Aernijerezh : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Kempenn
Linenn 1:
[[Rummad:SteredoniezhAernijerezh]]
An '''aernijerezh''' eo teknikoù ar sevel hag ar bleiniñbleinañ [[karr-nij|kirri-nij]] e-barzh an [[aergelc’h]] (pe an astronaoteg) ha deus an [[astraerezh]] (dre nij ban egorastronaotik).
 
== An istor berr-ha-berr ==
 
Gant ar sevenadurezh [[Sina|sinaat]] an hini eo bet kaset lakat ur mekanik ponnerroc’hponneroc’h evit an aer da nijal, ar serpanted[[sarpant-nij|sarpantoù-nij]] hag ar fuzeennoù[[fuzeenn]]où bet savet gante just a-walc’h a ray evit ur patrom a-hed pad daou vil bloaz c'hoazh.
=== Aeronaoteg ===
 
Gant ar vreudeur Joseph hag EtienneÉtienne de [[Montgolfier]] e vo oadvezh an aerstatoù[[aerstat]]où e [[1783]] gant ar pezh o deus ijinet (a zo montgolfier evel o anv), sed ‘ta gant an dra-se e c’hell an den mont war-nij a-benn ar fin.
Gant ar sevenadurezh sinaat an hini eo bet kaset lakat ur mekanik ponnerroc’h evit an aer da nijal, ar serpanted-nij hag ar fuzeennoù bet savet gante just a-walc’h a ray evit ur patrom a-hed pad daou vil bloaz c'hoazh.
 
En e varr e vo an aeronaotegaeronaotik pa c’hello an nen mont war-nij gant ur mekanik ponneroc’h evit an aer (er c’hontrol-fed deus ar montgolfier, eñ skañvoc’h evit an aer).
Gant ar vreudeur Joseph hag Etienne de [[Montgolfier]] e vo oadvezh an aerstatoù e 1783 gant ar pezh o deus ijinet (a zo montgolfier evel o anv), sed ‘ta gant an dra-se e c’hell an den mont war-nij a-benn ar fin.
 
BaE [[Bro-C’hall]] eo lae vo digoret ar skolioù levierezh kentañ, adalek [[1909]], gant an hini bet savet gant ar vreudeur [[Wright]] ha [[Louis Blériot]]. A-hed pad an 30 vloaz goude e vo diorroadur dreist ordinaldreistordinal an aeronaotegaernijerezh sivil hag arme, war-hed mui-oc’hmuioc’h-mui a gilometroù e’hec’h ay ar mekanikoù ha gant mui-oc’hmuioc’h-mui a dud e-barzh enne.
En e varr e vo an aeronaoteg pa c’hello an nen mont war-nij gant ur mekanik ponneroc’h evit an aer (er c’hontrol-fed deus ar montgolfier, eñ skañvoc’h evit an aer).
 
Goude an [[eil-brezel brezel-bed]] e vo disheñvel an traoù, kefluskerioù reaksion, hag a-benn defial an natur : mont dreist [[moger ar son ]]; gwraet e vo gant [[Chuck Yeager]] d’ar 14 a viz Here 1947 gant ar c’harr-nij-fuzefuzeenn [[X1]]. Ret e vo gortoz da beket [[1969]] a-benn mont gant ar [[Concorde (karr-nij)|C’honcorde]], a vo moaian d’an holl dud mont dreist ar son gantañ.
Ba Bro-C’hall eo la vo digoret ar skolioù levierezh kentañ, adalek 1909 gant an hini bet savet gant ar vreudeur Wright ha Louis Blériot. A-hed pad an 30 vloaz goude e vo diorroadur dreist ordinal an aeronaoteg sivil hag arme, war-hed mui-oc’h-mui a gilometroù e’h ay ar mekanikoù ha gant mui-oc’h-mui a dud e-barzh enne.
 
Goude an eil-brezel bed e vo disheñvel an traoù, kefluskerioù reaksion, hag a-benn defial an natur : mont dreist moger ar son ; gwraet e vo gant Chuck Yeager d’ar 14 a viz Here 1947 gant ar c’harr-nij-fuze X1. Ret e vo gortoz da beket 1969 a-benn mont gant ar C’honcorde, a vo moaian d’an holl dud mont dreist ar son gantañ.
 
[[ar:هندسة الطيران والفضاء الجوي]]