Fenikianed : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Lañs
 
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
DDiverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
{{LabourAChom}}
[[Skeudenn:Canaan.jpg|left|]]
Tiriad '''Fenikia''' a oa hini [[Liban]] muihiziv lodenngant lodennoù eus [[Siria]], [[Israel]] ha [[Palestina]].
 
 
Ar '''Fenikianed''' a oa diskennidi an [[Kanaaned|Ganaaned]] ha [[merdeerezh|merdeidi]] ha [[kenwerzh]]erien eus ar re varrekañ. Ken abred eget [[-3000]], eus o c'heodedoù emren ez eont war vor da staliañ [[kontouer]]ien war [[ribl]]ennoù [[Mor Kreizdouarel]] ar Reter, en o zouezh [[Kartada]] (- 814).<br>Kevezerien e oant gant ar Mikenidi er Mare {archaïque?}, met e oant brudet evel ar verdeerien wellañ.
 
Gwastet eo bet o c'heodeded gant [[Pobloù ar Mor]] war-dro [[-1200]], met nebeutoc'h eget [[Mikenas]] hag [[Ougarit]]. Muioc'h a frankiz e tapas ar Fenikianed e-keñver ar geodeded nes goude m'eo bet harzet an [[aloubadeg]]où ha diouzh-se e c'hellint bezañ ar vistri war ar mor nemeto.
 
Taget eo bet ar Fenikianed gant an [[Aten|Ateniz]], gant [[Naboukanedzar II]], gant [[Darius III]], met erfin ez eas Fenikia da get diwar aloubadeg [[Aleksandr MeurVeur]] e [[-332]].
Eus ar ger gresianeg "phoinix" (ur seurt [[krogen]] anvet mureks ivez) e teu anv ar vro hag ar bobl a c'hell produiñ al [[liv]] [[mouk]] diwar ar grogen-se. E latin e oe treuzkrivet [[Phoiniki]] da [[Punicii]] ha diouzh-se ar [[brezelioù punik]] (''bella punica'') renet gant ar [[Henroma|Romaned]] a-enep Kartada.
 
Hervez [[Plinius]], « Pobl ar Fenikianed en deus gounezet e vrasañ enor p'en deus ijinet [[lizherenn]]où an al [[lizherenneg]].».<br /><br />
 
== Impalaeriezh war ar mor ==
 
Pa oa strizh kenañ ar c'hompezennoù dindan ar [[menez]]ioù ([[aradennad-venezioù Liban]] hiziv) eo bet rediet ar Fenikianed klaskda glask mont d'ober kenwerzh war ar mor pa tennent gounid bras eus pinvidigezhioù eus o ziriad ([[gounezerezh menezioù]], [[prenn]] ar [[koadeg|c'hoadegoù]], etc...) koulskoude. [[Tir (kêr)|Tir]] a zeuas da vezañ ar gêr vrasañ.
 
 
[[Rummad:Fenikianed|*]]
[[Rummad:Istor ar Mor Kreizdouarel]]
[[Rummad:Pobl ar Reter-Nesañ kozh]]
[[Rummad:Pobl semitek]]
[[Rummad:Istor Liban]]
 
[[ar:فينيقيا]]
[[ca:Fenícia]]
Linenn 20 ⟶ 45:
[[sv:Fenicien]]
[[zh:腓尼基]]
 
 
[[Rummad:Fenikianed|*]]
[[Rummad:Istor ar Mor Kreizdouarel]]
[[Rummad:Pobl ar Reter-Nesañ kozh]]
[[Rummad:Pobl semitek]]
[[Rummad:Istor Liban]]
 
{{LabourAChom}}
[[Skeudenn:Canaan.jpg|left|]]
Tiriad '''Fenikia''' a oa hini [[Liban]] mui lodenn [[Siria]], [[Israel]] ha [[Palestina]].
 
 
Ar '''Fenikianed''' a oa diskennidi an [[Kanaaned|Ganaaned]] ha [[merdeerezh|merdeidi]] ha [[kenwerzh]]erien eus ar re varrekañ. Ken abred eget [[-3000]], eus o c'heodedoù emren ez eont war vor da staliañ [[kontouer]]ien war [[ribl]]ennoù [[Mor Kreizdouarel]] ar Reter, en o zouezh [[Kartada]] (- 814).<br>Kevezerien e oant gant ar Mikenidi er Mare {archaïque?}, met e oant brudet evel ar verdeerien wellañ.
 
Gwastet eo bet o c'heodeded gant [[Pobloù ar Mor]] war-dro [[-1200]], met nebeutoc'h eget [[Mikenas]] hag [[Ougarit]]. Muioc'h a frankiz e tapas ar Fenikianed e-keñver ar geodeded nes goude m'eo bet harzet an [[aloubadeg]]où ha diouzh-se e c'hellint bezañ ar vistri war ar mor nemeto.
 
Taget eo bet ar Fenikianed gant an [[Aten|Ateniz]], gant [[Naboukanedzar II]], gant [[Darius III]], met erfin ez eas Fenikia da get diwar aloubadeg [[Aleksandr Meur]] e [[-332]].
Eus ar ger gresianeg "phoinix" (ur seurt [[krogen]] anvet mureks ivez) e teu anv ar vro hag ar bobl a c'hell produiñ al [[liv]] [[mouk]] diwar ar grogen-se. E latin e oe treuzkrivet [[Phoiniki]] da [[Punicii]] ha diouzh-se ar [[brezelioù punik]] (''bella punica'') renet gant ar [[Henroma|Romaned]] a-enep Kartada.
 
Hervez [[Plinius]], « Pobl ar Fenikianed en deus gounezet e vrasañ enor p'en deus ijinet [[lizherenn]]où an al [[lizherenneg]].».<br /><br />
 
== Impalaeriezh war ar mor ==
 
Pa oa strizh kenañ ar c'hompezennoù dindan ar [[menez]]ioù ([[aradennad-venezioù Liban]] hiziv) eo bet rediet ar Fenikianed klask mont d'ober kenwerzh war ar mor pa tennent gounid bras eus pinvidigezhioù eus o ziriad ([[gounezerezh menezioù]], [[prenn]] ar [[koadeg|c'hoadegoù]], etc...) koulskoude. Tir a zeuas da vezañ ar gêr vrasañ.