|
Reolennoù taol-mouezh reizh ez eus gant yezhoù a seurt-se.
A-wezhoù e vez lâret e kouezh an taol-mouezh e [[galleg]] war an eil silabenn, met e gwirionez n'eus taol-mouezh ebet e galleg liammet ouzh struktur silabennek ar [[gerioù]]. En e lec'h e kaver un [[hedaderezh]] ma vez pouezet war silabenn diwezhañ pe eil silabenn diwezhañ ur chadennad gerioù (e gwirionez ur [[rannfrazenn]]).
[[French language|French]] words are sometimes said to be stressed on the final syllable, but actually French has no word stress at all. Rather, it has a [[prosody (linguistics)|prosody]] whereby the final or next-to-final syllable of a ''string'' of words is stressed. This string may be equivalent to a [[clause]] or a [[phrase]]. However, when a word is said alone, it receives the full prosody and therefore the stress as well.
Diouzh an tu al, avat, ez eus meur a yezh all, ar [[saozneg]], an [[italianeg]] hag ar [[spagnoleg]] en o zouez, m'az eo amreizh lec'h an taol-mouezh ha daoust ha ma c'hell bezañ taolmouezhiet ur silabenn resis dre vras evel da skouer e [[spagnoleg]] e kaver meur a c'her all taolmouezhiet war ur silabenn all hep reolenn sklaer ebet. Rather,Dre itma isn'eus lexical:reolenn itreizh comesebet asevit partgoût ofe thepelc'h wordemañ andtaol-mouezh mustpep beger [[memory|memorized]].resis Ine suchrank languages,bezañ otherwisedesket homophonousdre wordseñvor maya differc'her onlyda byc'her. theE positionyezhoù ofa theseurt-se stress,e andc'hell thereforetalvezout itan istaol-mouezh possibleevit todiforc'hañ useetre stressgerioù as[[heñvelson]] a-hendall, grammaticalda device.skouer e [[galizeg]]:
: Taol-mouezh war an eil silabenn diwezhañ, d.s ''agora'' ("bremañ")
: Taol-mouezh war ar silabenn gentañ, d.s. ''ágora'' ("[[agora]]")
E [[saozneg]] e c'hell talvezout lec'h an taol-mouezh war gerioù heñvelson a-hendall evit lakaat an diforc'h etre [[rummad yezhadur|rummadoù yezhadur]] disheñvel, da skouer:
English does this to some extent with noun-verb pairs such as ''a récord'' vs. ''to recórd'', where the verb is stressed on the last syllable and the related noun is stressed on the first; ''record'' also [[Hyphenation algorithm|hyphenates]] differently: ''a réc-ord'' vs. ''to re-córd''. The [[German language]] does this with certain [[prefix (linguistics)|prefixes]] - for example úm-schrei-ben (to rewrite) vs. um-schréi-ben (to paraphrase, outline) - and in [[Russian language|Russian]] this phenomenon often occurs with different cases of certain nouns (земли́/zemli ([[genitive case]] of the ''Earth'', ''land'' or ''soil'') and зе́мли (''soils'' or ''lands'' - plural form)).
: [[Verb]]: ''prodúce'' ("produiñ")
Kemmañ a c'hell lec'h an taol-mouezh a [[rannyezh]] da rannyezh ivez, da skouer etre [[saozneg|saozneg unvan Breizh-Veur]] ha [[saozneg|saozneg unvan Stadoù-Unanet]] pe etre [[brezhoneg|brezhoneg Bro-Wened]] ha [[brezhoneg|brezhoneg Bro-Leon]].
: [[Anv-kadarn]]: ''produce'' ("produ")
Kavet e vez degouezhioù damheñvel ivez ma talvez lec'h an taol-mouezh da diforc'hañ etre stummoù [[yezhadur|yezhadurel]] disheñvel e [[ruseg]] hag en [[alamaneg]].
==Historical effects of stress==
| 