Bigòrra : diforc'h etre ar stummoù

[[SkeudennRestr:Blason département fr Hautes-Pyrénées.svg|thumb|100pxupright=0.5|ArdamezioùSkoed Bigòrra]]

[[Tarba]] ''(Tarbes)'' e oa ar gêr-benn. E-touez ar c’hêrioù all anavezet er vro e c’haller menegiñemañ [[Lourd]] (''Lorda'' en okitaneg, ''Lourdes'' e galleg).

Dont a ra anv ar vroig-se eus hini ar bobl a oa o chom enni gwechall, anvet ''Bigerri'' pe ''BigerrrionesBigerriones'', unan eus pobloù [[Gallia Aquitania]]. Kodianañ a rejont dirak soudarded [[Publius Licinius Crassus]], kaset gant [[Julius Caesar]], e [[-56|56 kent JK]]. Goude bezañ romanekaet e [[Novempopulania]], e voe sujet ar vro gant ar [[Wizigoted]] ha gant ar [[Franked]] war-lerc'h.

Er [[Krennamzer|Grennamzer]] he doa bet ar vro, deuet da vezañ ur [[Kontelezh|gontelezh]], da zamantiñ eus ar brezelioù etre ar rouantelezhioù gall ha [[Bro-Saoz|saoz]]. Staget e voe tro-ha-tro ouzh domanioù amezek, evel tiegezhioù [[Foish]], [[Bearn]] pe [[Comenge]].

Da vare an [[Dispac'h gall]] e voe krouet un departamant anvet « ''Hautes-Pyrénées »'' ([[Pireneoù-Uhel]]), gant Bigorra hag un nebeud traoñiennoù all ouzhpenn. [[Tarba]], kêr-benn Bigorra, a zeuas da vezañ pennlec’h an departamant nevez.