Gwelfed ha Gibellined : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Gelfed ha Gibelined adkaset da Gwelfed ha Gibellined: tostaat ouzh an anv italianek orin |
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
||
Linenn 1:
[[Image:Guelfi e ghibellini.jpg|thumb|280px|Tiegezhioù Gwelfed ha Gibelined en Asti.]]
'''Gwelfed ha Gibelined''' ('''Guelfi e Ghibellini''' en italianeg) a oa div gostezenn bolitikel enebet er politikerezh italian adalek an XIIvet kantved betek ar XIV vet kantved. Dre vras e c'haller lavarout e oa ar Welfed a-di gant ar [[pab]], hag ar C'hibelined gant an [[Impalaer]].
==Gwelfed==
Gwelf (Guelfo, Guelfi el liester, en [[italianeg]]) a dle dont eus Welf, anv-tiegezh duged [[Bavaria]]. A-hervez e oa bet lugan en emgann Weinsberg e 1140. Er c'heid-se edo an enebourien, an tiegezh Hohenstaufen eus Swabia, renet gant Konrad III, o huchal anv Waiblingen, anv ur c'hastell. Anv Waiblingen, distaget "Wibellingen" moarvat, a droas da Ghibellino en italianeg .
Degouezhout a reas an anvioù-se er vro hag er yezh e-kerzh ren [[Frederig Barbarossa]]. Pa reas brezel en Italia evit kreskiñ e c'halloud impalaer eno e voe anavezet tud e gostezenn evel Gibellined (Ghibellini). Tud ar gostezenn all, bodet er C'hevre Lombard, a zifenne frankizioù ar c'heodedoù ouzh an Impalaer a voe an vet Gwelfed. Faezhet e voe Frederig ganto en emgann Legnano e 1176. Plegañ a rankas an impalaer hag anavezout emrenerezh ar C'hevre Lombard, atav dindan e aotrouniezh met war ar paper nemetken.
An disrann etre an div gostezenn, Gwelfed ha Gibelined, a voe lakaet splann e-pad ren Frederig Barbarossa eta en XIIvet kantved.
<!-- Ghibellines were the imperial party, while the Guelphs supported the Pope. Broadly speaking, Guelphs tended to come from wealthy mercantile families, whereas Ghibellines were predominantly those whose wealth was based on agricultural estates. Guelf cities, of course, tended to be in areas where the Emperor was more a threat to local interests than the Pope, and Ghibelline cities tended to be in areas where the enlargement of the Papal States was the more immediate threat. Smaller cities tended to be Ghibelline if the larger city nearby was Guelf, as Guelf Florence and Ghibelline Siena faced off at the Battle of Montaperti, 1260. Pisa maintained a staunch Ghibelline stance in contraposition to her fiercest rival, the Guelph Genoa. Adhesion to one party or another could be therefore motivated by local or regional political reasons. Within cities factions broke down guild by guild, rione by rione, and a city could easily change party after internal upheaval. Moreover, sometimes traditionally Ghibelline cities allied with the Papacy, while Guelph cities were even punished with Papal interdict.
-->
Taolet e vo evezh ne veze ket graet gant ar gerioù-se a-raok 1250, ha c'hoazh e [[Toskana]] (o bro orin) nemetken: kostezenn an Iliz ha kostezenn an Impalaer a veze lavaret kentoc'h.
[[Rummad: istor Italia]]
| |||