Kastell Susinioù : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
OUzhpennet em eus ur pennadig
Linenn 3:
 
==Istor==
 
=== Orin ar c'hastell : an tiegezh Dreux ===
En deroù an XIII{{vet}} kantved e oa Breizh e-barzh tachennad levezon ar [[Bro-Saoz|Rouantelezh saoz]] betek e voe lazhet an dug [[Arzhur Iañ|Arzhur I<sup>añ</sup>]] e [[1203]]. O vezañ ma oa bet lakaet e c'hoar en toull-bac'h e Bro-Saoz e voe graet eus [[Alis Breizh]] pennhêrez kurunenn an dugelezh gant baroned ha preladed Vreizh. En ur ober e vad eus an degouezh-se e soñje roue Bro-C'hall liammañ Breizh gant e c'halloud dre aozañ un eured etre e genderv [[Pêr Iañ (Breizh)|Pêr I<sup>añ</sup> Breizh]] hag ar bennhêrez kerkent ha [[1213]]. Setu penaos e teuas an dug yaouank da vezañ gwarnour an dugelezh ha setu pegoulz e voe savet war ar seblant ar maner kentañ adalek 1213 ha 1237. Evi gwir e voe meneget Susinioù evit ar wech gentañ en ul lizher eus Pêr a Zreux e 1218, nemet ne oa ket resisaet natur al lec'h-annez. Bezañs ur raksavadur hepken, ha n'eo ket gwall anavezet hiriv an deiz c'hoazh, a c'hall bezañ aliet dre un nebeut arverkoù arkeologel, en o zouez e oa un nebeut diazeadurioù a perzh eus tenneris norzh an XIII<sup>vet</sup> kantved. Galloud a reer soñjal e oa ar c'hastell un <nowiki>''ostaleri chaseal'' tost da Gêr Wened dre ma oa ur c'</nowiki>hoadeier a skoe outañ.
 
Linenn 10 ⟶ 12:
 
E 1286 e voe kurunennet Yann II evel dug Breizh hag eñ a gendalc'has oberenn tisavouriel e dad hag e dad-kozh. Labourioù bras a oa bet kroget gant e c'hourc'hemenn dezhañ, hini an tour bras pe dour ar Sparfell er bizh peurgetket. Neuze e oa ur c'hastell eus an XIII<sup>vet</sup> kantved a ziskoueze holl elfennoù mentek liammet gant e bal a zifenn. Sur kenañ e oa ar c'hastell ha setu perak e oa bet lakaet ennañ an dielloù hag ivez teñzor ar familh dugel. Padal e chome un annezlec'h dudi endroet gant parkoù ha koadeier dereat evit chase an aotrouned hag e c'halle bezañ 100 den ag an noblañs o chom ennañ gant an dug. Pep arc'hweloù a oa bodet gant ar c'hastell-se.
 
=== Brezel Hêrezh Breizh hag an Tiegezh Moñforzh ===
Goude marv an dug Yann III e 1341 e stourmas e zaou hêr e-kerzh ar Brezel Hêrezh Breizh. Drezho hag a-hed ar brezel-se e voe daou gamp ar Brezel 100 Bloaz o vrezeliañ : ar C'hallaoued gant Charlez a Vloaz en o fenn, un niz eus roue Bro C'hall anezhañ a oa dimezet gant Yanna a Bentevr, hag ar Saozon sturiet gant Yann Moñforzh. Au terme de combats interrompus de trêve, c’est finalement le parti de Montfort, réconcilié avec le roi de France, qui triomphe. Les conséquences du conflit ont un impact dans la gestion du domaine qui est récupéré par une nouvelle dynastie ducale. Contre toute attente, le château de Suscinio ne semble pas occuper une place militaire importante durant cette période mais la mise en œuvre d’importants travaux pour accentuer la défense du site peut être mise en relation avec cet épisode. Cette évolution est sensible dans les textes, qui au terme de « manoir » souvent utilisé, préfèrent désormais celui de « chastel ».
 
E deroù an {{XIIIvet kantved}} e voe kroget da sevel eno un ti-annez evit duged Breizh, evito da zont da chaseal er c'hornad. E dibenn ar {{XIVvet kantved}}, goude [[Brezel Hêrezh Breizh]], e voe brasaet ha kreñvaet ar c'hastell, a zeuas neuze da gaout tres ur c'hastell-kreñv goude al labourioù kaset da benn gant [[Yann IV Moñforzh (dug Breizh)|Yann IV]] ha [[Yann V (dug Breizh)|Yann V]].