Kleñved Naplez : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Linenn 26:
-->
== Istor ==
 
[[Image:Syphilis-poster-wpa-cure.jpg|thumb|Skritell graet gant gouarnamant [[SUA]].]]
N'ouzer ket a belec'h e teu an naplez ervat. Pell amzer e kredas an dud e oa bet degaset eus ar [[Bed Nevez]] da Europa gant martoloded beaj kentañ [[Kristof Kolomb]]. Hiziv avat e tiskreder war gement-se. Un nebeud fedoù a ziskouez e oa anavezet abaoe pell.
En 1963 e kinnigas Hackett un displegadur all. Dont a rafe an treponem disliv eus un treponem all, ''Treponema caracteum'' e anv, a vije mamm an ''Treponema pallidum'' sub species ''endemicum'' anvet ivez [[bejel]].
 
Hippokrates en dije deskrivet trede stumm ar c'hleñved.
<!--
Kavet ez eus bet roud eus ar c'hleñved en Italia, e kêr c'hresian [[Metaponte]]
er VIvet kantved kent JK. E [[Pompei]] ez eus bet kavet dent bugale adenn da re bugale naplezet pa oa brazez o mamm.
Met ar splannañ prouenn eus ar c'hleñved en Europa ar Grennamzer a zo bet kavet e biz [[Bro-Saoz]], e-kichen porzh [[Kingston-upon-Hull]], e-kerzh ur furchadeg en ur manati kozh eusan XIIIvet ha XIVvet kantved.
 
Toutefois, [[Hippocrate]] semble avoir fait la description de la forme tertiaire de la maladie. Des recherches archéologiques semblent indiquer que la maladie était présente dans la ville grecque de [[Métaponte]] en [[Italie]] au {{VIe siècle av. J.-C.}} De plus, la découverte à [[Pompéi]] de dents présentant des cannelures, déformations caractéristiques d'enfants infectés durant la grossesse par leur mère atteinte de la maladie, paraît confirmer cette antériorité.
 
En 1963 e kinnigas Hackett un displegadur all. Dont a rafe an treponem disliv eus un treponem all, ''Treponema caracteum'' e anv, a vije mamm an ''Treponema pallidum'' sub species ''endemicum'' anvet ivez [[bejel]].
Cependant, la preuve la plus marquante de la présence de la syphilis dans l'Europe médiévale a été trouvée lors des fouilles du monastère augustinien datant des {{s2|XIII|e|XIV|e}} dans le port de [[Kingston-upon-Hull]] au nord-est de l'[[Angleterre]].
 
<!--
 
À cette époque, Kingston-upon-Hull était le deuxième port le plus important d'Angleterre après [[Londres]] et une ville portuaire à vocation internationale. Son monastère, comme beaucoup d'autres, fut détruit sur ordre d'[[Henri VIII d'Angleterre|Henri VIII]] en 1539, suite à la réforme anglicane.
Linenn 173 ⟶ 176:
* vaccination VHB si non fait
-->
 
== Tud brudet o c'hleñved==
[[File:Ulrich von Hutten - De morbo gallico (French translation).jpg|thumb|right|280px|Troet e voe levr [[Ulrich von Hutten]] diwar-benn ar ''morbus gallicus'', ar ''c'hleñved gall'', e galleg. Ne blijas ket an anv [[latin]] d'an troour gall, [[Jean Chéradame]], a reas gant 'le mal de Naples', un anv tremenet e brezhoneg.]]