Limerig : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[ImageRestr:1862ca-a-book-of-nonsense--edward-lear-001.jpg|thumb|upright=1.2|''A Book of Nonsense'', gant [[ Edward Lear]], embannet<brEmbannet gant James Miller, e [[1875. ]]]]
Ul '''''limerick''''' zo un tamm [[barzhoneg]] [[saoznek]] droch, farsus ha hudur alies <ref>{{en}} WILLIAMS, Miller : ''Patterns of Poetry – An Encyclopedia of Forms'', LSU Press, 1986 {{ISBN|978-0-8071-1330-1}}</ref>, a orin [[Bro-C'hall|gall]] marteze ha brudet adalek dibenn an {{XIXvet kantved}} dre [[Bro-Saoz|Vro-Saoz]] gant ar barzh [[Edward Lear]] ([[1812]]–[[1888]]).
==Gerdarzh==
Amsklaer eo orin an anv ''limerick'', a zo testeniekaet abaoe [[1896]] e saozneg gant ar ster-se.<br>
Peurliesañ e lakaer an anv da ober dave da gêr [[Luimneach|Limerick]] en [[Iwezhon]], ma oa ur bodad barzhed hag a voaze sevel barzhonegoù droch enno ''Will you come to Limerick?'' pe ''Won't you come up to Limerick?'' ''(Ha dont a rit da Limerick ?)''. <ref name="OED">{{en}} [http://www.oed.com/ ''Oxford English Dictionary'']</ref><br>
Un orin all a zo bet kinniget eo ''learic'', diwar anv ar barzh a vrudas ar stumme-se.<br>
Un trede kinnig zo bet graet gant ar barzh ha gerdarzhour [[stadunanat]] [[John Ciardi]] ([[1916]]–[[1986]]) : soudarded an ''Irish Brigade'' hag a servijas a-hed an XIXvet kantved e Bro-C'hall o devije graet un doare saonek eus ur stumm gallek hengounel.
==Istor==
Goude ma seblant kozh an doare-se da sevel barzhonegoù berr-berr ha fentus, ne gaver roud skrivet ebet a-raok [[1822]] <ref>{{en}} [http://www.nonsenselit.org/early-limerick-books/fifteen-young-ladies/ ''Nonsense Literatur'']</ref>.
==Stumm==
Pemp gwerzenn a ya da sevel ul ''limerick'', gant klotennoù en dibenn anezho diouzh ar patrom A-A-B-B-A.<br>
C'hoariet e vez gant hirder ar silabennoù : unan hir war-lerc'h div verr, hag gant hirder ar gwerzhennoù : berroc'h eo ar re BB eget ar re AAA.<br>
DiazezetOuzhpenn, c'hoariet e eovez war lec'h an taol-mouezh, ha ne vern ket tre niver ar silabennoù. :
*ret e vije teir silabenn taolmouezhiet en div werzenn AA gentañ ;
*en div werzenn all da-heulBB ne vez nemet div silabenn taolmouezhiet ;
*ener diwezhañwerzenn A ziwezhañ ec'h adkaver teir silabenn taolmouezhiet a glot gant an hini gentañ. ; aze e kaver ar broudig, ar flemmig, a ro blaz d'ar varzhoneg.
==Skouer==
Unan eus ''limericks'' Edward Lear, gant ur meni troidigezh :
{| width="50%:" align="center"
|- valign="top"
|
<poem style="font-style:italic;">
:There was an Old Man of Cape Horn
:Who wished he had never been born;
:So he sat on a chair
:Till he died of despair
:That dolorous Man of Cape Horn''
</poem>
|
<poem>
:Bez' e oa un denDen kozhKozh eus ar c'hab Horn
:A venne na vout bet ganet biskoazh ;
:War e gador 'chome stag
:Ma sankasvarvas en dic'hoanag
:MaAn varvasDen anKozh den kozhdoaniet-se eus ar c'hab Horn''
</poem>
|}
==Notennoù==
{{Daveoù}}
[[Rummad:Rummadoù lennegel]]
[[Rummad: barzhoniezh]]
 
Ul '''limerick''', pe '''limerig''', zo un tamm barzhoneg e saozneg, pemp gwerzenn ouzh hec'h ober, gant al linenn ziwezhañ peuzheñvel peurvuiañ ouzh an hini gentañ.
 
 
Goude ma seblant kozh an doare-se da sevel barzhonegoù berr-berr, ne gaver roud skrivet ebet a-raok 1821 gant ''Anecdotes and Adventures of Fifteen Young Ladies'' ha ''History of Sixteen Wonderful Old Women'', ha ''Anecdotes and Adventures of Fifteen Gentlemen'' e 1822.
 
Brudet eo ar re savet gant ar saoz [[Edward Lear]] (1812-1888), embannet gant tresadennoù diwar zorn an oberour.
[[Image:1862ca-a-book-of-nonsense--edward-lear-001.jpg|thumb|''A Book of Nonsense'', gant [[ Edward Lear]], embannet gant James Miller, e 1875. ]]
 
Al liamm gant kêr [[Limnac'h]], pe '''Limerick''', en ''Iwerzhon'', a chom gwall zispis.
 
 
== Ar sevel limerigoù ==
Diazezet eo war lec'h an taol-mouezh, ha ne vern ket tre niver ar silabennoù.
*Ret d'an div werzenn gentañ kenglotañ, ha kaout teir silabenn taolmouezhiet enne;
*en div werzenn all da-heul ne vez nemet div silabenn taolmouezhiet
*en diwezhañ ec'h adkaver teir silabenn taolmouezhiet a glot gant an hini gentañ.; aze e kaver ar broudig, ar flemmig, a ro blaz d'ar varzhoneg.
 
[[Edward Lear]] a savas un toullad mat ne rae ket « limericks » anezho, met « nonsense verses ».
 
 
==Ul "limerick" bennak e brezhoneg==
''Ur skouer e saozneg, gant ''Lear'':''
 
:There was an Old Man of Cape Horn
 
:Who wished he had never been born;
 
:So he sat on a chair
 
:Till he died of despair
 
:That dolorous Man of Cape Horn''
 
 
''Un doare "troidigezh" e brezhoneg (gwelloc'h a c'haller ober moarvat):''
 
:Bez e oa un den kozh eus ar c'hab Horn
:A veve e-unan en e gorn
:War e gador 'chome stag
:Ma sankas en dic'hoanag
:Ma varvas an den kozh eus ar c'hab Horn''