Wikipedia

Enzim : diforc'h etre ar stummoù

Merdeiñ etreoberiat en istor
← Kemm kentKemm nevesoc'h →
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
GweletWikitestenn
Pymouss (kaozeal | degasadennoù)
23 669 c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[Restr:Activation1.jpg|frame|Grafik 1: Diagram ur reaktadenn katalitek hag a ziskouez an energiezh (''E'') ret diouzh an amzer(''a''). Gant ar c'hondisionoù boutin o deus ezhomm ur c'hementad bras a energiezh ar substratoù (A ha B) (<fontspan colorstyle="color:#990000900;">''E''<sub>1</sub></fontspan>) evit tizhout ar stad tremen hag a c'hello ar produ (AB) bezañ krouet diwarno. Ur mikrometoù (<fontspan colorstyle="color:#009900090;">E</fontspan>) a grou an enzim e-lec'h ma c'hello A ha B mont aesoc'h ha buanoc'h betek ar stad tremen (<fontspan colorstyle="color:#000099009;">A<sup>...</sup></fontspan><fontspan colorstyle="color:#009900090;">E</fontspan><fontspan colorstyle="color:#000099009;"><sup>...</sup>B</fontspan>) ar pezh a izela ar c'hementad a energiezh ret evit hen ober(<fontspan colorstyle="color:#000099">''E''<sub>2</sub></fontspan>). Dre ma vez aesoc'h da dizhout ul live energiezh hag a zo deut da vezañ izeloc'h, e c'hell bezañ fonnusaet ar reaktadur.]]
 
Un '''enzim''' a zo ur c'hatalizour biologel, ur [[molekulenn|volekulenn]] ([[protein]] pe [[TRN]] (evit ar [[ribozim]]) hag a zo gouest da fonnussaat a vilionoù reaktadurioù kimiek ar [[metabolegezh|vetabolegezh]] e metoù ar [[kellig|c'helligoù]] pe etre ar c'helligoù. Mont a reont en-dro gant ur paoter munut ha dicheñch e vezont e dibenn ar reaktadur : [[katalizer]]ioù biologel (pe biokatalizerioù) a vez graet diouto. Dizoloet eo bet an enzim kentañ gant [[Anselme Payen]] ha [[Jean-François Persoz]] e [[1833]]. Diwar ar malt o deus puraet ur sustañs kizidik ouzh an tommder hag a oa gouest da hidrolizañ an [[amidon]] : Graet o deus diastaz diouti (etimologiezh : diastasis=dispartiañ) abalamour ma tispartie ar [[sukr]] eus an amidon.
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/wiki/Enzim »