Kantved ar Sklêrijenn : diforc'h etre ar stummoù

'''Kantved ar Sklêrijenn''', pe '''Kantved ar Sklêrijennadur''', pe '''Mare ar Sklêrijenn''' pe, '''Oadvezh ar Sklêrijenn''', a reer eus an {{XVIIIvet kantved}} e kornôgen [[Europa ar C'hornaoueg]], abalamour d'al luskad speredel en em ledaasledas eno da neuze. E [[Bro-C'hall]] hag e [[Breizh-Veur]] e voe diazezet al luskad-se da gentañ, gant [[prederouriezh|prederourien]] evel [[René Descartes]] peha [[Denis Diderot]]. Gant Diderot ha [[Jean Le Rond d'Alembert]] e voe ledet ''spered ar Sklêrijenn'' dre an ''[[Encyclopédie]]'', un oberenn [[holloueziadur]]el savet gant prederourien digor o spered hag embannet a-dammoù adalek [[1751]] betek [[1772]].

E-touez ar mennozhioù pennañ kaset war-raok gant prederourien ar Sklêrijenn e oa ar gredenn er poell, e poellegezh an dud. Evito e oa gouest an holl dud da soñjal ha ne oa ket ret d'an dud krediñ e mennozhioù zo abalamour ma oant brudet gant an [[Iliz katolik]] pe ar [[roue]]. Fellout a rae dezho ''sklêrijennañ'' ar speredoù eta, dre studiañ aozadur ar gevredigezh hep kaout raksoñjoù. <br>
E-touez ar mennozhioù all displeget gant prederourien ar Sklêrijenn e oa ar soñj e oa ret doujañ ouzhda mennozhioùvennozhioù ar re all, hag ar gredenn e vez renet gwelloc'h ar [[stadStad]] pa vez an holl dud o kenlabourat evit he sevel, n'eus forzh petra e vije o dere. Neuze e veze lavaret ganto e tlefed lemel o dreistwirioù digant an noblañs. <br>
Dañjerus e oa an holl soñjoù-se evit an dud er galloud eta., Setusetu perak e tremenas lod eus ar brederourien-se pennadoù amzer en toull-bac'h, pe en harlu.

Gant ar mennozhioù-se e voe awenet an dud a gasas war-raok an [[Dispac'h gall]] e [[1789]] hag ar re a embannas Disklêriadur dishualded [[Stadoù Unanet Amerika]] e [[1776]]. E broioù all ivez en em ledas levezon ar Sklêrijenn ha renerien stadoùStadoù zo a zegasas kemmoù brazik d'o gouarnamant daoust ma virjont ar galloud evito o-unan. E-touez ar renerien stadoùStadoù a c'haller lavaret diwar o fenn e voent ''sklêrijennet'' e c'haller menegiñedo [[Katelin II|Katelin Veur]] e [[Rusia]], [[Frederig II (Prusia)|Frederig Veur]] e [[Prusia]] ha [[Gustav III]] e [[Sveden]].

* '''[[Jean-Jacques RousseauVoltaire]]''' (17121694-1778)

* '''[[MontesquieuJean-Jacques Rousseau]]''' (16891712-17551778)

* '''[[Denis Diderot]]''' (1713–1784)