Stumm eus an 16 Ebr 2015 da 12:43 kemmañ Dexbot (kaozeal \| degasadennoù) 1 706 kemm D Removing Link GA template (handled by wikidata) ← Kemm kent		Stumm eus an 25 Her 2020 da 10:28 kemmañ dizober Arko (kaozeal \| degasadennoù) 13 860 kemm kepenn Kemm nevesoc'h →
Linenn 1: Lakaet e vez perzh an '''hollveliouriezh''' (pe ''totalouriezh'') war ar [[~~reizhiad~~renad politikel\|~~reizhiadoù~~renadoù politikel]] m'eo deuet ar [[riez]] da lakaat ar [[kevredigezh keodedel\|gevedigezh keodedel]] da deuziñ gantañ ken ez a e [[ideologiezh]] da [[penngredenn\|benngredenn]] embannet estreget reoù all.<br />Kontrollet eo ar riez gant ur strollad politikel nemetañ ha diwarno eo kontrollet ar [[kevredigezh\|gevredigezh]] a-bezh, ar vuhez foran, ar [[sevenadur]], an [[deskadurezh]], ar [[skiant]]où, ar [[buhezegezh\|vuhezegezh]] ken n'eo ket anavezet frankiz divoutin ebet d'an hiniennoù, na [[frankiz komz]] ebet, na [[frankiz koustiañs]] ebet. An diforc'h e-keñver an [[diktadurezh]] a c'heller gwelout e lec'h pe lec'h eo ez eus lakaet ur c'hontrol war oberioù an dud hag ivez war ar speredooù, hag a zeu eus ar striv renet gant ar riez hollveliour evit sachañ an dud da embann ez eont a-du gant an ideologiezh ofisiel. Ha kastizet pe gondaonet da vervel e vezont pa ne reont ket.▼ ▲An diforc'h e-keñver an [[~~diktadurezh~~diktatouriezh]] a c'heller gwelout e lec'h pe lec'h eo ez eus lakaet ur c'hontrol war oberioù an dud hag ivez war ar ~~speredooù~~speredoù, hag a zeu eus ar striv renet gant ar riez hollveliour evit sachañ an dud da embann ez eont a-du gant an ideologiezh ofisiel. Ha kastizet pe gondaonet da vervel e vezont pa ne reont ket. == Perzhioù ur riez hollveliour == Studiet eo bet pizh ar reizhiad hollveliour gant ar [[prederouriezh\|brederourez]] [[Hannah Arendt]], da gentañ holl en he [[levr]] brudet "Orinoù an hollveliouriezh" ([[1951]]). Ennañ e tiskouez eo bet lakaet da vont en-dro an hollveliouriezh e div riez hepken : an [[Trede Reich]] [[Alamagn\|alaman]] dindan ar [[renad]] [[naziegezh\|nazi]] ([[1933]]-[[1945]]) hag [[URSS\|Unaniezh ar Republikoù Skialour ha Soviedel]] (URSS), dindan [[Jozef Stalin]] ([[1924]]-[[1953]]) dreist-holl.<br /> Skrivañ a ra Hannah Arendt ouzhpenn ez eus bet prantadoù hollveliour pe o deus diorroet techoù hollveliour e broioù all, evel e [[Bro-C'hall]] pa oa bet divizet lakaat e [[kamp-bac'h\|kampoù-bac'h]] repuidi [[Brezel Spagn]] pe er [[Stadoù-Unanet]] pa vleunie ar [[maccartyouriezh\|vaccartyouriezh]] e penn ar bloavezioù 501950. En ur renad hollveliour ne c'hell bezañ nemet ur strollad o kontrollañ ar riez, hemañ a glask kontrollañ ar gevredigezh hag an holl hiniennoù dre vras. Ne c'hell ket bezañ muioc'h eget ur strollad pa vez embannet gant ar riez hollveliour n'eus nemet ur vro ha dre-se ne dle ket an hinienn klask pellaat eus an Unvezh. Setu perak e vez kredet gant an hollveliourien ez eo tapet an hinienn digredus pe ar strollad disrann gant ur c'hleñved-spered, ar [[skizofreniezh]], pa seblant dezho e kred an disrannerien bezañ meur a hinienn disheñvel o spered pa vezont unan, sañset.<br /> Hervez Hannah Arendt n'eo ket an hollveliouriezh ur renad politikel e-touez ar re all, met ul luskad emzistruj evit ma vo dispennet ar frammoù kevredigezhel. == Skoueroù renadoù hollveliour == === en {{XXvet}} kantved === * an [[Trede Reich]] * an [[URSS]] === hiziv hon deiz === * [[Republik Pobl Sina]] * [[Republik Poblel ha Demokratel Korea]] [[Rummad:Politikerezh]]

Hollveliouriezh : diforc'h etre ar stummoù