Drouizelezh : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Reizhad. |
D Astenn war an termenadur |
||
Linenn 2:
[[ Restr:GorseddDigorHanvec1.jpg|thumb|upright=1.35|Drouiz Meur Breizh [[Gwenc'hlan Le Scouëzec]] asambles gant Archdrouiz Kembre ha Barzhez Veur Kernow o lidañ 100vet deiz-ha [[Goursez Vreizh]], e [[Hañveg]] (1999).]]
'''Drouizelezh''', a-wezhoù ''drouizouriezh'', anvet ''nevezdrouiselezh'' peurvuiañ e bed ar skol-veur, a zo anezhañ ur redenn vennozhioù, pe [[breudeuriezh|vreudeuriezhel]] pe [[relijion|relijiel]], - an daou asamblez moarvat; - evit ma vo staliet ar gendoniezh, hag an [[doujañs]] e-kenver ar bed [[natur]]el. Betek gwareziñ an endro hag ar boudoù e c’hell bezañ astennet ar savboent-se. Sevel liammoù gant ar bed naturel a ya da lakkaat an berzhidi da dostaat ouzh temzioù-spered ar relijionoù [[paganiezh|pagan]] kozh, hini an drouized a voe pennadurezhioù speredel ar [[Kelted|Gelted kozh]] da gentañ-holl.
Darnvuiañ an drouizelezh a denn d'ar [[paganiezh|baganiezh]] hag a nac'h ar relijionoù all, met e-doug an daou gantved kentañ (XVIIIvet ha XIXvet) e embanne an dalc'hidi bezañ [[kristeniezh|kristenien]] ha drouized asambles. N’eus ket anv eus an ''drouizelezh'' a-raok an XVIIIvet kantved, e [[Londrez]] hag en em kinnig muioc'h evel ul luskad sevenadurel hag, a wezhoù, keltiegour.<br>
Azaouez ha bri e-keñver an [[Natur]] eo pennaennoù kreis an ''drouizelezh'' hag diouto e teu an tech evit kemer perzh e luskad an [[trevvaouriezh]]. Gwelet e vez ivez drouized an amzer-mañ o azaoueziñ an Hendadoù, ar re a oa o vevañ en [[Ragistor|amzerioù ragistorel]], da gentañ.
== Istor ==
En XVIIIvet kantved, pa oa ar [[Romantelezh|romantelourien]] saoz o kanmeuliñ ar
Hervez an [[hengoun]] (distrujet e vije bet an
Anavezet eo John Toland evel unan eus an diazezerien ar [[Frañmasonerezh]] hag ur spered boutin d'an daou luskad a zo a geñver ar vreudeuriezh hag ar peoc'h ha da geñver ar c'henskoazell.<br>
Diazezet eo bet e [[1781]] [[Ancient Druid Order|Urzh an drouized gozh]] gant un nebeud artizaned ha marc’hadourien o doe anvet Henry Hurle da archdruid
E [[1791]], [[Iolo Morganwg]], ur C'hembread helennek war al lennegezh kembraek, a bedas un nebeud tud o chom e Londrez sevel Gorsedd yr Beirdd evit sevel lidoù deveret eus skridoù kozh. Treuzkaset e voe d'ar vro da c'houde heg e chomo ur skourr londrezat. Dibar eo al luskad-se pa 'z eo liammet-tre gant gant an emsav kembraek. Skourroù etrebroadel en deus aotreet e Breizh ([[Goursez Vreizh]]), [[Kerne-Veur]] (Gorsethh Kernow) ha pastell-vro kembraek e [[Arc'hantina]]. Ne weler ket aozadurioù ha ne vezont ket liammet ouzh ar [[predeneg|yezhoù predenek]].<br>
Linenn 17:
==Termenadur==
Savet eo bet an termen "drouizelezh" diwar an anv roet d'ar re a rae war-dro an Hud relijiel e Kornog-Europa
E-touezh diazezerien an drouizelezh e kaver, da gentañ
Kempred e voe embannadur barzhonegoù lakaet war gont [[Ossian]], ur barzh skos eus an amzerioù kozh, gant [[James MacPherson]]. Lennet ha prizet e voe taolennadurioù buhezioù ar Skosiz kozh gant tud illur en Europa a-bezh ([[Voltaire]], [[Napoleon]] ha [[Thomas Jefferson]]) a-raok ma vo prouet e voe goveliet pep testenn gant MacPherson e-unan. Diouzh ar skridoù-se e voe degaset muioc'h a zanvez eget an nebeud testennoù gresianek ha latin, pa n'eus ket a vammennoù kempred e yezhoù keltiek a veze implijet gant an drouized. Dre an enklask [[hendraouriezh]]el e denner nemet traezoù mut hag ne c'hell ket bezañ asur gant ar pezh a intenter diouzh deskrivadur an drouized savet gant an Iwerzhoniz goude un degad a gantvedoù. Ne c'heller ket sevel peurstudi kredennoù hag obererezhioù an drouized gozh.
Gwelet eo bet an drouizelezh, pe evel ur relijion, pe url luskad speredel, pe evel relijion an Natur. Alies e vez termenet evel ur baganiezh a-vremañ. Meur a strolladoù drouizel a zo levezonet gant an "New Age" hag enklaskoù war ar chamaniezh. O klask war a war speredelezh geltieg emaint an izili peurvuiañ. Darn anezho a gav pouezus hen termeniñ evel ar speredelezh henvroad. Bez ez eus drouized a glask kenveriañ an drouizelezh gant kredennoù henvroidi ar bed, kredennoù an henvroidi australian ha re an Amerindianed, da skouer.
[[File:Druid Order Spring Equinox Ceremony Tower Hill 2010.JPG|thumb|left|The Druid Order Ceremony at Tower Hill, London on the Spring Equinox of 2010]]
Termenet eo bet un diforc'h etre daou seurt a zrouizelezh gant an drouiz Philip Carr-Gomm, an drouizelezh sevenadurel , hini drouized kembreidi, brezhoned ha kerneveuridi evit o obererezhioù sevenadurel , hag an drouizelezh ezoterek a zo e bal ober ur relijion. Drouized grederien a gav gwelloc'h ar gouiziegez Marion Jones. Kevet e vez drouized a zarempred lidoù drouizel ha sevenadurel, met ar breuriezhoù predenek a embann n'o deus netra da weled gant ar baganiezh.
|