C'hoarezed Brontë : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Ur sellik ouzh ar yezh
Linenn 4:
Ar c'hoarezed '''Brontë''' [[Charlotte Brontë|Charlotte]] (ganet d'an [[21 a viz Ebrel]] [[1816]]), [[Emily Brontë|Emily]] (ganet d'an [[30 a viz Gouhere]] [[1818]]) hag [[Anne Brontë|Anne]] (ganet d'ar [[17 a viz Genver]] [[1820]]), a zo skrivagnerezed saoz eus ar bloavezhioù 1840-50.
 
Trouz a voe en-dro d'o oberennoù pa voent embannet a-raok bezañ degemeret e-touez levrioù meur al lennegezh [[saoznek]].
 
Merc'hed e oant da b-[[Patrick Brontë]] (anavet ivez evel ''Brunty'' pe ''Prunty''), ganet e [[Kontelezh Down]], en [[Iwerzhon]], beleg anglikan.
 
DontE a rejont1820 e teujont da chom da brespital [[Haworth]], e [[Yorkshire]] e 1820. Pa varvas o mamm e chomas o zad gant c'hwec'h bugel bihanik. DontNeuze ae reasteuas e [[c'hoar-gaer]], Elizabeth Branwell, d'e skoazellañ. Ur vaouez reut ha rust e oa. Reiñ a rae unUn deskadurezh hep teneridigezh na flouradenn ebet a roas d'ar vugale Brontë. Reiñ a rae dezho ur c'hensentidigezh rust eus ar vuhez. Adal ar mintin e oa ret dezho debriñ ur merennverenn vihan sinac'h. Ar vugale war lec'hgoude bezañ debetdebret e oa ret dezho lavarout o pedennfedenn. War-lec'h evit ar merc'hed e oa ret dezho ober menaj ha pa veze ar menaj echuet, e chome ar gwirierezh, gwiaderezh pe broderezh a-raok pedenn an noz ha lenadenn ar bibl[[Bibl]]. Pebezh devezhioù evit ar c'hoarezed Brontë. An draoùKemen-se a veze graet ganto bemdez. Evit ar mecmerc'hed Brontë e oa tristik, hivoudus ha hepheñvel disheñvelderbepred an devezhioù. Evit mont kuit eus ar bed-se, ar vugale Brontë a grou neuze ur bed all a-drugarezhdrugarez d'o awen. Ur wech evit deiz ha bloaz Branwell (ar paotr nemetañ ar familh) e prof Patick dezhañ daouzek soudard e koad. Ar c'hoarezed hag o vreur a kav faltazi diwar ar soudard-se. Setu ma Anne, Charlotte, Branwell, hag Emily a grog da grouiñ ur bed faltaziek. Lakaet a reont e pleustr e-barzh danevelloù, barzhonegoù, pennadoù kazetennerezh, pezhioù c'hoari... Goude e 1831, goude kimiad Charlotte evit he studiadennoù, e krou Emily hag Anne bro Gondal ur vro faltaziek sturiet gant Augusta Geraldine Almeda ur vaouez grouet ganti. A-drugarez da bro Gondal he deus kavet Emily he awen evit he barzhonegoù.
 
Evit ar pastor Brontë eo ar skol-lojañ, un deskadurezh reizh, hag ar Reverant Wilson en deus krouet unan e Cowan Bridge. Degemeret a ra merc'hed ar pastor paour. Diviset eo : Maria hag Elizabeth a zaio da studiañ du-hont, Charlotte hag Emily a zeuio war o lerc'h. Anne, re yaouank c'hoazh, a chomo ar gêr gant he breur Branwell.