Lec'hanvadurezh Breizh : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
kregiñ da gempenn, labour reizhañ a chom
D Reizhadennoù
Linenn 5:
 
E tri departamant (Penn-ar-Bed, Aodoù-an-Arvor, Mor-Bihan) hag e lodenn gornôg an daou zepartamant all (Liger-Atlantel, Il-ha-Gwilen) e kaver anvioù-lec’h brezhonek eta, anvioù bet roet gant ar [[Brezhoned|Vrezhoned]] pa oant deuet da Vreizh. Alies eo emdroet an anvioù-se a-hed ar c’hantvedoù, ha distummet pe gallekaet o stumm a-wechoù. Ken e c’hell bezañ daou anv disheñvel, pe daou stumm disheñvel, evit ar memes lec’h, e brezhoneg hag e galleg.<br>
Kavet en deus [[Bertrand Luçon]] ur 4 100 bennak a anvioù a orin brezhonek e Bro-Naoned.
 
Elfennoù zo a gaver stank el lec’hanvioù, evel ''Plou'' (''Plo'', ''Pleu'', ''Plu''), a dalvez kement ha « [[parrez]] » ([[Plouedern]], [[Pleskob]]…), ''Tre'' a oa ul lec’h annezet da gentañ hag ul lodenn eus ur barrez da c’houde ([[Tregastell]]), ''Lan'' a dalveze « lec’h sakr » ([[Landerne]], ''Lok'', ur peniti ([[Lokmaria]], ''Lez'', lec’h annez un aotrou ([[Lesneven]]), ''kêr'', ul lec’h kreñv da gentañ hag ul lec’h annezet da c’houde ([[Kergrist]] ha miliadoù a lec’hanvioù all e Breizh)... Adkavout a reer rakgerioù kevatal e lec’hanvadurezh Kembre pe Kerne-Veur alies : [[Lanndewynnek]], [[Lyskerrys]], [[Caernarfon]], [[Treffynnon]], [[Llandeilo]]...
Linenn 12:
N'eo ket bet studiet a-zevri '''lec’hanvadurezh Breizh''' araok an {{XIXvet kantved}} pa oa roet lañs d'ar studioù keltiek e Bro-C'hall. Dre ma zo bet muioc'h a skolveuridi hag a [[emzeskad|emzeskidi]] war an dachenn ez eus bet dastumet rolloù ha diazoù-stlenn o enderc'hel muioc'h- muiañ a elfennoù.
 
[[Henri d'Arbois de Jubainville]] a zo bet anvet kelenner d'ar Skolaj Bro-C'hall hag entitled ar gador-kelenn war ar studioù keltiek e 1882. Studiet en deus al lec'hanvioù keltiek e Bro-C'hall<ref>H. d'Arbois de Jubainville, Recherches sur l'origine de la propriété foncière et des noms de lieux habités en France, avec la collaboration de [[Georges Dottin]], Paris, 1890</ref>. E 1910, e warlec'hiad er Skolaj a oe [[Joseph Loth]], hag eñ brezhoneger ha gouiziek war ar yezhoù keltiek all. Troet muioc'h war-zu Breizh e bledas gant lec'hanvadurezh ar vroovro, koulz hag e genvreur, [[Georges Dottin]]. Studiet en deus lostgerioù[[lostger]]ioù an anvioù-kumun evievit diskouez pelec'h e oa bet levezon kreñoc'hbetlevezon ar brezhoneg e kreiz Breizh Uhel. Tresa~~Tresañ a reas war ur gartenn al linenn Loth a droc'h Il-ha-Gwilun ha Liger-Atlanter eus Norzh d'ar Su.<br>
Hervez testeni Théophile Jeusset en doa savet [[Yann Sohier]] ur gartenn dornskrivet gant lec'hanvioù Breizh brezhonekaet, met re dost ouzh ar furmoù ofisiel hag eus brezhoneg Leon diouzh e c'hrad.
[[Meven Mordiern]] en doa bet tu da sklaeraat lec'hanvioù a orin galianek hag, evit e dudi moarvat, treiñ e brezhoneg lec'hanvioù e vro ginidik, Bro Wenngen (Villiers-du-Loit, tost ouzh Vendôme)<ref>Meven Mordiern, Notennoù diwar benn eur pou eus ar broioù-krec'h : Pou [[Gwenngen]]… In : SAV (kelaouenn)|''SAV'', n° 27, 1943, p. p. 4-22.</ref> met e kave dezhañ e oa "risklus… studiadenn an anviou-lec'h" paneve graet gant ur yezhour<ref>Skrivet da dThéophile Jeusset e 1930, s. o. [[SAV (kelaouenn|''SAV'']], n° 28, 1943, p. 76.</ref>.
 
== Lec'hanvadurezh Breizh er gevredigezh ==
Abaoe dibenn an {{XXvet kantved}} e weler muioc’h-mui stummoù brezhonek an anvioù-lec’h war ar panelloù-hentoù ivez. Alies e reer panelloù divyezhek eus ar panelloù-se ; e gwirionez ez eo daou stumm kar a gaver peurliesañ, an eil skrivet hervez reolennoù ar brezhoneg evel ma vez skrivet bremañ hag egile hervez doare ar c’hrennvrezhonek levezonet mui pe vui gant ar galleg ([[Kemper]]/Quimper, [[Gwengamp]]/Guingamp, [[Plogoneg]]/Plogonnec). RalE Breizh Izel eo al lec’hioù e Breizhlec’hanvioù o deus daou anvfurm disheñvel e brezhoneg hag e galleg, ;met hagledanoc'h areo re oan deus,diforc'hoù eveler c'hêrioù ([[Gwened]], [[Roazhon]] pe [[Naoned]]),hag ae vezBreizh kenorinUhel oe-lec'h anvioùma gallekweler hanebeud a lec'hanvioù brezhonek peurvuiañouzhpennet ha un nebeud furmoù galaouek.
 
==Levrlennadur==
* Théophile Jeusset, Anoiou-lec'hiou [sic] Breiz Uhel, SAV, n° 27-31, 1944.
* Ar Greizenn-enklask war an Anvioù-lec'h, Répertoire bilingue des noms de lieux [sic] de Bretagne, Skol Uhel ar Vro, 1993. 93 p.
 
*[[Hervé Abalain]], ''Noms de lieux bretons'', Gisserot, 2000
*Guillaume Béchard, ''Les noms de lieux en pays gallo'', Presses Bretonnes, 1968
*Albert Deshayes, ''Dictionnaire des noms de lieux bretons'', Chasse-Marée, 2003
*[[Frañsez Falc'hun]], ''Les noms de lieux celtiques'', Editions Armoricaines, 1966-1970, eil embannadur gant Bernard Tanguy, 1979- 1982
*[[Léon Fleuriot]], ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980
*[[Divi Kervella]], ''Petit guide des noms de lieux bretons'', Coop Breizh, 2007
*Jean-Yves Le Moing, ''Les noms de lieux de Haute-Bretagne'', Coop Breizh, 1990
*Jean Ar Greizenn-Yvesenklask Lewar Moing,an Anvioù-lec''Nomsh, Répertoire bilingue des noms de lieux [sic] de Bretagne'', BonnetonSkol Uhel ar Vro, 20071993. 93 p.
*Jean-Marie Ploneis, ''La toponymie celtique, l’origine des noms de lieux en Bretagne'', 2 levrenn, Editions du Félin, 2001
*[[Erwan Vallerie]], ''Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez'', An Here, 1995
*Erwan Vallerie, ''L’art et la manière de prononcer ces sacrés noms de lieu de Bretagne'', Le Chasse-Marée/ArMen, 1996
*[[Hervé Abalain]], ''Noms de lieux bretons'', Gisserot, 2000
*[[Jean-Marie Ploneis]], ''La toponymie celtique, l’origine des noms de lieux en Bretagne'', 2 levrenn, Editions du Félin, 2001
*[[Albert Deshayes]], ''Dictionnaire des noms de lieux bretons'', Chasse-Marée, 2003
*[[Divi Kervella]], ''Petit guide des noms de lieux bretons'', Coop Breizh, 2007
*Jean-Yves Le Moing, ''Noms de lieux de Bretagne'', Bonneton, 2007
*Bertrand Luçon, Noms de lieux bretons du Pays Nantais, Yoran Embanner, 2017, 511 p.
*Jeremi Kostiou, ''Allende hag an anvioù lec'h e Breizh'', e-barzh ''Allende, an emgann diwezhañ'', Nadoz-Vor Embannadurioù, Brest, 2019, pp. 47-55.
 
 
==Liammoù diavaez==