Kantved ar Sklêrijenn : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Dishual (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 2:
'''Kantved ar Sklêrijenn''', '''Kantved ar Sklêrijennadur''', '''Mare ar Sklêrijenn''', '''Oadvezh ar Sklêrijenn''' a reer eus an {{XVIIIvet kantved}} en [[Europa ar C'hornaoueg]] abalamour d'al luskad speredel en em ledas eno da neuze. E [[Bro-C'hall]] hag e [[Breizh-Veur]] e voe diazezet al luskad-se da gentañ, gant [[prederouriezh|prederourien]] evel [[René Descartes]] ha [[Denis Diderot]]. Gant Diderot ha [[Jean Le Rond d'Alembert]] e voe ledet ''spered ar Sklêrijenn'' dre an ''[[Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers|Encyclopédie]]'', un oberenn [[holloueziadur]]el savet gant prederourien digor o spered hag embannet a-dammoù adalek [[1751]] betek [[1772]].
 
E-touez ar mennozhioù pennañ kaset war-raok gant prederourien, graet ar SklêrijennSklêrijennoù (Les Lumières) anezho, e oa ar gredenn er poell, e poellegezh an dud. Evito e oa gouest an holl dud da soñjal ha ne oa ket ret d'an dud krediñ e mennozhioù zo abalamour ma oant brudet gant an [[Iliz katolik]] pe ar [[roue]]. Fellout a rae dezho ''sklêrijennañ'' ar speredoù eta, dre studiañ aozadur ar gevredigezh hep kaout raksoñjoù.<br>
E-touez ar mennozhioù all displeget gant prederourien ar Sklêrijenn e oa ar soñj e oa ret doujañ da vennozhioù ar re all, hag ar gredenn e vez renet gwelloc'h ar [[Stad]] pa vez an holl dud o kenlabourat evit he sevel, n'eus forzh petra e vije o dere. Neuze e veze lavaret ganto e tlefed lemel o dreistwirioù digant an noblañs.<br>
Dañjerus e oa an holl soñjoù-se evit an dud er galloud eta, setu perak e tremenas lod eus ar brederourien-se pennadoù amzer en toull-bac'h pe en harlu.