Akkadeg : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Luckas-bot (kaozeal | degasadennoù)
D Robot kemmet: ar:لغة أكدية
D Robot ouzhpennet: la:Lingua Accadica; Kemm dister
Linenn 5:
|renkadur=''yezh varv''
|livfamilh=yellow
|familh=[[Yezhoù semitek ar reter]]<br />
&nbsp;[[Yezhoù semitek]]<br />
&nbsp;&nbsp;[[Yezhoù semitek ar reter]]<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;<br />
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Akkadeg'''
|YezhOfisiel= -
Linenn 18:
 
 
'''Akkadeg''' (''lišānum akkadītum'') pe '''Asiriaeg-ha-Babiloniaeg'''<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9005290/Akkadian-language#62711.hook Akkadian language - Britannica, geriadur kelc'houiziegezh enlinenn<!-- Bot generated title -->]</ref> a oa ur yezh [[semiteg|semitek]] (ul lodenn eus familh brasoc'h ar [[yezhoù afrikat-ha-aziat]]) komzet gwezhall e [[Mezopotamia]], dreist-holl gant an [[Asiria]]iz ha [[Babilonia]]iz. Ar c'hentañ yezh semitek testeniekaet eo hag implijout a rae ar [[skritur gennheñvel]] deveret eus hini ar [[Sumereg]], ur [[yezh digenvez]]. Anv ar yezh a zeu eus anv kêr [[Akkad]], unan eus kreizennoù bras ar sevenadur e Mezopotamia.
 
 
 
 
== Rannyezhoù ==
Rannet eo an akkadeg e meur a rannyezhoù diazezet war an douaroniezh hag prantadoù an istor<ref>Caplice, p.5 (1980)</ref> :
 
Linenn 32:
* Babiloniaeg diwezhat — 600 kent J.-K.– 100
 
== Doare skrivañ ==
skrivet e veze akkadeg gant ur [[skritur gennheñvel]], ur reizhiad skrivañ kozh ijinet gant [[Sumer]]iz a ra gant arouezioù e stumm gennoù sanket e tablezennoù pri blot. Pa veze implijet gant skribed [[Akkad]] ar skritur gennheñvel a c'halle bezañ (a) logolunioù [[sumereg|sumerek]] (da lâret eo arouezioù diazezet war skeudennoù a dalvez evit gerioù), (b) silabennoù sumerek, (c) silabennoù akkadeg, pe (d) arouezioù fonetek. Ar skritur gennheñvel ne zeree ket ouzh an akkadeg evit meur a abeg : e-mesk e chastreoù e oa divarrek da aroueziañ [[fonem]]où a-bouez e Semiteg, en o mesk ur [[Kensonenn troc'h-avel dre serriñ|gensonenn troc'h-avel dre serriñ]], [[Kensonenn gourlañchenn|kensonennoù gourlañchenn]], ha [[Kensonenn stambouc'hus|kensonennoù stambouc'hus]]. Ouzhpenn se, ar skritur genheñvel a oa ur reizhiad [[silabenneg|skritur silabennek]] — da lâret eo : ur gensonenn mui ur vogalenn a dalvez evit un unvez skritur — na zeree ket peurliesañ d'ur yezh semitek graet eus [[Gwrizienn deirc'hensonennel|gwrizioù teirc'hensonennel]] (da lâret eo teir c'hensonenn hep tamm vogalenn).
 
 
== Fonologiezh ==
 
Kement ha ma c'haller lavaret en despet da reizhskrivadur gennheñvel an Akkadeg, meur a fonem kentsemitek zo bet kollet en Akkadeg. Ar [[Kensonenn troc'h-avel dre serriñ|gensonenn troc'h-avel dre serriñ]] kentemitek |[[Aleph|*ʾ]], ha kollet eo bet ivez ar [[kensonenn dre daravat|c'hensonennoù dre daravat]] [[Ayin|*ʿ]], [[He (lizherenn)|*h]], [[Heth (lizherenn)|*ḥ]], [[Ghayin|*ġ]]}}, pe dre ma oa kemmet ar son pe abalamour d'an doare skrivañ, met lakaet o deus da anadiñ ar vogalenn ''e'' na gaver ket e [[kentsemiteg]] mod all. Ar c'hensonennoù dent hag ar c'hensonennoù dre daravat a-gostez ([[Śawt|*ś]], [[Ḍād|*ṣ́]]) a ziwanas gant ar [[Kensonenn dre c'hwitellat|c'hensonennoù dre c'hwitellat]] evel e [[yezhoù Kanaan]],
Linenn 152:
-->
 
== Notennoù ==
<references/>
 
== Levrlennadur ==
* Cherry, A. (2003). ''A basic neo-Assyrian cuneiform syllabary''. Toronto, Ont: Ashur Cherry, York University.
* Cherry, A. (2003). ''Basic individual logograms (Akkadian)''. Toronto, Ont: Ashur Cherry, York University.
* Gelb, I. J. (1961). ''Old Akkadian writing and grammar''. Materials for the Assyrian dictionary, no. 2. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 02266230410-226-62304-1
 
* Aro, Jussi (1957). ''Studien zur mittelbabylonischen Grammatik''. Studia Orientalia 22. Helsinki: Societas Orientalis Fennica.
* Buccellati, Giorgio (1996). ''A Structural Grammar of Babylonian''. Wiesbaden: Harrassowitz.
* Buccellati, Giorgio (1997). "Akkadian," ''The Semitic Languages''. Ed. Robert Hetzron. New York: Routledge. Pages 69-99.
* Bussmann, Hadumod (1996). ''Routledge Dictionary of Language and Linguistics''. New York: Routledge. ISBN 0-415-20319-8
* Caplice, Richard (1980). ''Introduction to Akkadian''. Rome: Biblical Institute Press. (1983: ISBN 88-7653-440-7; 1988, 2002: ISBN 88-7653-566-7) (The 1980 edition is partly available [http://www.gatewaystobabylon.com/introduction/ita/start.htm online].)
* Gelb, I.J. (1961). ''Old Akkadian Writing and Grammar''. Second editon. Materials for the Assyrian Dictionary 2. Chicago: University of Chicago Press.
* Huehnergard, John (2005). ''A Grammar of Akkadian (Second Edition)''. Eisenbrauns. ISBN 1-57506-922-9
* Marcus, David (1978). ''A Manual of Akkadian''. University Press of America. ISBN 0-8191-0608-9
* Mercer, Samuel A B (1961). ''Introductory Assyrian Grammar''. New York: F Ungar. ISBN 0-486-42815-X
* [[Wolfram von Soden|Soden, Wolfram von]] (1952). ''Grundriss der akkadischen Grammatik''. Analecta Orientalia 33. Roma: Pontificium Institutum Biblicum. (3rd ed.: ISBN 88-7653-258-7)
 
== Liammoù diavaez ==
* [http://www.language-museum.com/a/akkadian-cuneiform.php Skouerioù eus Akkadeg]
* [http://www.sron.nl/~jheise/akkadian/ Un deskrivadur pizh evit dizoleiñ Akkadeg]
* [http://books.google.com/books?vid=ISBN048642815X&id=u47Za3JUxfUC&pg=PA1&lpg=PA1&dq=assyrian&sig=nnjx0xMLLtUMU7JuVq2ImLRM1HA Pajennoù eus ''Introductory Assyrian Grammar'', Samuel A B Mercer]
* [http://www.premiumwanadoo.com/cuneiform.languages/dictionary/index.php Geriadur Akkadeg-saozneg-galleg enlinenn]
 
 
Linenn 183:
[[Rummad:Yezhoù Iran]]
[[Rummad:Meneger yezhoù ar bed]]
[[CategoryRummad:yezhoù semitek ar reter]]
[[CategoryRummad:Asiria]]
[[CategoryRummad:Akkad|yezh]]
 
{{Liamm PuB|de}}
Linenn 222:
[[ka:აქადური ენა]]
[[ko:아카드어]]
[[la:Lingua Accadica]]
[[li:Akkadisch]]
[[lt:Akadų kalba]]