Dafydd ap Gruffudd : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
[[Image:Flag of Gwynedd.png|170px|thumb|Banniel Gwynedd]]
[[File:Coat of arms of Prince Dafydd ap Gruffydd.svg|thumb|Ardamezioù Dafydd ap Gruffudd]]
'''Dafydd ap Gruffudd''' (skrivet '''Dafydd ap Gruffydd'''a-wechoù ) (war-dro 1238 – [[3 a viz Here]] 1283) a oa breur [[Llywelyn ap Gruffudd]], hag a voe priñs Kembre eus miz Du 1282, war-lerc'h marv e vreur, betek 1283 pa voe prizoniet gant ar Saozon, jahinet ha dibennet. <br />
Eñ eo diwezhañ [[roue Gwynedd]], petra bennak ma vez graet [[Llywelyn Ein Llyw Olaf]] ("Hon friñs Diwezhañ", priñs diwezhañ Kembre) eus e vreur.
 
Linenn 10:
==1255-81==
E [[1255]] en em savas gant e vreur [[Owain Goch]] a-enep Llywelyn, met trec'het e voent en [[emgann Bryn Derwin]]. Bac'het e voe Dafydd, ha dieubet bloaz goude ha degemeret gant Llywelyn en e lez. E [[1263]] adarre avat e reas emglev gant Herri III a-enep Llywelyn. E [[1267]] e voe sinet [[Feuremglev Trefaldwyn]] hag anavezet Llywelyn evel Priñs Kembre gant Herri , ha sioulaet Dafydd . Met e [[1274]] e reas emglev gant ar roue saoz nevez [[Edward Iañ Bro-Saoz]] a-enep da Llywelyn. Dimeziñ a reas da [[Elizabeth Ferrers]], merc'h [[William de Ferrers]], [[ kont Derby]] , kar d'ar roue.
 
 
==Brezel 1282-83==
Promesaoù a oa bet graet d'ar priñs Dafydd gant Edward: douaroù a vije roet dezhañ en hanternoz Kembre evit e skoazell. Met ne voe ket roet dezhañ kement tra a c'hortoze. Da [[sul ar Bleunioù]] [[1282]] e voe arsailhet [[Penarlâg] gant Dafydd, ha setu kroget ar brezel a gasas Gwynedd da get.
<!--
Ar Sul y Blodau [[1282]] ymosododd Dafydd ar [[Penarlâg|Penarlâg]], gan ddechrau'r rhyfel a roes derfyn ar deyrnas Gwynedd. Yr oedd i Dafydd ei hun ran amlwg yn y rhyfel, a phan laddwyd Llywelyn mewn ysgarmes yng [[Cilmeri|Nghilmeri]] ddiwedd y flwyddyn honno cyhoeddwyd Dafydd yn dywysog yn ei le. Nid oedd yr un gefnogaeth i Dafydd ag i Lywelyn, ond llwyddodd i gadw [[Castell Dolwyddelan]] am gyfnod. Wedi i'r castell yma syrthio i fyddin Edward ar [[18 Ionawr]] 1283, enciliodd Dafydd i [[Castell y Bere|Gastell y Bere]], lle bu byddin o dros 3,000 o wŷr yn gwarchae arno. Bu raid i'r garsiwn bychan ildio ar [[25 Ebrill]] ond llwyddodd Dafydd i ddianc i [[Castell Dolbadarn|Castell Dolbadarn]], cyn gorfod chwilio am loches yn y mynyddoedd. Ymddengys iddo gael ei fradychu gan rai o'i wyr ei hun, a chymerwyd ef yn garcharor ar lethrau [[Cadair Idris]].
 
 
==Tynged yr etifeddion==
Gyrrwyd ei ferch [[Gwladys ferch Dafydd ap Gruffudd|Gwladys]], i [[lleiandy|leiandy]] yn Sixhills, lle bu farw yn [[1336]], tra charcharwyd ei feibion bychain [[Llywelyn ap Dafydd ap Gruffudd|Llywelyn]] ac [[Owain ap Dafydd ap Gruffudd|Owain]] yng Nghastell [[Bryste]]. Cawsant yr un driniaeth ag etifeddion Llywelyn Ein Llyw Olaf felly, gyda'r bwriad gan Edward I o ddileu Teulu Gwynedd am byth. Yn ôl rhai o'r achau Cymreig, goroesodd ei fab perth a llwyn, [[Dafydd Goch]], a bu ei ddisgynyddion yn byw yn [[Nant Conwy]] am sawl cenhedlaeth.
 
 
== Lutte contre Édouard ==
Le {{date|22|mars|1282}}<ref>[http://books.google.fr/books?id=q0xYVe0Urd0C&pg=PA242 ''Histoire d'Angleterre'', par Jules Augustin Fleury Publié par L. Hachette, 1852]</ref> il attaqua le château anglais de [[Hawarden (Pays de Galles)|Hawarden]], ce qui déclencha l'ultime conflit entre les Anglais normands et les Gallois et qui se soldera par l'annexion du pays de Galles par l'Angleterre.
 
Linenn 116 ⟶ 109:
==Dimeziñ ha bugale==
Dafydd a oa dimezet da Elizabeth Ferrers, merc'h da [[Tiegezh Ferrières|Guillaume de Ferrers]], 5vet [[kont Derby]].
*Daou vavvab en doe, [[Llywelyn ap Dafydd ap Gruffudd|Llywelyn]] hag [[Owain ap Dafydd ap Gruffudd|Owain]]. Bac'het e voent e kastell [[Bristol (Bro-Saoz)|Bristol]]: Llywelyn a varvas e miz Meurzh [[1338]] hag Owain a oa bev c'hoazh e miz Eost [[1325]]). Mennet e oa Edward da ziouennañ Tiegezh Gwynedd da viken.
*E verc'h [[Gwladys ferch Dafydd ap Gruffudd|Gwladys]], a voe kaset da leandi [[Sixhills]] ma varvas en [[1336]], evel ma oa bet kaset he c'heniterv [[Gwenllian ferch Llywelyn|Gwenllian]] da leandi [[Sempringham]] .
*E niz [[Madog ap Llywelyn]] a gendalc'has gant ar stourm ur pennadig e penn arme Gwynedd.
 
<!--Yn ôl rhai o'r achau Cymreig, goroesodd ei fab perth a llwyn, [[Dafydd Goch]], a bu ei ddisgynyddion yn byw yn [[Nant Conwy]] am sawl cenhedlaeth.-->
 
==Lec'hanvadurezh==
Gallout a rafe [[Carnedd Dafydd]], en [[Eryri]], bezañ anvet diwar e anv.
 
 
{{Tierniezh|diaraoger=Llywelyn ap Gruffudd|warlerc'hiad=Den ebet |anv='''Dafydd ap Gruffudd'''<br />[[Roue Gwynedd]]<br /> [[1282]]-[[1283]] }}
Linenn 146 ⟶ 140:
[[Rummad: Priñsed Kembre]]
[[Rummad:Rouantelezh Gwynedd]]
[[Rummad:Rouaned dibennet]]
[[cy:Dafydd ap Gruffudd]]
[[de:Dafydd ap Gruffydd]]