Gwennole ar Menn : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Yun (kaozeal | degasadennoù)
reizhañ
Keritiad (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
{|class="infobox"
'''Gwennole ar Menn''' (1938-2009) (''Gwenolé Le Menn'') a oa ur [[yezhoniour]] hag enklasker war ar brezhoneg. Emsaver breton e oa. Studiadennoù a bep seurt en deus graet war ar yezh dre-vras, hag ar [[geriadur]]ioù brezhoneg. Adembann, sevel notennoù ha displegañ a rae testennoù pe levrioù diviet, diaes da gavout evit al lodenn vrasañ eus an dud.
|-
 
|[[Skeudenn:Gwennole.jpg|220px]]
==Buhez==
|}
'''Gwennole ar Menn''' ([[Pariz]], [[14 Even]] [[1938]] - [[Sant-Brieg]], [[15 Ebrel]] [[2009]]) (,'''Gwenolé Le Menn'')' en ti-kêr, a oa ur [[yezhoniour]] hag un enklasker war ar brezhoneg. Emsaver breton e oa. Studiadennoù a bep seurt en deus graet war ar yezh dre- vras, hag ar [[geriadur]]ioù brezhoneg. Adembann, sevel notennoù ha displegañ a rae testennoù pe levrioù divietpeurweezhet, diaes da gavout evit al lodenn vrasañ eus an dud.
Ganet eo Gwennole ar Menn d'ar [[14 a viz Mezheven]] [[1938]] e [[Pariz]], rak aet e oa e dad, [[Herve ar Menn]] hag e vamm da glask labour du-hont da c'hortoz eurediñ. N'en doa ket raktresoù resis pa oa yaouank betek ma tremenfe ar vachelouriezh « Math. Elem », ur vachelouriezh skiantel. Kendalc'het en doa neuze gant e studioù war ar skiantoù en ur skol uhel a-benn dont da vezañ [[ijinerezh|ijinour]] war an elektro-mekanikerezh. A-raok echuiñ gant e studioù en doa bet tro da labourat e-giz [[sonerezh|soner]] [[binioù]] evit gounit un tamm arc'hant. Ezel e oa bet eus [[Bagad Bleimor]]. Aet e oa pelloc'h-pellañ rak tremenet e oa da gentañ er skingomz o c'hoari un « Twist agricole », ha goude-se betek c'hoari en [[Théâtre de France]], e-lec'h m'en doa bet tro da gejañ gant arzourien brudet mat hiziv an deiz.[[Skeudenn:Gwennole.jpg‎|thumb|right|400px]]
==Buhez==
Ganet eoe oa bet Gwennole ar Menn d'ar [[14 a viz Mezheven]] [[1938]] e [[Pariz]], rak aet e oa e dad, [[Herve ar Menn]] hag e vamm da glask labour du-hont da c'hortoz eurediñ. N'en doa ket raktresoù resis pa oa yaouank betek ma tremenfetremenje ar [[Bachelouriezh|vachelouriezh]] « Math. Elem », ur vachelouriezh skiantel. Kendalc'het en doa neuze gant e studioù war ar skiantoù en ur skol -uhel a-benn dont da vezañ [[ijinerezh|ijinour]] war an elektro-mekanikerezh. A-raok echuiñ gant e studioù en doa bet tro da labourat e-giz [[sonerezh|soner]] [[binioù]] evit gounit un tamm arc'hant. Ezel e oa bet eus [[Bagad Bleimor]]. Aet e oa pelloc'h-pellañ rak tremenet e oa da gentañ er [[skingomz]] o c'hoari un «seniñ ''Twist agricole »'', ha goude-se betek c'hoariseniñ en [[Théâtre de France]], e-lec'h m'en doa bet tro da gejañ gantouzh arzourien brudet mat hiziv an deiz.[[Skeudenn:Gwennole.jpg‎|thumb|right|400px]]<br>
Dimezet e oa gant [[Garmenig Ihuellou]] ha bet o deus pevar mab : Riwall, Tangi, Malo ha Brieg.
 
Met c'hoant en doa da vevañ e Breizh. Ha setu mae oa distroet d'e vro en ur gregiñ da labourat e-giz kelenner war ar matematik hag ar vekanikiezhmekanikerezh. Met warWar un dro e heulie ivez kentelioù war al lizhiri e [[Roazhon]] ha c'hoazh, e kinnige abadennoù skingomz, ar pezh a reas e-pad 6 vloaz. Goude-se, e tremenas er [[skinwel]], e [[FR3]], oc'h ober abadennoù diwar-benn anvioù-tud, divinadelloù, krennlavarioù ha respont da c'houlennoù ar sellerien. A-bennEn ar fin,diwezh e savas un dezenn war istor ar geriadurioù brezhonek. KregiñAdalek a[[1957]] reasen em lakaas da skrivañ da vat. adalekE 1957.[[1969]] Embannete [[Dulenn]] e oavoe betembannet e levr kentañ, ul levr kengraetkensavet gant [[Roparz Hemon]] diwar-benn pezhioù-c'hoari e [[brezhoneg-krennkrennvrezhoneg]] e [[1969]] e [[Dulenn]] !.
 
Plijet e oa gant a bep seurt lennegezh rak pa oa studier ez ae d'al levraoueg hag e kroge da choazzibab ul levr gant lizherenn gentañ al lizherenneg, A...B...C... Ha setu penaos e oa bet lennet gantañ a bep seurt traoù en ur dremen eus romantoù polis d'ar re [[skiant-faltazi]] ha c'hoazh levrioù deskadurezh ([[yezhoniezh]], istor... hag all).
 
Ur wech echuet gantañ e studioù e krogas gant ul labour all : klasker er [[C.N.R.S]] ''([[Centre National de la Recherche Scientifique]])'', e-lec'h ma rae enklaskoù war ar [[yezhoù keltiek]]. Kelenner e teuas da vezañ e skol-veur Roazhon er memes koulz. Labouret en doa kalz war ar brezhoneg-krennc'hrennvrezhoneg ; adalek [[1996]] ec'h embannas skridoù kozh gant kalz a notennoù, studi ar gerioù, hag all...
 
E-pad meur a vloavezh e kinnigas un abadenn pe war [[Radio Breizh-Izel|RBI]] pe [[Radio Armorique]] war anvioù-familh an dud e Breizh. Brudet e oa dre Vreizh evit bezañ ur mailh war an anvioù-familh dre ma c'helle testeniekaat ar pezh a embanne o vezañ ma lenne kalzik a skridoù kozh.
 
Brudet e oa ivez e bro [[bro Sant-Brieg]] ha dreist-holl e dielldi an departamant e-lec'h, ma veze galvet alies da sikour lenn dielloù kozh e brezhoneg hag ivez ma veze galvetha da ginnig an dielldi e brezhoneg gwech-ha-gwech-all.
 
Aet eo d'anda Anaon d'ar [[15 Ebrel|15 a viz Ebrel]] [[2009]] e [[Sant-Brieg]].
 
==Roll e oberennoù==
Setu un toullad levrioù embannet gantañ:gant Gwennole ar Menn.
* ''Choix des prénoms Bretons'', [[Sant-Brieg]], PUB,1971, 71 p. Adembannadur Breizh, 1985, 93 p. ; adembannet 1991.
* ''Les noms de familles les plus portés en Bretagne : 5 000 noms étudiés'', Speied, [[Coop Breizh]], 1993, 255 p
Linenn 26 ⟶ 28:
 
===Embann===
*''Gwelout ar pennad [[Skol (ti-embann)]] .''
 
==Pennadoù a bep seurt==
===E brezhoneg===
;Pennadoù e-barzhen [[Al Liamm:]]
* Studi : Un ti-yaouankiz e Breizh ; niv. 73 ; 156
* Studi : Pariz, kreizenn ar bed ; niv. 79 ; 127
Linenn 46 ⟶ 48:
* Studi : Daou levr diaes-diaes da gavout ; niv. 295 ; 161
* Studi : Un den ha n'am eus gwelet biskoazh : Roparz Hemon ; niv. 346 ; 58
 
===E galleg===
*''Les Bretons bretonnants d'après quelques textes et récits de voyage (XVIe-XVIIe siècles. Mémoires de la Société d'histoire et d'archéologie de Bretagne, tome LXI, 1984, p. 105-134''.