Luitgard, rouanez ar Franked : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D corr using AWB
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[File:Tour Charlemagne Luitgarde.jpg|thumb|Bolz Luitgard e Tour Karl Veur]]
{{istor diechu}}
'''Luitgard''', pe '''Luitgard Alemannia''', ((war-dro [[776]] - [[4 a viz Mezheven]] [[800]] e [[Teurgn]]) a oa pempvetpevare ha diwezhañ [[gwreg]] [[Karl Veur]]. <ref>[[Desiderata Lombardia]] a voe gwreg ofisiel kentañ Karl Veur ; en he raok en devoe ar roue un darempred gant [[Himiltrude]], met n'ouzer ket hag ofisiel e oa bet.</ref>
 
[[Merc'h]] e oa d'urar [[Kontelezh|c'hont]] [[alemann]], ([[Elzas]]) [[Luitfrid II Sundgau]] (''c.'' [[745]] – [[802]]), ha da Hiltrud Wormsgau. <ref name="CB"> Christian Bouyer, ''Dictionnaire des reines de France'', parLibrairie ChristianAcadémique BouyerPerrin, 1992, p. 94 {{ISBN|978-2-262-00789-8}}</ref>. <br>
[[Eurediñ]] a reas war-dro [[794]] hag anvet e voe da rouanez ar [[Franked]].
N'eo ket gwall vrudet, ha nemet gwall nebeud a dra ne ouzer diwarni: ur vaouez sioul ha fur, war-lerc'h ar rouanez en he raok [[Fastrada]].<br />
Meuliñ karantez Luitgard ouzh ar studi a ra [[Alcuin]]. Diwar he fenn e skriv:
*''Plijout a ra d'ar rouanez divizout gant an dud desket ha gouiziek ; goude he fedennoù deol eo pezh a gar ober ar muiañ. Karantezus eo ouzh ar roue, deol, direbech, ha dellezek da vezañ karet gant un hevelep pried ''. <br />
 
N'eo ket gwall vrudet, ha nemet gwall nebeudnebeut a dra ne ouzer diwarni : ur vaouez sioul ha fur, war-lerc'h ar rouanez en he raok [[Fastrada]].<br />
El lez eo enoret gant bugale an impalaer zoken <ref>Les reines de France - Page 149, de Adélaïde Celliez - Queens, France </ref>. Chaseal a rae ivez gant he fried<ref> ''Dictionnaire des reines de France'', par Christian Bouyer, p.94 </ref>.<br />
Meuliñ karantez Luitgard ouzh ar studi a rareas ar [[barzh]] [[saoz]] [[Alcuin of York]] (''c.'' Diwar[[735]] he fenn e[[804]]) skriv:
*<blockquote>''Plijout a ra d'ar rouanez divizout gant an dud desket ha gouiziek ; goude he fedennoù deol eo pezh a gar ober ar muiañ. Karantezus eo ouzh ar roue, deol, direbech, ha dellezek da vezañ karet gant un hevelep pried ''. <br /blockquote>
 
El lez eo enoret gant bugale an impalaer zoken <ref>Adélaïde Celliez, ''Les reines de France'', Tours: R. Pomin, 1851</ref>. Bep bloaz ez ae gant he fried da hemolc'hiñ en [[Ardennes]] pe e menezioù ar [[Vosges]]. <ref name="CB" /><br>
<!--
C'hoant dezhañ da badusaatar soñj eus e wreg e lakaas Karl Veur sevel [[abati]] [[Aniana]] en [[Okitania]], en [[Hérault (departamant)|Erau]] hiziv, a fizias e [[sant]] [[Benead Aniana]] (''c.'' [[750]] – [[821]]).
Prévoyant de faire perpétuer le souvenir de Luitgarde, Charlemagne fait construire le monastère d’[[Aniane]], en [[782]], l''’un des plus riches établissements de ce genre''.<br />
Luitgarde ne donne pas d'enfants à son époux et décède en 800, dans le [[Basilique Saint-Martin de Tours|monastère de Saint-Martin de Tours]]<ref> ''Charlemagne'', par [[Jean-Baptiste Honoré Raymond Capefigue]], p.228 </ref>. Le jour même de la mort de Luitgarde, Charlemagne signe un diplôme pour que le monastère de la Celle Saint-Paul de [[Cormery]] fondé par Ithier, précédent abbé de Saint-Martin de Tours, soit suffrageant de l’abbaye de Tours et fait demander par [[Alcuin]] à [[Benoît d'Aniane]], vingt-deux de ses moines pour y implanter la nouvelle [[règle de saint Benoît]].<br />
Les restes de Luitgarde sont ensevelis à [[Tours]]<ref>Darras 18, 85</ref>.
Après la mort de Luitgarde, l'empereur ne se remarie plus <ref>Dictionnaire universel des sciences morale, économique, politique et ..., par Jean Baptiste René Robinet, p.393 </ref>.
 
Divugel e chomas Luitgard, a varvas d'ar 4 a viz Mezheven 800 en he 25{{vet}} bloaz e [[manati]] Saint-Martin de Tours, c'hwezh miz a-raok kurunadur an [[impalaer]] da deiz an [[Nedeleg]]. <ref>Jean-Baptiste Honoré Raymond Capefigue (1842), ''Histoire de Charlemagne'', Forgotten Books, 2017 {{ISBN|978-0-332-50728-6}}</ref><br>
== Articles connexes ==
Da zevezh marv e wreg e roas Karl Veur ma vije manati La Celle Saint-Paul e [[Cormery]] (en [[Indre-et-Loire]] hiziv), bet diazezet gant e gañseller [[Ithier]], e dalc'h abati Teurgn ; dre hanterouriezh e vignon ha kuzulier Alcuin of York e c'houlenn digant Benead Aniana 22 [[manac'h|vanac'h]] evit staliañ reolenn [[Benead Norcia]] e Comery.
* [[Etichon-Adalric d'Alsace]]
* [[Adalbert d'Alsace]]
* [[Eugénie d'Alsace]]
* [[Hugues III de Tours et de la Haute Alsace]]
* [[Ermengarde de Tours]]
* [[Étichonides]]
* [[Liste des comtes puis ducs d'Alsace]]
-->
Bugel ebet n'he doe Luitgarde gant an impalaer ha n'ouzer ket petra zo kiriek d'he marv.
 
Dindan Tour Karl Veur e Teurgn emañ bez Luitgard.<br>
Ne zimezas mui an impalaer goude marv e wreg yaouank, met div serc'h ha pevar bugel en devoe.
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}}[ {{cite web|url=http://www.france-pittoresque.com/reines-france/liutgarde.htm|title=''Liutgarde Luitgard enou ul lecLuitgarde'hienn c'hallek|accessdat=17 diwar-bennHere ar rouanezed gall]2019}}
*{{fr}} {{cite web|url=http://unregardsurtours.blogspot.com/2010/04/luitgarde-et-judith-en-la-basilique.html|title=''Luitgarde et Judith en la Basilique Saint-Martin de Tours''|accessdat=17 Here 2019}}
== Notennoù ==
{{Daveoù}}
<references/>
 
== Liammoù diavaez ==
* {{fr}}[http://www.france-pittoresque.com/reines-france/liutgarde.htm Luitgard en ul lec'hienn c'hallek diwar-benn ar rouanezed gall]
 
 
{{DEFAULTSORT:Liutgarde}}
 
 
 
[[Rummad:Priedoù Karl Veur]]
[[Rummad:Istor Elzas]]