Sandhi tonennel : diforc'h etre ar stummoù

Er [[yezhoniezh]] e vez implijet an termen '''sandhi tonennel''' pe '''diskennred tonennel''' ([[Saozneg|saoz.]]: [[:en:Tone sandhi|''tone sandhi'']]) war dachenn ar [[fonetik]] hag ar [[fonologiezh]] evit komz eus un doare [[sandhi]] resis ma vez levezonet ganti [[tonenn (yezhoniezh)|tonennoù]] ur yezh bennak hervez reolennoù resis. Da lârete eo e tenn da reolennoù mont-en-dro ar c'hemmoù gouzañvet gant tonennoù resis p'en gav an eil war-lerc'h eben tonennoù resis.

 

 

E [[sinaeg|sinaeg mandarinek]], da skouer, ez eus peder zonenn bennañ: an donenn "blaen-uhel" (pe "kentañ tonenn", sinaeg: 陰平/阴平 ''yīnpíng''); an donenn "war gresk" (pe "eil tonenn", sinaeg: 陽平/阳平 ''yángpíng''); an donenn "digresk-kresk" (pe "trede tonenn", sinaeg: 上聲/上声 ''shǎngshēng'' pe ''shàngshēng''); hag an donenn "war digresk" (pe "pevare donenn", sinaeg: 去聲/去声 ''qùshēn''). Hervez reolenn sandhi tonennel kavet an aliesañ pa degouezh div trede tonenn renk-ouzh-renk (˨˩˦) e teu tonen ar [[silabenn]] gentañ da vezañ un eil tonenn (˧˥) keit ha ma teu an eil silabenn da vezañ un hanter trede tonenn (˨˩), d.s.:

Diouzh an tu all, dres evel ma ranker ober an diforc'h etre ar sandhi diouzh un tu hag ar [[kemmadur (yezhoniezh)|c'hemmadurioù]] evel ar re a gaver e [[brezhoneg]], eo ret ober an diforc'h atav etre ar sandhi tonennel lakaet e pleustr bewezh m'en em gav tonennoù resis ganttonennoù ersis all ha kemmoù tonennel all o tennañ da gemmoù [[morfologiezh|morfologel]], d.s. e [[kantoneg]] ppa vez distaget ar [[sinalun]] 糖 "tong4" e talvez kement ha 'sukr' keit ha ma talvez 'madig' pa vez distaget "tong2". E [[Mineg ar su|mineg ar su]] e c'heller kenstagañ ar morfem ''kiaⁿ'' ('aonig') ouzh ar morfem ''lâng'' ('den') evit krouiñ ar [[ger kevrennek]] ''kiaⁿ-lâng'' hag a gemm e ster hervez ar c'hemmoù tonennel, d.l.e. "kiaⁿ7-lâng" 'kaout aon rak an dud' kv. "kiaⁿ1-lâng" 'spontus'.