Mare : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Lañs
Benoni (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
{{hvlstumm}}
Evit [[ster]]ioù all ar ger '''mare''', sellet ouzh [[mare (digejañ)]]
 
 
'''Mare''' ([[liester]] : mareoù) tennet diouzh ar ger galleg [[:fr:wiki:marée|''marée'']]) a c'hell bezañ :
Ar '''mare''' a zo da gentañ holl kresk [[live]] dour ar [[mor]], met pa tigresk e vez lavaret e tiskenn ar mare. Ar c'hresk-digresk a zo anvet ar ''mareoù'', ur [[fenomenn]] a weler war aodoù pep a [[mor|vor]] bras pa teu ul [[luskelladur]] etre live uhel ha live izel e-doug un [[devezh]] hepken. An uhelvor ez eus pa ya ar mor en e uhelañ evit ar poent hag an [[daere]] evit poent an izelvor.
Amprestet eo bet ar ger mare digant ar [[galleg]] ''marée''. Ledanaet eo bet e ster evit ar prantad amzer hir pe verr. ''Morad'' a vez lavaret ivez. Implijet e vez ivez evit ar prantad amzer ma ya ar bagoù-pesketa er mor.
 
==Arsellerezh ar mareoù==
War ribloù ar morioù hag an [[aber]]ioù e vez gwelet live ar mor mont d'ul live uhel hag goude ur prantad amzer berr mont d'ul live izel. Er [[Meurvor Atlantel]] e weler ar c'hresk o erruout e-pad un c'hwec'h [[eurvezh]] ha memestra evit an digresk. E morioù all e vez sikloù hirroc'h. Er [[Meurvor Habask]] ez eus mareoù war daouzeg eurvezh.<br>
An diforc'hioù etre al liveoù a chell bezañ bras : un degad [[metr]]ad e aberioù'zo ha daou degad [[santimetr]] er morioù klos pe beuzklos evel ar [[Mor Kreizdouarel]] pe [[Pleg-Mor Mec'hiko]].<br>
Dre vras eo strishoc'h an diforc'h war an [[aod]]où sonn hag ar c'hontrol evit an aodoù plat.<br>
War daou boent emañ [[sikl]] ar mareoù, met luskelladurioù kemplesañ a zo pa ne ya ket ar mor er memes live bemdez. Pa 'z eus diforc'hioù bras e lavarer eo mare ar [[reverzhi]].<br>
E [[bae Fundy]] e [[Kanada]] e kreder eo ar mareoù uhelañ e-keñver an [[daere]] (al live izelañ), 16 metrad er reverzhioù brasañ.
 
# [[luskelladur]] ar [[mor]] p'eo e live uhel-izel e-doug an devezh, sellet ouzh [[tre ha lanv]]
 
# ur prantad amzer hir pe verr. Implijet e vez e meur a [[tro-lavar|dro-lavar]] : ''bep ar mare'', ''ur mare zo bet'', etc... Sellet ouzh [[br:wikt/mare|mare er wikeriadur]]
==Orin ar mareoù==
# [[amzer]] ar [[goro]] (tennañ [[laezh]])
 
 
 
[[Rummad:Merdeadurezh]][[Rummad:Mor]]
 
[[en:Tide]]
[[fr:Marée]]