Krennvrezhoneg : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Bot: Migrating 4 interwiki links, now provided by Wikidata on d:Q787610
+
Linenn 1:
{{LabourAChom}}
Ar '''c'hrennvrezhoneg''' eo ar stumm eus ar [[brezhoneg]] a veze komzet ha skrivet etre dibenn an {{XIvet kantved}} ha deroùkreiz ar {{XVIIvet kantved}}.
 
== Mareadoù ar C’hrennvrezhoneg (1100 - 1659) ==
*[[1100]] - [[1450]] : rakkrennvrezhoneg
*[[1450]] - [[1600]] : krennvrezhoneg klasel
'''*[[1600]] - [[1659]] :''' Krennvrezhonegkrennvrezhoneg diwezhat<br />
 
== Ar rakkrennvrezhoneg ==
'''1100 - 1450 :''' Rakkrennvrezhoneg<br />
Eus ar rakkrennvrezhoneg ne vez anavezet nemet spisc’herioù, anvioù-tud hag [[Lec'hanvadurezh Breizh|anvioù-lec’h]].<br>
'''1450 - 1600 :''' Krennvrezhoneg klasel<br />
[[Ivonet Omnes]] en deus skrivet ur [[barzhoneg|varzhoneg]] war marzh an dornskrid e oa o sevel dre eilskrivañ war-dro ar [[bloavezhioù 1350]] ; setu amañ ar varzhoneg hag he reizhiad klotennoù :
'''1600 - 1659 :''' Krennvrezhoneg diwezhat<br />
{| align="center"
|-
| style="padding-right:25px;" |
<poem style="font-style:italic;">
An g'''uen''' heg'''uen''' am lao'''uen'''<u>as</u>,
An hegar'''at''' an lac'''at''' gl<u>as</u>,
Mar ham guo'''rant''' va ka'''rant'''ic,
Da vout in n'''os''' o he k'''os'''tic.
Vam ga'''ret''', nep p'''ret'''.
</poem>
|
<poem>
A B C B ED _ _B X<br />
A C _ DE _ _ DE X<br />
_ FD _ F _ _ _F Y<br />
_ E_ _ EG _ _ EG Y<br />
ED _ Z _ Z<br />
</poem>
|}
 
== Skridoù krennvrezhonek klasel ==
== Ar Rakkrennvrezhoneg ==
* ''Dialog etre Arzur Roe d'an Bretouned ha Guynglaff'', - Skrivetskrivet war-dro [[1450]].
* ''Ar C'hredo'', - Enen ur dornskrid eus [[1456]].
* ''[[Catholicon]]'', geriadur brezhoneg-[[galleg]]-[[latin]] [[Jehan Lagadeuc]], skrivet e [[1464]] ha moullet e [[1499]]
* Geriaoueg Arnold Von Harff, ur (beajour [[alaman) -]], Skrivetskrivet etre [[1496]] ha 1499.
* ''Buhez Santes Nonn hag he map Devy'', - Skrivetskrivet etre [[1480]] ha [[1500.]]
* ''Buhez Santes Barba'', -moullet Moulet ene [[1557]].
* ''Le Mirouer de la Mort'', -moullet Moulet ene [[1575]].
* ''Buhez an Itron sanctes Cathell'', -embannet Embannet ene [[1576]].
* ''An Buhez Sant Gwenôlé Abat - Ar Kentaf eus a Lantevennec'', skrivet e [[1580]]
 
== Skridoù krennvrezhonek diwezhat ==
Eus ar rakkrennvrezhoneg ne vez anavezet [[spisc’her]]ioù, anvioù-tud hag [[lec'hanvadurezh brezhonek|anvioù-lec’h]] nemetken. [[Ivonet Omnes]] en neus skrivet ur [[barzhoneg|varzhoneg]] war marzh an dornskrid e oa o sevel dre eilskrivañ war-dro ar [[bloavezh]]ioù [[1350]] :
* ''An nouelou ancien ha devot'', embannet gant ar [[beleg]] [[Bro-Leon|leonat]] Tangi Gwegen e [[1650]]
 
== Levrlennadur ==
An guen heguen amlaouenas,<br />
* [[Emil Ernod|ERNAULT, Émile]] : ''Le Mirouer de la Mort'' • [https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6528263n.texteImage Lenn en-linenn] — ''L'ancien mystère de Saint-Gwénolé'' (An Buhez Sant Gwenôlé Abat, 1580) • [http://bibliotheque.idbe-bzh.org/data/pdf_2015_10_01/lancien_mystere_de_saint_gwenole__emile_ernault_.pdf Lenn en-linenn]
An hegarat an lacat glas,<br />
* [[Goulven Pennaod|PENNAOD, Goulven]] : ''An nouelou ancien ha devot'', [[Preder]], 1978 {{ISBN|978-2-901383-00-0}} — ''Dornlevr krennvrezhoneg'', Preder, 1979 {{ISBN|978-2-901383-51-3}}
Mar ham guorant va karantic,<br />
Da vout in nos o he kostic.<br />
Vam garet, nep pret.
 
'''Sed amañ reizhad ar c’hlotennoù :'''
 
A B C B E _ _ X<br />
A C _ D _ _ D X<br />
_ E _ E _ _ E Y<br />
_ F _ F _ _ _ Y<br />
E _ Z _ Z<br />
 
 
== Ar C'hrennvrezhoneg klasel ==
 
* Dialog etre Arzur Roe d'an Bretouned ha Guynglaff - Skrivet war-dro [[1450]].
* Ar C'hredo - En ur dornskrid eus [[1456]].
* Ar C'hatolikon ([[Catholicon]]) - Geriadur skrivet gant [[Jehan Lagadeuc]] en brezhoneg, galleg ha latin en [[1464]], moulet en [[1499]].
* Buhez Santes Nonn hag he map Devy - Skrivet etre 1480 ha 1500.
* Geriaoueg Arnold Von Harff (beajour alaman) - Skrivet etre 1496 ha 1499.
* Buhez Santes Barba - Moulet en [[1557]].
* Le Mirouer de la Mort - Moulet en [[1575]].
* Buhez an Itron sanctes Cathell - Embannet en [[1576]].
* Buhez Sant Guenole - Skrivet en 1580.
 
== Ar C'hrennvrezhoneg diwezhat ==
 
[[Rummad:Istor ar brezhoneg]]