Giovanni Boccaccio : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D esaouenn using AWB |
D ortho, replaced: .<ref>''De genealogiis'', XV, 10</ref> → <ref>''De genealogiis'', XV, 10</ref>. using AWB |
||
Linenn 9:
[[File:Andrea del Castagno Giovanni Boccaccio c 1450.jpg|thumb|[[Andrea del Castagno]], ''Giovanni Boccaccio'', ''[[Ciclo degli uomini e donne illustri]]'', [[Firenze]], [[Galleria degli Uffizi]], [[1448]]-[[1451]]]]
Mab bastard e oa d'ur marc'hadour hag a soñje e lakaat d'ober kenwerzh eveltañ, ha d'ur C'hallez.
===E Napoli===
E 1327 ez eas gant e dad da [[Naplez]], hag eno e voe lakaet zeskiñ micher ar c'henwerzh e skourr Naplez ar gompagnunezh [[Bardi (tiegezh)|Compagnia dei Bardi]].
A-benn pevar bloaz, e [[1331]], o welout ne zeske netra pe dost, e voe lakaet, da 18 vloaz, da studiañ gwir an Iliz, en esper d'e welout o vont d'ober ur vicher bennak.
Degemeret e vezent e lez ar roue [[Roberto Iañ Naplez]]. Orgediñ a eure ouzh un [[itron]] a zo bet anvet ''Fiammetta'' gantañ. Troet e oa gant al lennegezh, ha skrivañ a rae koulz e latin evel e ''yezh ar bobl'', hini Toskana. Sevel a reas oberennoù evel an ''[[Teseida]]'', ar ''[[Filocolo]]'', ar ''[[Filostrato (Boccaccio)|Filostrato]]'' ha ''[[Caccia di Diana]]''. Daremprediñ a rae levraoueg ar roue, hag ober a reas anaoudegezh gant [[Paolo da Perugia]], a zeskas gregach dezhañ.
===E Firenze===
E dibenn ar bloavezh [[1340]] e tistroas da [[Firenze]], hag eno e tegouezhas gant [[Petrarca]].
En yaouank e stagas da skrivañ barzhoniezh. Sot e oa gant [[Dante]] hag abalamour da se e kave dezhañ n'hallje ket bezañ ar barzh gwellañ, met sur e oa da vezañ an eil. Pa anavezas labour [[Petrarca]] avat e kollas pep goanag hag e skoas en tan an darn vrasañ eus e varzhonegoù.
Linenn 27 ⟶ 25:
En [[1362]] e troas ouzh ar relijion, hag e fellas dezhañ skeiñ en tan e holl zornskridoù. Dizaliet e voe gant Petrarca. Er memes bloaz e voe degemeret gant [[Niccolò Acciaiuoli]] en e gastell, [[castello di Montegufoni]].
Tremen a reas ur pennad amzer e [[Naplez]], ma savas an [[Decameron]], ha goude mont da chom da [[Firenze]].
<!--
Boccaccio è un autodidatta e appassionandosi alla letteratura cortese e stilnovistica, crea un mito letterario: l'amore per Fiammetta, probabilmente Maria d'Aquino figlia illegittima di [[Roberto D'Angiò]]. {{cn|Al fine di incrementare il mito inventerà anche un'autobiografia ideale, secondo la quale nacque a [[Parigi]] da una nobildonna francese, Jeanette de la Roche.}}.
Nel ''[[De genealogiis]]'' osserverà che le imposizioni del padre gli hanno impedito di divenire un miglior poeta e scrittore, in quanto l'hanno obbligato ad imparare un mestiere a lui odioso. Il periodo napoletano si conclude improvvisamente nel 1340 quando il padre lo richiama a Firenze per un forte tracollo economico a causa del fallimento di alcune banche in cui aveva fatto numerosi investimenti
où il jouit de l'estime de ses compatriotes qui le chargèrent à différentes époques de missions honorables. Les troubles qui s'élevèrent dans cette ville le décidèrent à se retirer à [[Certaldo]] ; il revint depuis à Florence occuper la chaire qui venait d'être créée pour l'explication de Dante. ▼
▲où il jouit de l'estime de ses compatriotes qui le chargèrent à différentes époques de missions honorables. Les troubles qui s'élevèrent dans cette ville le décidèrent à se retirer à [[Certaldo]] ; il revint depuis à Florence occuper la chaire qui venait d'être créée pour l'explication de Dante.
==Le Décaméron==
Linenn 42 ⟶ 39:
===Fin e vuhez===
En em dennañ a reas da Certaldo, ma vevas en dienez. En [[1373]]-[[1374]] e voe pedet gant kêr Firenze da ober ul lennadenn eus [[Divina Commedia]] Dante dirak ar bobl en iliz San Stefano di Badia, hag en ober a reas betek e varv.
<!--
Linenn 53 ⟶ 50:
===E latin===
*''Genealogia deorum gentilium'' (''genealogiezh an doueeoù pagan'') a zo un antologiezh mojennoù db an doueoù hellazat kozh, skrivet entre [[1363]] ha [[1366]].
▲*''De casibus virorum illustrium'' (''diwar-benn tud illur'')
*''[[De claris mulieribus]]'', zo un oberenn diwar-benn buhez ar maouezed brudet. Savet eo war batrom ''De viris illustribus'' [[Petrarca]], ha graet entre 1361 ha 1362. Dediet eo da Andrea Acciaiuoli, kontez Altavilla. Awenet ez eus bet meur a skrivagner gant an oberenn, evel [[Geoffrey Chaucer]], oberour ''[[Canterbury Tales]]''. Eus al latin e voe troet en italianeg gant ar "Signeur Luc-Antonio Ridolfi", ha goude eus an italianeg d'ar galleg gant Guillaume Rouville, mouler e Lyon, e 1551 hag anvet "Des Dames de Renom".
Linenn 65 ⟶ 60:
===En italianeg===
*''[[Il Decameron]]'', romant en komz-plaen, skrivet entre [[1349]] et [[1353]]. E gwirionez eo un dastumad 100 danevell, kontet tro ha tro e-pad 10 deiz (ha setu a belec'h e teu anv al levr) gant 7 maouez ha 3 gwaz yaouank a zo o tec'hel rak ar vosenn zo oc'h ober he reuz e kêr Firenze en [[1348]]. gant an oberenn-se e voe awenet kalz a skrivagnerien, evel [[La Fontaine]] ha [[Geoffrey Chaucer]].
*''Il Filocolo'', skrivet e Naplez war-dro [[1336]], diwar-benn daou amourouz, Florio ha Biancofiore;
*''Filostrato'', barzhoneg, savet e Naplez.
*''Caccia di Diana'', barzhoneg diwar-benn an doueoù roman, savet war-dro [[1338]].
*''L'Ameto o commedia delle ninfe fiorentine'', romant alegorek, komz-plaen ha gwerzennoù mesk-ha-mesk; kentañ oberenn savet e firenze, war-dro 1341.
<!--
*''L'Elegia di madonna Fiammetta'' : écrite à Florence vers [[1343]], œuvre en prose dans laquelle Fiammetta raconte l'histoire de son amour pour Panfilo (Boccace en réalité).
*''Ninfale fiesolano'' : poème allégorique pastoral écrit vers [[134]]6.
*''Corbaccio'' : satire en prose contre les femmes, écrite vers [[1355]].
*''Trattatello in laude di Dante'' : étude sur Dante écrite entre [[1351]] et [[1355]].
-->
Linenn 86 ⟶ 74:
===E brezhoneg===
*''Ar Marvailher italiat, Pemp eus Kontadennou Boccaccio tennet eus “An Dekamerone”'' Lakaet e brezhoneg gant Alan Brenn (Roparz Hemon), Embannaduriou Gwalarn, 1931.
==Priz==
Ur priz lennegel gallek, anvet [[Prix Boccace]], a vez roet d'un dastumad danevelloù.
== Lennadurezh ==
* Boccace, Fiammetta, Arléa, [[2003]].
* [[Vittore Branca]], Le Décaméron de Boccace, Diane de Selliers (Beaux livres), [[1999]].
* [[Philippe Daros]] et [[Jean Bessière]], La nouvelle, Boccace, Marguerite de Navarre, Cervantès, Honoré Champion, [[1996]].
Linenn 108 ⟶ 94:
{{DEFAULTSORT:Boccaccio, Giovanni}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1313]]
[[Rummad:Marvioù 1375]]
| |||