Stumm eus an 11 Meu 2010 da 11:13 kemmañ TXiKiBoT (kaozeal \| degasadennoù) 113 982 gemm D Robot ouzhpennet: tt:Литр ← Kemm kent		Stumm eus an 23 Meu 2010 da 20:32 kemmañ dizober Xqbot (kaozeal \| degasadennoù) Robotoù 60 229 c'hemm D Robot ouzhpennet: krc:Литр; Kemm dister Kemm nevesoc'h →
Linenn 1: Al '''litr''' zo un unanenn [[volum]]. Daou simbol ofisiel a zo : al lizherenn '''l''' vihan hag al lizherenn '''L''' vras. N'eo ket al litr un unanenn eus ar [[sistem unanennoù etrebroadel\|sistem etrebroadel]] (SI), met degemeret e vez implij anezhañ gant an SI. Ar [[metr kub]] (m³) eo unanenn volum an SI. == Termenadurioù ha kevatal == Al litr a zo termenet abaoe [[1964]] evel un ''anv ispisial evit an desimetr kub'' (1 L = 1 dm³). * 1 L = 1000 cm³ (rik) * 1000 L = 1 m³ (rik) == Rakgerioù ar sistem etrebroadel staget ouzh al litr == Gallout a reer implij al litr gant [[Rakgerioù ar sistem unanennoù etrebroadel\|rakgerioù ar sistem etrebroadel]]. Ne vez ket graet alies gant al lieskementoù (ar metr kub m³ a vez implijet neuze), war-bouez an [[hekto]]litr (hL pe a-wezhioù hl) a vez graet gantañ war dachenn ar [[gounezvouederezh]]. Ranngementoù implijet alies : an [[desi]]litr (dL, pe dl a wezhioù), ar [[santi]]litr (cL, pe cl a-wezhioù) hag ar [[mili]]litr (mL, pe ml a-wezhioù), ral a wezh ar [[mikro]]litr (µL pe µl). {\| BORDER="1" CELLSPACING="0" Linenn 94: \|} == Orin an anv == Deveret eo an anv ''litr'' eus un unanenn c'hall koshoc'h, al ''litron'' (0,831018 litr) a zeu e anv eus an [[gresianeg\|henc'hresianeg]] ''litra'', pouez 12 oñs, dre al [[latin]]. == Kevatalderioù gant unanennoù metrek boas all == * 1 µL (mikrolitr) = 1 mm³ (milimetr kub) * 1 mL (mililitr) = 1 cm³ (santimetr kub) Linenn 104: == Troidigezhioù == Ul litr :~~≈~~≈ 0,87987699 [[kard (unanenn)\|kard]] impalaerel ::Inverse: ur c'hard impalaerel ~~≈~~ ≈ 1,1365225 litr :~~≈~~≈ 1,056688 kard dourennek SUA ::En tu gin : Ur c'hard dourennek SUA ~~≈~~ ≈ 0,946352946 litr :~~≈~~≈ 0,0353146667 [[troatad]] kub saoz ::Inverse: Un troatad kub saoz ~~≈~~≈ 28,316846592 litr Ur mililitr :~~≈~~≈ 0,03519507972785404600 [[oñs dourennek]] impalaerel ::En tu gin : Un oñs dourennek impalaerel ~~≈~~≈ 28,4130625 mL :~~≈~~≈ 0,0338140227018429971686 oñs dourennek SUA ::En tu gin : Un oñs dourennek SUA ~~≈~~≈ 29,5735295625 mL :~~≈~~≈ 0,0000353146667 troatad kub saoz ::En tu gin : un troatad kub saoz ~~≈~~≈ 28 316,846592 mL == Displegadurioù == Peurvuiañ e vez graet gant al litroù evit an traoù muzuliet gant endalc'h pe ment o endalc'her (ar fluidennoù da skouer), tra ma vez graet peurvuiañ gant ar metroù kub (hag an unanennoù deveret) evit an traoù muzuliet gant o mentoù pe o dibasadenn. Graet e vez stank gant al litr ivez e muzulioù jedet, evel an douester (kg/L), evit keñveriañ aes gant douester an dour. Ul litrad dour a bouez war-dro ur [[kilogram\|c'hilogram]]. Er memes doare : 1 mL dour a bouez war-dro 1 g ; 1000 litrad dour a bouez war-dro 1000 kg (1 [[tonenn (mas)\|donenn). Eus istor an unanenn e teu a ra al liammadenn-se met abaoe 1964 n'emañ ket mui e-barzh an termenadur. Linenn 129: E meur a vro saoznek e vez skrivet ar sifr 1 gant an dorn e-giz ur varrenn sonn hep an eil varrennig a-veskell a vez ouzhpennet e kalz a vroioù all. Abalamour da se e c'heller kemmeskañ ar sifr 1 gant al lizherenn l. War skriverezioù 'zo, dreist-holl ar re goshañ, e veze ret ober an douchenn l (lizherenn) evit skriverezañ ar sifr 1. Ouzhpenn se ez eo heñvel-poch an div arouezenn e keneliadoù arouezennoù 'zo. Dre se e voe lakaet diaes tud 'zo, peurgetket e kumuniezh ar medisinerezh. Setu e voe degemeret '''L''' (lizherenn L vras) e-giz simbol all evit al litr e [[1979]]. A-raok 1979 e teuas implij al lizherenn-red vihan '''~~ℓ~~ℓ''' ([[Unicode\|U]]+2113) da vezañ stank e broioù 'zo ; da skouer e voe erbedet gant Burev Suafrika ar Standardoù er bloavezhioù 1970. Gwelet e vez c'hoazh e broioù 'zo met n'eo ket anavet ent-ofisiel gant ar [[Burev Etrebroadel ar Pouezioù hag ar Muzulioù\|BIPM]]. == Istor == Linenn 137: E [[1879]] e voe demeret termenadur al litr hag ar simbol '''l''' (lizherenn l vihan) gant [[Kendalc'h Meur ar Pouezioù hag ar Muzulioù]] (CIPM). E [[1901]], da geñver an 3{{e}} [[Kendalc'h Meur ar Pouezioù hag ar Muzulioù\|CGPM]], e voe adtermenet al litr evel ar volum ac'hubet gant 1 kg [[dour]] pur da demperadur e zouester brasañ (3,98 º °C) dindan ur gwask a 1 [[atmosferenn (unanenn)\|atm]]. Gant se e voe kevatal al litr gant war-dro 1,000 028 dm³. E [[1964]], da geñver an 12{{vet}} [[Kendalc'h Meur ar Pouezioù hag ar Muzulioù\|CGPM]], e voe adlakaet an termenadur kozh da dalvezout, setu e voe termenet al litr evel un anv all evit an desimetr kub, da lavaret eo 1 dm³ rik. [http://ts.nist.gov/ts/htdocs/230/235/appxc/appxc.htm#footnote1 Dave NIST (e saozneg)] Linenn 154: == Liammoù diavaez == * [http://www1.bipm.org/fr/si/si_brochure/appendix1/decisions_terminology/4-4.html Mennadoù Kendalc'h Meur ar Pouezioù hag ar Muzulioù diwar-benn al litr]. (e galleg) <!--Rummadoù--> <!--Etrewiki-->▼ [[Rummad:Unanennoù volum]] ▲<!--Etrewiki--> [[af:Liter]] Linenn 203 ⟶ 202: [[ka:ლიტრი]] [[ko:리터]] [[krc:Литр]] [[ksh:Litter]] [[la:Litrum]]

Litr : diforc'h etre ar stummoù