Jules Verne : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D replaced: t e → t e (5) using AWB
D →‎Bugaleaj: reizhet un nebeud vioù-koukoug (bag>anezhi, e c'henitervez>e genitervez, pez>pezh...) ha Paimbœuf>Pembo
Linenn 7:
 
=== Bugaleaj ===
Ganet e oa bet Jules Verne e [[Naoned]], e karter an enezennEnez Feydeau, d'an 8 a viz C'hwevrer 1828. Mab e oa da [[Pierre Verne|Bierre Verne]], hag a laboure evit ar justis, ha [[Sophie Allote de la Fuye]], eus ur familh bourc'hizien a Naoned. Jules Verne a oa an hini koshañ eus bugale Pierre Verne ha Sophie Allote de la Fuye. Ur breur, Paol (1829-1897) ha teir c'hoar en deus bet: Anna, ganet e 1836, Mathilde, ganet e 1839, ha Marie, ganet e 1842. E eontr, Chateaubourg, hag a oa livour, a zimezo gant c'hoar [[François-René de Chateaubriand|Chateaubriand]], ' pezpezh a zigoro da Jules Verne dorioù saloñsoù 'zo e [[Pariz]].
Etre 1833 ha 1846 e oa skoliataet e-barzh skol an intron Sambin, intañvez ur c'habiten, er skol Sant-Stanislas ivez, e-barzh kloerdi Sant-Donatien hag el Lise Royal, e Naoned bepred.
 
Tec'hout a ra kuit Jules Verne e 1839 hervez ar vojenn, war ur vag o vont da [[Indez]], "La Coralie" hec'h anv. Adtapet e oa Jules Verne gant e dad e [[PaimboeufPembo]]. Jules Verne en dije bet c'hoant da zegas un dro-c'houzoug e koural d'e [[kenitervez|c'henitervezgenitervez]], Caroline Tronson hec'h anv, rak karantez vras a vage outi. Prometet en dije d'e dad da c'houde e veajfe dre spered nemetken.
E-barzh ''Souvenirs d'enfance et de jeunesse'' avat, skrivet gantañ, e lavar en defe achapet kuit nemetken. Aet oa’oa e-unan-penn war ur vag -dre -lien, dizoloetouzh anezhañar c'hae, furchet anezhi... Rebecherezh 'zo bet da c'houde gant kabiten ar vag, hervez ar skrid.
 
=== Yaouankiz ha lennegezh ===
Mont a ra war studi an [[hevalarouriezh|helavarouriezh]] (retorik) hag ar brederouriezh el lise Royal e [[Naoned]]. Ur wech tapet ar vachelouriezh e krog da studiañ ar gwir evit tremen diouzh e dad hag en deus c'hoant da reiñ e vicher d'e vab. Paol, e vreur, a vo ofiser war vor. Kregiñ a ra Jules Verne da skrivañ barzhonegoù hag un [[trajedienn|drajedienn]].
 
E [[1847]] ez a da Bariz e miz Ebrel a-benn tremen arnodennoù war ar gwir, pell diouzh eured e c'henitervgenitervez. Gant asant e dad, e kendalc'h e studioù e [[Pariz]] e [[1848]]. Bevañ a raio er 24, straed an Ancienne Comédie. Dedennet eo muioc'h gant al lennegezh eget gant ar gwir. Daremprediñ a ra saloñsoù lennegel ha politikel a-drugarez d'e eontr. Kejañ a ra gant [[Alexandre Dumas]] ha gantañ e c'hell sevel ur pezh-c'hoari ''Les pailles rompues'' e 1850, en "Théatre-historique". Daouzek abadenn a vo, gounit a raio 15 lur ganto. Kenderc'hel a raio memestra da vezañ dedennet gant ar c'hoariva daoust d'ar c'hwitadenn. Kejañ a ra gant un Naonedad all, ar soner [[Aristide Hignard]] e anv. Skrivañ a raio d'ar soner ul levrig: ''La Mille et deuxième Nuit''. Kenlabourat a reont. N'en deus ket c'hoant Jules Verne da zistreiñ da Naoned. Studiañ a ra ar skiantoù hag ar c'havadennoù nevez el levraoueg-veur. Kejañ a raio gant [[Jaques Arago]], hag a-drugarez dezhañ e c'hello Jules Verne kejañ gant skiantourien hag ergerzhourien all.
 
E [[1851]] e teu Jules Verne da vezañ sekretour an [[Théatre-lyrique]], paeet e vez fall pa vez paeet. Daremprediñ a ra saloñs ar pianoour Talexy. Embann a ra er ''Musée des famille'', gant sikour rener ar gelaouenn, [[Pitre-Chevalier]], ''Les premiers navires de la marine mexicaine'', hag a zo ur gontadenn, ''Un Drame dans les airs'' hag ''Amerique du Sud, étude historique''.
E 1852 e embann ''Martin Paz'', ''Maître Zacharius'', ''Un Hivernage dans les glaces'' ha levrig un opera fentus graet gant Hignard: ''Les Compagons de la Marjolaine''. Nac'hañ a ra da vat labour e dad: "La littérature avant tout!" emezañ. E [[1853]] e krog da genlabourat gant Wallut evit sevel komediennoù.
 
E [[1856]] e kej Jules Verne gant [[Honorine de Viane]], un intañvez hag en deusdezhi div verc'h. 26 vloaz eo Honorine de Viane, o chom en Amiens emañ-hi. eE 1857 e timez Jules Verne gantitimezont. O annez a reont e [[Pariz]] e-barzh tier marc'had-mat. E 1861 ez a Jules Verne da veajiñ eda [[Norvegia]] ha da [[Skandinavia]], gant Hignard hag a-drugarez dezhañ. D'an 3 a viz Eost e oa bet ganet Michel, bugel nemetañ Jules Verne.
 
=== Ar beajoù dreistordinal ===
[[Skeudenn:Hetzel_front_cover.jpg|200px|right|thumb|Ar ''beajoù dreistordinal'' embannet gant Hetzel: Pajenn kentañ ''Les Aventures du Capitaine Hatteras au Pôle Nord'']]
 
War a seblant eo [[Alexandre Dumas]] e 1862 an hini kentañ a lennas an dornskrid ''Voyage en ballon''. Awenet e oa bet Jules Verne gant e interest evit an transportoù, hag e anaouedegezhanaoudegezh gant [[Nadar]]. Ober a ra anaouedegezhanaoudegezh gant [[Pierre-Jules Hetzel]] ([[1814]]-[[1886]]), hag a zo embanner, a-drugarez d'ar skrivagner Brichet, mignon Alexandre Dumas. Reiñ a ra Hetzel alioù da Jules Verne hag e c'houlenn gantañ dont en-dro gant e zornskrid 15 devezh war-lec'h. ''Cinq semaine en ballon'' zo kemeret gant P-J Hetzel a-benn ar fin. Kenlabourat a raio ivez Jules Verne gant Hetzel evit ar gelaouenn ''Magasin illustré d'éducation et de récréation''. Dav eo dezhañ, hervez ar c'hontrad bet savet gant Hetzel, pourvezañ an embanner gant tri levr bep bloaz, paeet 1925 lur pep hini. Gellout a ra neuze Jules Verne bevañ diwar e skridoù. Er memes mare e labour war ur pennad diwar-benn [[Edgar Poe]].
 
E [[1863]] e embann ''Cinq semaine en ballon''. Berzh a raio ar romant diouzhtu. Jules Verne a zo unan eus an daou eveshaer eus ar "Société d'encouragement pour la locomotion aérienne au moyen d'appareils plus lourd que l'air" staliet e ti Nadar.