Istor an timbroù : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 21:
Tri bloaz a voe ret gortoz a-raok na vefe bet laaket war ar marc’had an timbroù-post kentañ un tamm paper poltred ar rouanez [[Viktoria]] warnañ (« [[Black penny]] »). Poan he doa ar velestradurezh degemer ur sistem nevez gant an aon rak koll arc’hant bras.
 
Berzh a reas an timbroù er Rouantelezh Unanet ken-ha-ken, ha heuliet ar skouer e broioù all timat : kantonioù [[Bro-Suis]] [[Zürich]] ha [[Jeneva]], [[Bro Vrazil]] ([[1843]]), ar [[Stadoù-Unanet]] hag [[EnezennEnez MauritiusMaoris]] ([[1847]]), [[Bro-C'hall]] ha [[Beljia]] ([[1849]]), [[Kab ar Spi Mat]], [[Chile]] ha [[Portugal]] ([[1853]]).
 
== Stadoù, Broioù ha kêrioù-Stad ==
Linenn 28:
 
* Er broioù afrikan, azian pe amerikan trevadennet gant ar Stad-C’hall, ar Rouantelezh-Unanet, Bro-bPortugal, Bro-Spagn, Bro-Velgia, Alamagn (betek 1918), an Izelvroioù ez eus bet embannet timbroù-post gant anv ar vro betek ma 'z eus bet gounezet o zizalc’hidigezh gant ar pobloù.
Skouerioù : [[MakaoMacau]] (Portugal), [[Basoutoland]] (R.U.), [[Rio Muni]] (Spagn), [[Martinik]] (Bro-C’hall), [[Curaçao]] (Izelvroioù), [[Inizi MarianaMarianez]] (Alamagn), [[Ruanda-Urundi]] (BelgiaBeljia),
 
* Broioù emren zo bet aotreet gant o Stad kreiz embann timbroù-post o-unan : [[Aaland]] ([[Bro-Finland]]), [[GroenlandGreunland]] hag [[Inizi Faero]] (Danmark), [[Manav]], [[Gwernenez]], [[Jerzenez]], [[Aldernez]], [[Jibraltar]] (liammet gant ar Rouantelezh-Unanet), [[Kaledonia Nevez]], [[T.A.A.F.]], [[Enezeier Polinezia Frañs]], [[Inizi Sant-Pêr-ha-Miquelon]] (Stad-C’hall), [[Enez Norfolk]] ([[Aostralia]]), [[Antilhez Nederlandat]] (Izelvroioù), [[Berlin|Kêr vBerlin]] ([[Alamagn]] ar C’hornog)…
 
* Pa c’hoarvezh d’ur vro bezañ aloubet gant un arme estren e rank alies ar bobl degemer ar velestradurezh estren nevez. Er penn-kentañ ez vez implijet timbroù-post ar Stad alouber gant ur siell a ra anv eus ar Stad-se, a-wechoù eo timbroù ar vro aloubet eo zo implijet ([[Bavaria]])
Da skouer e [[Bro-Elzas]] ha [[Loren]] ([[1940]]), [[Memel]] e Lithuania (gant arme Bro C’hall), [[Ukraina]] (gant arme [[Alamagn]]), [[Roumania]] (gant arme [[Bulgaria]])
 
* E fin an XIXvet kantved ez eus bet digoret burevioù-post e broioù dindan dalc’h ar stadoù european kreñv : [[KretiaKreta]] (burev gall hag aostrian), [[Sina]] (burevioù gall, saoz, alaman, rusian).
 
* E-pad ar prantadoù brezel ez eus bet embannet timbroù gant melestradurezhioù rannvroel pe lec’hel zoken pa oa dibosubl ober gant timbroù boutin ar Stad ([[Barselona]] e [[1931]] pe e Polonia). Pa sav un rann eus ar bobl a-enep ar gouarnamant hag ar velestradurezh kreiz ([[Bro-Euskadi]] e [[1868]], [[Biafra]] e [[1968]], [[Taiwan]] abaoe [[1949]]) e ra gant timbroù ar vro hepken.