Poderezh : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D corr using AWB |
Arko (kaozeal | degasadennoù) Kempenn |
||
Linenn 9:
== An danvez ==
Graet 'vez poderezh gant [[pri]] hag a zo a orin ur meskaj etre pri, merl ha danvez-kailhastr. Padal e vez komzet eus "douar" labouret. E ti ar bourvezerien arbennikaet, e vez kavet an aliesañ pri gwenn, ruz ha du. Met gwerzhañ a reont ivez pri gant livioù dreistordinal : roz, gwer, glas,...
== An ostilhoù ==
Linenn 18:
[[Restr:Makingpottery.jpg|250px|thumb|ur pezh graet diwar al labour war an turgn]]
C'hwec'h doare disheñvel a zo evit stummañ an douar :
* al labour war an [[turgn]] : a zo an hini anavezetañ ha diaesañ. An teknik-mañ a zo deuet war-vel war-dro 4000 bloaz araok J.C. Tu 'zo lavarout eo an hini hag he deus reveulzet ar boderezh, peogwir a drugarezh dezhi ez eus bet tu krouiñ pezhioù reoliek penn da benn. D'ar mare-se e oant pezhioù skañvoc'h eget ar re krouet gant an doareoù all. Podoù ha asiedoù a vez savet an aliesañ gant an doare-se. An turgn a 'zo graet gant ur pladenn a-dro, anvet "Girelle". Evit-se eo ret kreizhennañ mat an douar, mestroniañ tizh an turgn gant un troadigell ha krouiñ ar stumm c'hoantaet er memes tro. Setu perak e c'houlenn un hir deskoni araok dont a-benn d'ober pezhioù brav. Ur vicher eo ivez.
* al labour gant plakennoù : ledet 'vez an douar gant ur ruilh koad evit kaout unan pe meur a plakennoù hag a vo bodet a-benn stummañ an objet. Soudet int gant taoligoù kontell el lec'h m'o deus da vezañ strollet ha peget gant douar gwak. Tu 'zo ouzhpennañ gwadegennoù douar evit kadarnaat ar boderezh. Gant an doare-mañ ez eus tu mont buhan met tu 'zo ober nemet pezioù geometrek. Tu 'zo memestra sevel poderzh kranek ma 'vez ruilhet ar plakennoù ha bodet an div penn enep. Ar plakennoù a c'hellont bezañ implijet ivez, evit leuniañ voulloù, ret eo neuze pegañ meur a re e diabarzh ur voull ha divoullañ pa ez int sec'h mat evit e aesaat. Gant an teknik-mañ ez eus tu mont buhanoc'h, peogwir ne vez ket gortozet kement eget gant sec'hadur ar "barbotine" (douar dourennek).
[[Restr:Churrosvistos.jpg|200px|thumb|ur pezh gant "colombin"]]
* al labour gant
* ar mezañ : labouret e vez gant ur voull pri hag a vo kizellet bihan ha bihan, en araok e vo roet he stumm gant gwask an div dorn. Goulenn a ra an doare-mañ barregzhioù arzel, resisder ha pasianted. Gant an doare-mañ e vez savet delwennoù.
* Ar stamperezh : pouloudennigoù douar a zo lakaet a-ziwar pe e-diabarzh an objet torret ha da heul an douar a zo lenkret.
Linenn 35:
Tu ‘zo neuze kinklañ ar boderezh gant barroù livañ ha oksid eus livioù disheñvel. Ar wastell, kinklet gant al livioù c’hoantaet, a zo lakaet da soubañ en amailh. An amailh, a c'hell bezañ lakaet ivez war ar pezh gant ur barr-livañ pe ur bistolenn ispisializet. Ur seurt poultr livet eo hag a zo mesket gant dour.
* An '''eil poazhadur''' a servij da stagañ an amailh. Tro-dro 960 °C e vo tommet ar forn e-pad 5 eurvezh evit ar [[
An temperadurioù poazhañ, etre 850 °C ha 1400 °C, a zo dibabet hervez an douaroù implijet. Diforc’hiet 'vez ar [[
=== Ar fornioù ===
Ar fornioù implijet e poderezh o deus ur meizadenn disheñvel eget ar re all. Bez e c’hellont bezañ :
*
* Fornioù gant gaz pe tredan.
== Podour ==
Linenn 52:
* (fr) http://www.poterie.com/
* (fr) http://boutique.atelier-poterie.fr/
[[Rummad:Teknikoù ha skiantoù pleustrek]]
[[Rummad:Poderezh]]
[[Rummad:Prierezh]]
|