Tifuz : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D esaouenn using AWB |
D ortho, replaced: <ref → <ref using AWB |
||
Linenn 2:
<small>''Ar pennad-mañ zo gouestlet d'an '''tifuz'''. Arabat eo e zroukveskañ gant an [[terzhienn-alter|derzhienn-alter]] !''</small>
An '''tifuz''' (eus an [[henc'hresianeg]] ''typhos'' a dalvez diegus) eo an anv a vez roet d'ur strollad [[kleñved]]où damheñvel grevus evit Mab-Den. Degaset e vez ar c'hleñvedoù-se gant [[bakteri]] eus [[kerentiad]] ar [[Rickettsia]].
Linenn 23 ⟶ 22:
===Tifuz trovanel===
Anvet ivez Tifuz meksikan ; Tifuz ar Bed-Nevez ; Tifuz kêr
An Tifuz trovanel a vez degaset gant ar bakteri ''[[Rickettsia typhi]]'' ha diwan a ra er broioù trovanel hag istrovanel.
Roet e vez gant c’hwen ar razhed, ''[[Xenopsylla cheopsis]]'' ; hag ivez a-wezhioù gant ''Rickettsia felis'', ur spesad c’hwen a vev war ar [[kazh|c’hizhier]] hag an [[oposom]]ed. An [[arouez]]ioù zo : poan benn, terzhienn, ur santimant anoued, poan e melloù an izili, sevel a ra kalon ar c’hlañvidi, dislonkadennoù ha paz.
Lakaat a reer kemm etre ar seurtoù tifuz dre un test eus ar serom.
== Istor ==
E-pad eil bloavez [[Brezel Peloponesos]] ([[-430]]) e oa skoet keoded Athen e Henc’hres gant ur c’hleñved-red spontus, anavezet abaoe evel Bosenn Aten, a lazhas, e-touez re all, [[Pericles]] hag e daou vab koshañ. Distreiñ a reas ar [[bosenn|vosenn]] div wezh, e -429 hag e goañvezh 427/6 kent J ?-K.. An tifuz laouek an hini a zegasas ar stropad-se moarvat, hervez soñj ar vezeien hag ar skolveuridi.En ur brezegenn e miz Genver 1999 e [[Skol-veur Maryland, College Park|
== Levrlennadur ==
Linenn 39 ⟶ 36:
* Zinsser, Hans, ''Rats, Lice and History: A Chronicle of Pestilence and Plagues''. Originally published in Boston in 1935, later edition in 1963. Most recent edition 1996, Black Dog & Leventhal Publishers, New York. ISBN 1-884822-47-9.
* Gomme, A. W., edited by A. Andrewes and K. J. Dover. ''An Historical Commentary on Thucydides, Volume 5. Book VIII'' Oxford University Press, 1981. ISBN 0-19-814198-X.
== Notennoù ==
<references/>
▲[[Rummad:kleñvedoù kontammus trovanel]]
[[Rummad:Zoonoz]]
|