Lagad : diforc'h etre ar stummoù

[[Organ|Organoù]] ar [[gweled]] eo an daou '''lagad'''. Ganto e c'hall an [[Tud|dud]] hag al [[Loen|loened]] gouzout petra a c'hoarvez en-dro dezho hag ober o soñj neuze. A bep tu d'ar [[penn]] emaint e [[poull-lagad|poulloù]], pe podoù an daoulagad.

Ar c'hlazenn a zo dalliñ ul lodenn pe hollad al lentil-lagad. An dalliñ-se a gas d'un digresk eus ar wel a za war gresk. Er penn-kentañ ar c'hlazenn a zegas egas da geñver ar sklêrijenn[[gouloù]]. An digresk eus ar gwel a c'hell bezañ fonnus goude ur choukad en abeg d'ar c'hozhni pe er broioù o ziorren, en abeg d'ar zivouediñ, d'an heoliata, an espozañ ouzh mogedoù pistrius. Pa vez kollet wel al livioù e vez anvet akromatopsiezh.<br>

Tanijenn ar gornsae abalamour d'ur vilimadur eo an aliesañ. Ar vilimadur-se a genlabour alies gant koc'henn an daoulagad. Ar gornsae a zeu da vezañ dall hag ur gwiskad moan a waziennoù a zeu war-wel, war ar gornsae. Ma'z eo padus ar vilimadur, ar gornsae a grog neuze da gaout ur bigmantiñ azrous. Hervez live ar c'hleñved e c'hell an den tapet ganti koll un tamm eus lemmded e sell, kaout poanioù, ruzderioù lagad, daeraouiñ ha luc'hargas (dreistkizidigezh ouzh ar sklêrijenngouloù).

C'hoarvezhout a ra pa erru ar sklêrijenngouloù en daoulagad hag ec'h en em zolp a-dreñv da barch an daoulagad rak re verr eo al lagad. Un den tapet gant ar c'hleñved-mañ a c'hell sellout an en-dro a dost hag a bell digudenn. Ar gudenn eo he deus diaesterioù evit gwellout an objedoù a-dost. En abeg da-se e c'hell an dud-se kaout poan benn, bezañ skuizhet o sellout, gwellout displann. Ar vugale tapet ganti o deus diaesterioù evit soénjal war o labour pe war an urzhiataerezioù. Ar wel a c'hell bezañ reizhet gant lunedoù pe lentiloùferennoù bolzekkengerc'hus, rak evel-se, skinoù an heol a zo kromm davet an diabarzh hag ar skeudenn a erru war al luc'hsae.

C'hoarvezhout a ra pa en em zolp ar sklêrijenngouloù o tont el lagad dirak al luc'hsae peogwir eo re hir al lagad. Neuze gwellout a rez mat an objedoù a dost met ar re a zo pell displann. Ar berrweled a c'hell bezañ reizhet gant ul lentillunedoù pe lunedoùur kevferenn genforc'hus. E mod-se ar sklêrijenngouloù a dremen en daoulagad a zo krommet war an diavez hag ar skeudenn a erru war al luc'hsae.

C'hoarvezhout a ra pa vez ar gornsae stummet en un doare digompez. Ar gornsae a zo normalamant e stumm ur sfer met pa vez astigmate an den neuze eo hirgelc'hiek. An araok a zo tost plad met ar c'hostezioù a zo kromm. An distok-se a lak ar sklêrijenngouloù hag a dremen dre al lagad da vezañ tolpet war meur a lec'h e plas en ul lec'h hepken. Neuze a sell a zo displann.

Seblantout a ra deomp bezañ du dre ma vez euvret lodenn vrasañ ar sklêrijenngouloù o tont el lagad gant ar gwiadoù. Dreist-holl gant al luc'hsae. Brasaat a ra pe bihanaat a ra gant sikour kigennoù glas al lagad. Ar fiñvadennoù-se a servij da reoliañ nerzh ar sklêrijenngouloù hag ar c'hementd a sklêrijenngouloù.

Pa vez kemeret poltred un den gant al luc'hedenn, Glasglas al lagad na c'hell ket serriñ buan a-walc'h, neuze al luc'hsae leun a gwad a zo sklêrijennet. Setu

Plakennoù kroc'henn a fiñv int evit serriñ pe digeriñ an daoulagad. Servijout a reont da gwareziñ an daoulagad, da herzel pe bevenniñ ar sklêrijenngouloù a za barzh al lagad ha da adzourenniñ sae al lagad.

Ur gigenn eo. Seurt stalafioù ar mab-lagad a servij da reoliañ ar c'hementad a sklêrijenngouloù a tremen el lagad.

Ar dolgennsae (pe koroid) a zo e mouk. Pinvidik e gwaziennoù eo ar gwiskad mañ, bouetañ a ra glas al lagad hag ar gelligoù a dap ar sklêrijenngouloù. Derc'hel a ra al lagad en ur c'hambr du ha gwareziñ a ra anezhañ ouzh skinoù an diavez hag a grou tommder.

Ur vouedenn treuzwelus, leuniañ a ra kev al lagad a-dreñv d'al lentil-lagad. Servijout a ra da asuriñ sonnded al lagad ha da zerc'hel al luc'hsae ouzh pale al lagad. Kaout a reer a-wechoù ar santimant gwelout sklêrijennoùgouleier dirak al lagad. Dont a ra eus ar fed e tremen ar c'horf gwerek. Ma kendalc'h ar santimant, marteze eo re greñv o gwad en o gwaziennoù kas.

Un daou-ugent seurt lagadoù (daoulagadoù pe muioc'h) a zo e-touez al loened. Darn ne c'hallont nemet disheñvelout sklêrijenngouloù diouzh teñvalijenn. Darn a wel al livioù hag ar stummoù.

An touellweloù a c'hell dont eus ar fed e vefe bet broudet kelligoù al luc'hsae a resev ar sklêrijenngouloù, neuze gall a reont bezañ skuizhaet, pe eus ar fed int