C'hoarezed Brontë : diforc'h etre ar stummoù

Ar c'hoarezed '''Brontë''' zo teir c'hoar saoz ha skrivagnerezed saoznek eus ar bloavezhioù 1840-50. Merc'hed e oant da b-[[Patrick Brontë]] (anavet ivez evel ''Brunty'' pe ''Prunty''), ganet e [[Kontelezh Down]], e Bro [[Iwerzhon]], ur beleg anglikan anezhañ.

E 1820 e teuas an tiegezh da chom da bresbital [[Haworth]], e [[Yorkshire]]. Pa varvas o mamm e chomas o zad gant c'hwec'h bugel bihanik. Neuze e teuas e [[c'hoar-gaer]], Elizabeth Branwell, d'e skoazellañ. Ur vaouez reut ha rust e oa. Un deskadurezh hep teneridigezh na flouradenn ebet a roas d'ar vugale Brontë. Rust e oa lezenn ar gêr. Da vintin e veze ret dezho debriñ ul lein dreut. Goude e rankent lavarout o fedenn. War-lerc'h o deveze ar merc'hed d'ober kempenn an ti, ha pa veze echu o labour gante, o deveze da wriat, gwiadiñ, brodañ, a-raok pedenn an noz ha lennadenn ar [[Bibl]]. Devezhioù dilevenez e oa buhez ar c'hoarezed Brontë, bemdez heñvel. Evit ankouaat ar bed-se e krouent ur bed all ganto o ijin hag awen. Ur wech evit deiz ha bloaz Branwell (paotr nemetañ ar familh) e prof Patrick dezhañ daouzek soudard e koad. Ar c'hoarezed hag o breur a gav faltazi diwar ar soudard-se. Setu ma krogont, Anne, Charlotte, Branwell, hag Emily, da grouiñ ur bed faltaziek. Lakaat a reont e pleustr e-barzh danevelloù, barzhonegoù, pennadoù kazetennerezh, pezhioù c'hoari... Adalek 1831, goude kimiad Charlotte d'ober studioù, e krouas Emily hag Anne Bro Gondal, ur vro faltaziek sturiet gant Augusta Geraldine Almeda ur vaouez krouet ganti. A-drugarez d'ar vro faltaziek-se he deus kavet Emily hec'h awen da varzhonegañ.

Evit ar pastor Brontë eo ar skol-lojañ, un deskadurezh reizh, hag ar Reverant Wilson en deus krouet unan e Cowan Bridge. Degemer a ra merc'hed ar pastor paour. Divizet eo : Maria hag Elizabeth a yelo da studiañ du-hont, Charlotte hag Emily a zeuio war o lerc'h. Anne, re yaouank c'hoazh, a chomo ar gêr gant he breur Branwell.