Kemmadur (yezhoniezh) : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Neal (kaozeal | degasadennoù)
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm
Neal (kaozeal | degasadennoù)
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 3:
Er [[yezhoniezh]] e vez implijet an termen '''kemmadur''' ([[Saozneg|saoz.]]: [[:en:Consonant mutation|''consonant mutation'']]) war tachennoù ar [[fonologiezh]] hag ar [[morfologiezh|vorfologiezh]] evit komz eus ar fed ma c'hell kemmañ ur [[kensonenn|gensonenn]] hervez reolennoù [[morfologiezh|morfologel]] ha/pe [[kevreadurezh|kevreadurezhel]] resis.
 
Bez' e c'hell bezañ skrivet pe get hervez reolennoù reizhskrivañ pep [[yezh]]. A-wezhoù e talvez da roudoù diorroadur ar yezh hepmuiken evel e saozneg, met alies a-walc'h en deus ar c'hemmadur un arc'wel [[yezhadur|yezhadurel]] evel e [[brezhoneg]].
 
Daoust ha ma vez brudet-meur ar [[yezhoù keltiek]] abalamour ma reont gant kemmadurioù, e vez kavet kemamdurioù a bep seurt e meur a [[Familhoù yezh|familh yezh]] all dre ar bed, da skouer:
 
* [[Japaneg]]
Linenn 16:
 
* [[Yezhoù outoek-aztekek]], d.s. [[paiouteg ar su]]
:For example,kemmañ thea absolutivera suffixstumm al [[lostger]] ''-pi'' hervez rummad an [[anv-kadarn]] ma vez staget outañ: -pi appears in different forms, according to which noun stem it is suffixed to:
: ''movi-ppi 'nose''pp'''i'' ("fri")
: ''sappI-vi 'belly''v'''i'' ("kof)
: ''aŋo-mpi 'tongue''mp'''i'' ("teod")
 
* [[Yezhoù nigerek-kongoek]], d.s. [[fouleg]]
Kemmañ a ra ar stumm [[kelf (yezhoniezh)|c'helfoù]] hervez ar rumamdoù, da skouer:
For example, the stems rim- 'free man' and [ɣim-] 'person' have the following forms:
: '''''r'''im-'' ("paotr dieub") → ['''''r'''imɓe''] (rummad 2), '''''d'''imo'' (rummad 1), '''''nd'''imon'' (rummad 6)
: [rimɓe] (class 2), dimo (class 1), ndimon (class 6)
: ''['''ɣ'''im-]'' ("den") → ['''''ɣ'''imɓe''] (rummad 2), '''''g'''imɗo'' (rummad 1), '''''ŋg'''imkon'' (rummad 6)
: [ɣimɓe] (class 2), gimɗo (class 1), ŋgimkon (class 6)
 
* [[Yezhoù nilotek]], d.s. [[dolouoeg]]:
: ''gɔ'''t''''' 'hill'("tosenn") (abs.absolutivel) - ''go'''d''''' (const.relativel)
: ''tʃo'''g'''o'' 'bone'("askorn") (abs.absolutivel) - ''tʃo'''k''''' (const.relativel)
 
* [[Yezhoù germanek]], d.s. [[saozneg]]:
Linenn 41:
''ти'''х'''ий ("sioul") → ''ти'''ш'''е'' ("siouloc'h")
 
$sometimes fossilized as in english.
 
==Kemmadurioù er yezhoù keltiek==
Linenn 51 ⟶ 50:
| gwreg || bean || gwraig
|-
| bras <!--comparekv. with mor in old breton"meur" --> || mór || mawr
|-
| ar '''w'''reg '''v'''ras || an '''bh'''ean '''mh'''ór || y '''w'''raig '''f'''awr
Linenn 64 ⟶ 63:
|}
 
<u>'''Notenn''</u>:
Older textbooks on Gaelic sometimes refer to the ''c → ch'' mutation as "aspiration", but it is not [[aspiration (phonetics)|aspiration]] in the technical sense of the word, and linguists prefer to speak of [[lenition]] here.
Daoust ha ma reer "[[kemmadur dre c'hwezhañ]]" eus ar c'hemmadur ''k → c'h'' e meur a yezh keltiek hervez an hengoun, en o zouez ar [[brezhoneg]], e ranker anzav n'en deus e gwirionez ar c'hemamdur-se liamm ebet gant ar pezh ma reer "[[C'hwezhadur (yezhoniezh)|c'hwezhadur]] outañ war dachenn ar [[yezhoniezh]] ha disheñvel eo ster an termenoù [[Kaletadur (yezhoniezh)|kaletadur]] ha [[Blotadur (yezhoniezh)|blotadur]] hervez ma vezont implijet gant ar yezhoniezh diouzh an termenoù kengounel [[kemmadur dre galetaat]] ha [[kemmadur dre vlotaat]].
 
==KemamdurKemmadur ha sandhi==
 
Disheñvel eo ar c'hemamdurioù diouzh ar [[andhi]] rak keit ha ma tenn ar c'hemmadurioù da [[yezhadur]] ur yezh (da lâret eo d'ar morfologiezh ha/pe d'ar gevreadurezh) e tenn ar sandhi d'ar [[fonologiezh]] nemetken hep arc'hwel yezhadurel ebet.
==Kemamdur ha sandhi==
Initial consonant mutation must not be confused with [[sandhi]], which can refer to word-initial alternations triggered by their [[phonology|phonological]] environment, unlike mutations, which are triggered by their morphosyntactic environment. Some examples of word-initial sandhi are listed below.
*[[Spanish language|Spanish]]: [b, d, g], occurring after [[nasal consonant]]s and pause, alternate with {{IPA|[β, ð, ɣ]}}, occurring after [[vowel]]s and [[liquid consonant]]s. Example: un ['''b''']arco 'a boat', mi ['''β''']arco 'my boat'.
*Scottish Gaelic: stops in stressed syllables are voiced after nasals, e.g. ['''kʰ'''aht] 'a cat', {{IPA|[əŋ}} '''g'''aht] 'the cat'.