Poderezh : diforc'h etre ar stummoù
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm |
PLOG (kaozeal | degasadennoù) D reizhañ hag adframmañ |
||
Linenn 1:
{{Raktres Lise Diwan}}
[[skeudenn:Nepal Himalaya Pavillon Wiesent 12.jpg|thumb|right|350px|Podour e Nepal.]]
Ar '''boderezh''' a zo un oberiantiz arzel, a zo diazezet war krouidigezh pezhioù prierezh, savet diwar ur meskaj douaroù. An arzioù-mañ a zo poazhet er forn hag anvet int ivez "poderezh". Bez e c'hellont bezañ traoù talvoudek evel : pladoù, asiedoù, podoù,..., pe objedoù kinklus.▼
▲Ar boderezh a zo un oberiantiz arzel, a zo diazezet war krouidigezh pezhioù prierezh, savet diwar ur meskaj douaroù. An arzioù-mañ a zo poazhet er forn hag anvet int ivez "poderezh". Bez e c'hellont bezañ traoù talvoudek evel : pladoù, asiedoù, podoù,..., pe objedoù kinklus.
Ar boderezh a zo graet evit ar gerent hag ar vugale, un oberiantiz a distign eo. Lakaat a ra da vleuviñ an dud dre ma c'hellont dispakañ o barregezhioù, o spered krouiñ hag o emfiziañs.
==
Graet 'vez poderezh gant pri hag a zo a orin ur meskaj etre pri, merl ha danvez-kailhastr. Padal e vez komzet eus "douar" labouret. E ti ar bourvezerien arbennikaet, e vez kavet an aliesañ pri gwenn, ruz ha du. Met gwerzhañ a reont ivez pri gant livioù dreistordinal : roz, gwer, glas,...
==
E gwirionez, an holl ostilhoù boutin a c'hellont bezañ implijet evit reiñ louc'hoù kinklus er pri, da skouer : loaioù, kontilli, fourchetezoù, stouvoù kreion, kregin,...
Ur wech poazhet ar pri, ez eus tu livañ ar pezh gant barroù-livañ boutin ha gant oksid evit livañ.
==
6 doare disheñvel a zo evit stummañ an douar
[[Skeudenn:Makingpottery.jpg|250px|thumb|ur pezh graet diwar al labour war an turgn]]
Linenn 42 ⟶ 37:
*Ar
==='''Ar Sec'hadur :'''===▼
Ur wech echu ar pezh, ret eo lenkrañ anezhi gant ur spoent glebiet ha lakaat da sec'hiñ e-pad ur sizhun evit ur sentimetr tevder. Da heul briket e vez anezhi gant paper gwer pe "Scotch Brite". Lenkret e vez anezhi c'hoazh, ar pezh a tenno an direizhderioù.▼
==='''Poazhañ hag amailhañ ar poderezh :'''===▼
▲Ur wech echu ar pezh, ret eo lenkrañ anezhi gant ur
An arzoù poderezh a zo lakaet div wech da poazhañ en ur forn ispisial. Ur wech kentañ araok amailhañ hag ur wech all goude.▼
Tu ‘zo neuze kinklañ ar boderezh gant barroù livañ ha oksid eus livioù disheñvel. Ar « biscuit », kinklet gant al livioù c’hoantaet, a zo lakaet da soubañ en amailh. An amailh, a c'hell bezañ lakaet ivez war ar pezh gant ur barr-livañ pe ur bistolenn ispisializet. Ur seurt poultr livet eo hag a zo distrempet gant dour. ▼
▲An arzoù poderezh a zo lakaet div wech da poazhañ en ur forn ispisial. Ur wech kentañ
*
▲Tu ‘zo neuze kinklañ ar boderezh gant barroù livañ ha oksid eus livioù disheñvel. Ar
*An '''eil poazhadur''' a servij da stagañ an amailh. Tro-dro 960°C e vo tommet ar forn e-pad 5 eurvezh evit ar [[Feilhañs]]. Ar pezh a teu da vezañ lufret.
An temperadurioù poazhadur , o vont eus 850°C da 1400°C a zo dibabet hervez an douaroù implijet. Diforc’hiet ‘vez ar " faïence" poazhet da temperadurioù izel hag ar "[[Grès]]" pe ar poselen poazhet, da temperadurioù uhel ( etre 1250°C ha 1400°C°).▼
'''''Ar fornioù implijet''''' e poderezh o deus ur meizadenn disheñvel eget ar re all. Bez e c’hellont bezañ : ▼
▲An temperadurioù
''fornioù evit koat'' : ar re mañ a oa ar fornioù gentañ o deus servijet da poazhañ priajoù. A drugarezh dezho ez eo bet krouet priajoù gant un talvoudegezh uhel e China ha Japan. Bez e c’hellont a-dra sur poazhañ d’un temperadur uhel an objedoù porselenn met ret eo mestroniañ mat : choas ar c’hoad a vo lakaet e-barzh, an aozadur hag eveshaerezh ar poazhadur.▼
▲
▲*''
*Fornioù gant gaz pe tredan.
[[Skeudenn:Töpferscheibe.jpg|200px|thumb|un turgn]]▼
==='''Podour :'''===▼
Meiziñ ha fardañ objedoù prierezh talvoudek pe kinklus, eo labour ar podour.
Gant sikour un turgn pe gant an div dorn nemetken eo savet ar
==Liammoù diavaez==
*(fr) http://www.poterie.fr/
*(fr) http://www.poteries.net/
*(fr) http://www.poterie.com/
[[an:Alfarería]]
|