Yann-Fañch Kemener : diforc'h etre ar stummoù

Kemeret en doa perzh e nevezadur ar [[Kan ha diskan|c'han ha diskan]] er [[bloavezhioù 1970]] ha [[bloavezhioù 1980|1980]]], gant e gomper [[Erik Marchand]] dreist-holl. Harpet en deus treuzkas ar c'han hengounel hag ar [[brezhoneg]] dre e obererezh kaner ha dre zastum ha brudañ hengoun dre gomz ar vro ma oa bet ganet.

Ganet e voe Yann-Fañch Kemener e ''Gwezh an div roz'', e [[Sant-Trifin]], e kalon ar Vro- Plin d'ar [[7 Ebrel|7 a viz Ebrel]] [[1957]] en un tiegezh kanerien ha dañserien vat <ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 9 </ref>. Jean-François Quéméner eoe oa e anv e galleg. Brezhoneger a-vihan eoe oa.

Pa oa bugel e plije dezhañ kenañ ar festoù-noz aozet gant an "''amicale laïque"'', evel an abadennoù [[sinema]] ralhag a veze ral eno. En em gavout a rarae eno gant e gamaladed skol met ivezha gant izili eus e familh, deuet eus pell. Alberzh Bolloré e oa anv an den a gase an traoù en-dro d'ar c'houlz-se. Reiñ a reas da Yann-Fañch Kemener an dro da ganañ war al leurenn evit ar wezh kentañ.

Da drizek vloaz, atizet gant levezon [[Mae 1968]] hag an dedenn nevez evit ar [[Fest-noz|festoù-noz]] e klaskklaskas Yann-Fañch Kemener kanañ dirak an dud. Kelennet eoe voe gant Alberzh Bolloré hagha gant e vamm. Kregiñ a reas da ganañ [[kan-ha-diskan]] gant Rémi Olivier, mab Aogust Olivier, unan eus krouerien ar strollad "Tro Blavez". Hemañ a roas ar c'hentelioù kentañ hag a zeskas dezhe kanaouennoù ha tonioù<ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 15 </ref>.

Buan e klaskas Yann-Fañch Kemener anavezout muioc'h a ganaouennoù. Alberzh Bolloré ae alias anezhañ da vont da welet kanerien gozh evel Yann Poder ha Yann-Vari Youdec eus Plonevez[[Plounevez-Kintin]]. An hini kentañ a blijblijas dezhañ kalz ar c'han a-boz hag an tonioù a implije, bev-kenañ c'hoazh en tolead. Lakaat a rareas kalon Yann-Fañch yaouank da dommañ ouzh ar [[muziksonerezh]]-se, hagsetu ennezh ae grogkrogas da zastum ar pezh a glevgleve. Levezonet eoe betvoe gant kanerien brudet eus Bro- Fañch evel [[Marie-Josèphe Bertrand]] peha [[Marsel Gwilhouz]].

Anaoudegezh a rareas gant [[Eric Marchand]], a zeuas da vezañ e gomper e-pad meur a vloaz. E galabousenn gantañ war e benn e oa deutdeuet da Vreizh evit dastum kanaouennoù ha tonioù. Eujen Grenel, ur c'henderv da Yann-Fañch Kemener, a lavaras dezhañ e oa gouest Yann-Fañch Kemener da skoazelld'e anezhañskoazellañ war an dachenn-se. Disklêriañ a rareas Yann-Fañch Kemener : "« lakat a reas ac'hanon da zizoleiñ ar c'han a oan o klask" » <ref>''Kanaouennoù kalon Vreizh, Carnets de route de Yann-Fañch Kemener'', p. 16 </ref>. En e gerz emañ enrolladennoù kozh eus an Itron Bertrand, eus Kaniuhel[[Kanuhel]], hag a zeue eus dastummadenndastumadenn Claudine Mazeas. Pourchaset e oant bet dezhañ gant Pêr Guilleux, a zaremprede ar c'helc'hioù keltiek ha keveredigezhioù breizhek [[Pariz]] d'ar c'houlz-se. Dre hanterouriezh [[Eric Marchand]] e rareas anaoudegezh gant ar gevredigezh [[Dastum]] zoa ooa paouez bezañ krouet.

Kemer a rareas perzh Yann-Fañch Kemener e "[[Kan ar Bobl"]] [[1975]], ar pezh a roroas tu dezhañ gant ar ganaouenn "''Ar miliner"'' da reiñvrudañ ar seurseurt kanaouennoù a-boz-se da anavout. Berzh a rareas diouzhtu, hag eñ yaouank-flamm (N'eone oa ket ugent vloaz c'hoazh). Bras eo ar c'hemm etre ar seurt kanaouennoù hag "''Ar vatezh vihan"'' pe "''Kousk Breizh Izel"'', kanaouennoù nevesoc'h ha goularoc'h. Kregiñ a reas muioc'h a dud kozh da ganañ ar pezh a ouient a-drugarez d'ar berzh-se. Ne oa ken dastum d'ober...

Evel kalz kanerien ha sonerien eus ar rummad-se e kemerkemeras perzh e bleuñvadeg sevenadurel ar [[Bloavezhioù 1970|bloavezhioù 1970]]. Kemer a rareas perzh a-hed ar bloavezhioù-se e galaioù niverus evit tiegezhioù ar brizonidi bolitikel, evit kevredigezhioù enep an energiezh nukleel, kengorioù harz-labour ha dreist-holl evit [[Diwan]].

Kanet en deus e strolladoù niverus : gant ar strollad [[Barzaz]], gant [[Dan Ar Braz]], [[Didier Squiban]], [[Alain Genty]], [[Aldo Ripoche]], [[Anne Auffret]], ..ha reoù all c'hoazh.

AbaoeEn une nebeudvloavezhioù bloavezhioùdiwezhañ en em ouestlouestlas Yann-Fañch Kemener d'ar sonadegoù kan ha d'ar pladennoù, hag ur ral eoe gweletoa anezhañe glevout o kanañ er festoù-noz.

D'ar [[26 a viz Gwengolo]] [[2009]] en deuse resevetresevas Yann-Fañch Kemener [[Urzh an Erminig|Urzh an Erminig.]] <ref>[[Ouest France]] an 12-13 a viz Gwengolo 2009, lodenn ''Bretagne'', pajenn 7.</ref>. Skoet gant ar c'hleñved e varvas Yann-Fañch Kemener d'ar 16 a viz Meurzh 2019 en e di, e Bro-Kemperle.

MarvetSkoet eogant ar c'hleñved e varvas d'ar [[16 a viz Meurzh]] [[2019]] gant ur [[Krign-bev|c'hrign-bev]] <ref>https://france3-regions.francetvinfo.fr/bretagne/finistere/quimper/yann-fanch-kemener-voix-gwerz-du-kan-ha-diskan-est-decede-1636552.html</ref>, en e di, e Bro-[[Kemperle|Gemperle]].

* ''Dañs'', gant Yann-Fañch Kemener Trio (gantY.-F. K., [[Erwann Tobie]] hagha [[Heikki Bourgault]]), 2017

* ''Ar Baradoz : Chants Sacrés de Basse-Bretagne'', avecgant Aldo Ripoche etha Florence Rousseau, 2017

* ''Roudennoù / Traces'', 2019