Gwerz Kêr Is : diforc'h etre ar stummoù

'''Gwerz Kêr Is''' zo ur [[Gwerz|werz]] vrezhonek, savet gant [[Olier Souetr]], eus [[Plourin]], war-dro kreiz an {{XIXvet kantved}}.

:''Petra 'zo nevez e Kęr Is''

:''Ma'z eo ken drant ar yaouankiz,''

:''Ma klevan-me ar binioů,''

:''Ar vombard hag an telennoù?''

:E Kêr Is n'eus netra nevez,

:Met an ebatoù 'vez bemdez,

:E Kêr Is n'eus nemet traoù kozh,

:Hag an ebatoù 'vez beb noz.

:Bodennoù drez zo diwanet,

:E dor an ilizoù serret,

:Ha war ar baourien o ouelañ,

:E hiser ar chas d'o drailhañ.

:Ahes, merc'h ar Roue Gralon,

:Tan an ifern en he c'halon,

:Er penn kentañ deus an diroll,

:A gas ar gêr d'he heul da goll.

:Sant Gwenole gant kalonad,

:Zo bet meur a wech 'kaout he zad,

:Ha gant truez an den doue,

:A 'n deus lavaret d'ar Roue :

:"Gralon, Gralon, lakaet evez,

:D'an disurjoù a ren Ahez,

:Rak tremenet 'vo an amzer,

:Pa skuilho doue e gonner".

:Hag ar Roue fur spouronet,

:D'e verc'h en deus bet kelennet ;

:Met diskaret gant ar gozhni,

:N'eus mui an nerzh da stourm outi.

:Ha skuizh gant rebechoù he zad,

:Evit mont deus e zaoulagad

:En deus graet gant drouksperejoù,

:Ur pales kaer tost d'ar sklujoù.

*E 1846, e [[Barzaz Breiz]], e oa bet embannet ur werz anvet [[Livaden Geris]], hag adembannet en embannadurioùe 1867 ha 1883.

*E 1889, ur werz e ''[[Chansons et danses des Bretons]], ''.

*E 1935, un danevell anvet [[Santez Dahud]], gant [[Roparz Hemon]] .

*Er gelaouenn [[SAV (kelaouenn)|SAV]], niverenn 19 (nevez-amzer 1941), [[Iwan an Diberder|Y. an Diberder]] ha [[Yeun ar Gow|Y. ar Go]] (e sin d'ar mare) a embannembannas un adstumm dindan an titl : ''"Gwerz ar Roue Gralon ha Kêr-Iz''.", 62 goublad ennañ ; ha c'hoazh, laosket eo bet a-gostez koubladoù sellet e-giz « eur greskadenn ». Kinniget eo er mod-mañ : « O veza na gaver ket stank ken, bremañ, gwerz Kêr-Iz, hag o veza ivez eo bet dislivet eun tamm war ''Bleuniou Breiz'' ar bloaz 1889, e lakaomp amañ, da heul, ar werz vrudet, n'eo ket henvel-tre ouz hini Olier Souvestr, hogen heñvel-mil ouz an hini a veze gwerzet gwechall e pardoniou Kerne, e kreiz ar Meneziou Du. »

* E memes niverenn ar gelaouenn, an daou skrivagner a embannembannas un danevell :anvet ''"Enezenn Iz goueledet er mor''". Lusket eo ar skrid gant arroudennoù eus ur « gwerz koz ar Grenn-Amzer » (''sic'', ha netra resisoc'h), da skouer :

:« ''Chanchet eou quys da Ys, ha gardys punysset.

:''N'en deus ty, na castell, na tourell rebellet :''

:''Enhy, bras na bihan, unan nen deus manet…''

:''An mor so dygoret, dyredet do mettou…'' »mettou...

** 1940 : 2div varzhoneg, ''"Galv da Briñs ar C'hornog Aour''" (bet notennetnotennaouet gant [[Jef ar Penven]]) ha ''"Maronad Dahud''" (a gaver en dastumad ''"Kan ar Spered hag ar Galon''", [[Mouladurioù Hor Yezh]], 1983) : Dahud e-giz arouez an harzerezh ouzh prezegennachoù kanvaouuskañvaouus ar venec'h kristen.

** embannet e 1955 een [[Al Liamm]], un danevell hanter komz plaen ha hanter gwerzennoù, ''"Nedeleg Ker Iz''" : un adlenn politikel broadelour hag etrekeltiegour eus an tem …dodenn... kinniget evel un huñvre…hunvre... (adembannet en dastumad ''"[[Pirc'hirin Kala-Goañv]]''", Al Liamm, 1986).

War an ton -se e vez kanet meur a werz all, evel ''"Gwerz Fañchig Kemper''", savet e 2017 diwar-benn ar bugel lesanvet [[Fañch Tildenn]].

*En ur blog : [http://chrsouchon.free.fr/chants/keris1.htm Blog Ch. Souchon]

*Kanet gant [[YF Kemener]] [[https://www.youtube.com/watch?v=e5IiflJdLWw] Kanet gant Y.-F. Kemener]

*Kanet gant Naonediz [[Tribledie]] : https://www.youtube.com/watch?v=5eBO2zw88QU Kanet gant Naonediz Tripledie]

*[http://www.tresor-breton.bzh/2017/10/08/1851-gwerz-ker-is-la-complainte-de-la-ville-dys/?fbclid=IwAR0_I2- Tréseor breton]

{{wikimammennWikimammenn|Ar_Roue_Gralon_ha_kear_Is|Ar Roue Gralon ha kear Is}}

{{wikimammennWikimammenn|Gwerz Kêr Is}}