Brazil : diforc'h etre ar stummoù

|notennoù =

}}

<!-- Kemmouigoù amañ dindan -->'''Republik Kevreel Brazil''' (''República Federativa do Brasil'' e [[portugaleg]]) zo ur [[bro dizalc'h|vro dizalc'h]], ar stad vrasañ ha pobletañ a zo en [[Amerika Latin]], ha [[Brasília]] eo he c'hêr-benn. En em astenn a ra adalek arvor biz [[Amerika ar Su]] betek ar c'hreiz anezhi. Bevennoù he deus en norzh gant [[Venezuela]], [[Guyana]], [[Surinam]] ha gant [[Gwiana]], a zo un [[departamant gall|departamant]] e dalc'h [[Bro-C'hall]]; an [[Meurvor Atlantel|Arvor Atlantel]] a zo er reter. Er su he deus bevennoù gant [[Uruguay]], [[Arc'hantina]] ha [[Paraguay]] ; er c'hornôg gant [[Bolivia]], [[Perou]], hag er gwalarn gant [[Kolombia]]. Setu emañ stok ouzh holl vroioù [[Suamerika]] war-bouez [[Chile]] hag [[Ecuador]]. Ouzhpenn an tiriadoù kevandirel-se eo lodek ivez eus Brazil [[enez]]ennoù tost d'an aod, ha tammoù enezegoù hag inizigoù e kreiz ar [[Meurvor Atlantel]].

== Istor ==

Araok ma oa deuet an Europeaned, dibaoe penn-kentañ ar pempvet milved a-raok J.-K., e oa [[Amerindian]]ed o chom war diriad Brazil, meuriadoù hanter-gantread an darn vrasañ anezho.

 

 

D'ar 27 a viz Here 2002 eo bet dilennet [[Luís Inácio da Silva]] (lesanvet Lula) da brezidant, kentañ prezidant [[sokialour]] Brazil, gant 61,4 % eus ar mouezhioù. Dilennet eo bet adarre d'an 29 a viz Here 2006 (a-enep da Geraldo Alckmin) gant ouzhpenn 60 % eus ar mouezhioù. War e lerc'h eo bet tro [[Dilma Rousseff]], eus ar memes strollad, dilennet div wech ivez.

== Douaroniezh ==

Ar [[Amazonia|goadeg amazonian]] a c'holo an darn vrasañ eus ar vro. Graet e vez anezhañ « o mar interior » (ar mor diabarzh). An [[Amazon]], an eil stêr hirañ a zo er bed hag an hini kentañ evit he [[fonnder]], a dreuz ar goadeg a-bezh kent mont d'en em daoler e-barzh ar [[Meurvor Atlantel]] e norzh ar vro.

 

Memestra e vez kavet [[ardremez]]ioù a bep seurt e Brazil : hanter krin, meneziek, trovanel, istrovanel, gant hinoù à beb seurt ivez, sec'h e-barzh ar Sertão (biz), glavek (tomm ha dourek-kenañ) e kreiz ar vro, un tammig yenoc'h er Su.

==Politikerezh==

Hervez Bonreizh [[1988]] eo Brazil ur Republik Kevredel Prezidantelour, ag awen [[Stadoù Unanet Amerika|stadunanat]] evit a sell stumm ar Riez. Memestra e heuilh ar reizhiad lezennel brasilian an hengoun roman-ha-german. Ar [[Galloud Seveniñ]] a zo embreget gant ar prezidant, dilennet bep pevare bloaz. Er memes mare hag an dilennadeg-prezidant e vez mouezhiet evit ar C'hendalc'h Broadel, sez ar [[Galloud Lezennel]], dasparzhet etre div gambr : hini ar Gannaded, dezho ur leuriadur a bevar bloaz, hag ar Sened, a vez renevezet un trederenn ha div drederenn eus e izili a beb eil.

 

 

Evit echuiñ, bez' ez eus ar [[Galloud Barnerezhel]], a zo e ensav uhelañ al Lez-Veur Kevreadel, ouzh e ober unnek barner anvet gant ar Prezidant goude ali ar Sened. N'eo ket renevezet penn-da-benn barnerien al LVK gant peb prezidant ; envel a ra ar prezidant ur barner nevez pa en em denn pe pa varv unan anezho.

== Rannadurioù ==

:[[Restr:Loupe.svg|20px]]''Pennad pennañ: [[Stadoù Brazil]]

Ar 27 unvezh eus ar c'hevread a zo strollet, evit abegoù stadegel hag ivez evit a bep seurt traoù all, da heñchañ an obererezh kevreadel, e [[rannvroioù Brazil|pemp rannvro vras]]: [[Rannvro Centro-Oeste (Brazil)|Centro-Oeste]], [[Rannvro Nordeste (Brazil)|Nordeste]], [[Rannvro Norte (Brazil)|Norte]], [[Rannvro Sudeste (Brazil)|Sudeste]] ha [[Rannvro Sul (Brazil)|Sul]]. Pep stad, ar [[Distrig Kevredadel (Brazil)|Distrig Kevreadel]] hag all, he deus he frammoù seveniñ dezhi hec'h-unan (pennadurezh ar Gouarnour), lezennel (Bodadenn Lezennel ur gambr hepken) ha barnerezhel (lez-varn stadel).

 

D'o zro e vez rannet ar stadoù e [[Kumun]]ioù, hag a gemm o niver etre 15 ([[Roraima]]) ha 853 ([[Minas Gerais]]). An unvezhioù emzalc'h bihanañ eus ar [[Kevread|C'hevread]] o deus hepken ur galloud seveniñ, embreget gant ur Prefed, ha lezennel, a zo e sez er [[Kuzul-Kêr|c'huzul-kêr]]. An ensavadur diwezhañ-mañ en deus kantvloazioù a istor el [[Ledenez Iberia|Ledenez Iberek]] hag en takadoù trevadennet ganti.

{{clr|left}}

== Armerzh ==

Liesaet a-walc'h eo armerzh ar vro ha ennañ e kaver a bep seurtoù obererezh armerzhel ha greantel, a gaver e-touez ar re bennañ anezho :

* [[Labour-douar]] ha [[Gounezvouederezh]]

* [[Gennad ar servijoù]]

* [[Rannadur Douararmerzhel]]

== Poblañsouriezh ==

Poblañs Brazil a gaver enni meur a ouenn hag a sevenadur : an [[Amerindian]]ed, kentañ pobl ar vro ; an Europeaned, alouberien pe divroerien ; Afrikaned degaset da sklaved. Deuet 'z eus ivez un nebeudig tud eus [[Azia]] : ar brasañ diaspora Japaniz er bed holl, ouzhpenn 900&nbsp;000 a dud, zo o chom e São Paulo.

 

Hiziv an deiz e tisklêr ar Vrazilianed o orin evel-henn : 53,7% gwenn ; 38,5% hironed, 6,2% du, 0,5% melen, 0,4% henvroidi ha 0,7% anspisaet. Ar meskañ gouennoù zo diazezet e sevenadur ar vro, sañset - mes an arc'hant a chom c'hoazh e-barzh daouarn ar re wenn, ha n'eo ket un tammig.

=== Meurgêrioù Pennañ ===

# [[São Paulo]] - 19,7 million a annezidi

# [[Recife]] - 3,5 million a annezidi

# [[Curitiba]] - 3,1 million a annezidi

=== Enbroañ-Divroañ ===

* [[Enbroañ etrebroadel a-nevez war-zu Brazil]]

* [[Enbroañ diabarzh e Brazil]]

== Sevenadur ==

|-

|-

| [[1añ Genver|1^añ a viz Genver]]

| [[Nedeleg]]

| Lid ganedigezh [[Jezuz-Krist|ar C'hrist]]

|-

| [[Meurlarjez]]

| Fest pobl hag a zeu a-raok ar [[Koraiz|C'horaiz]] katolik ; daoust ma n'eo ket ur gouel broadel eo merket meurlarjez Brazil gant an deizioù-gouel betek ar Meurzh derc'hent [[Merc'her al Ludu]], evelato ne vez ket labouret dre hengoun al Lun a-raok kennebeut, pezh a ra evel-se pevar devezh evit Meurlarjez.

|-

| [[Pask]]

| Deiziad ma lider dasorc'hidigezh [[Jezuz-Krist|ar C'hrist]].

|-

| [[Corpus Christi]]

| Deiziad ma lid an [[Iliz katolik]] [[Sakramant an aoter]].

|-

| [[Dilennadegoù]]

|-

|}

== Liammoù diavaez ofisiel ==

 

{{Su-Amerika}}

{{Kumuniezh ar Broioù Portugalek}}

[[Rummad:Brazil]]