Marilyn Monroe : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
<br />{{Raktres Lise Diwan}}
[[Skeudenn:MarilynMonroe.jpg|right|200px]]
'''Marilyn Monroe''' (Norma Jane MORTENSON pe BAKER) a oa un aktourezaktorez amerikan bet ganet d'ar [[1añ a viz Even]] [[1926]] hag aet da anaon d'ar [[5 a viz Eost]] [[1962]].
 
Ganet eo bet Monroe e [[Los Angeles]], e [[Kalifornia]]. Goude ur bugaleaj paour eec'h euredas da 16 vloaz ha kregiñ a reas da labourat en ul labouradeg kirri-nij. Du-se e kejis gantouzh ul luc'hskeudenner ha da labourat evel un diskouezerez-giz e krogas-hi. Meleniñ a reas he blev ha buan-buan e voe dizoloet gant greanterezh ar [[sinema]]. Kregiñ a reas da implijout añv-leur ''Marilyn Monroe'' e [[1948]] pa sinas he feur-emglev kentañ.
 
Dezhi a vezed o reiñ dreist holl perzhioù a gaerennoù yaouank hegredik met hoalus. Se a oa ar pezh a c'hortoze an arvesterien ha pa esaeas da c'hoari ur perzh liesekoc'h (evit skour e ''The prince and the showgirl'') ne voe ket heuliet ganto.
 
Div wech eec'h euredas, gant ar sportour [[Joe DiMaggio]] ha goude gant ar skrivagner [[Arthur Miller]]. Dizimeziñ a reas digantañ avat e-pad treiñ he film diwezhañ ''The Misfits'', a oa bet e senario skrivet gant Miller.
 
Da 36 vloaz eo marvet Marilyn Monroe en he zi e Los Angeles goude bezañ lonket un doenad kreñv a louzeier.
 
== He bugaleaj ==
 
N’eo ket bet anavezet he zad ganti. Lakaet eo bet Norma en ur familh degemer un nebeutnebeud devezhioù war-lerc’h he ganedigezh. Dont a raio he mamm d’he kweletgwelet ur wezh an amzer, diaes eviti derc’hel normaNorma geti dre m’he deus graet meur a chomadennoùchomadenn en ospital ar bred. Ur bugaleaj diaes-kenañ he deus bet ar plac’hig. He 7 vloaz kentañ a dremenodremenas mat a-walc'h, he mamm kavet trawalc’h a argant geti evit desevel Norma, a zegemerozegemeras anezhi, endroen-dro betek ma zaiozafe en-dro end'an ospital. Neuze e vovoe Norma lakaet e meur a familh degemer disheñvel pe e tioùtiez emzivaded. Un nebeud blezadoù war-lerc’h e c’houlennoc’houlennas Grace ur vignonez d’he vamm gward Norma, mont a raioreas Norma da veviñ gant Grace, he gwaz hag he bugale.
 
== He fazioù kentañ ==
 
Da 16 vlez e zimezotimezas Norma get Jim Dougherty, 5 blez brasoc’h egeti. Ur seurt eured kempenetkempennet get Grace eoe voe. Lidiñ a rintrejont hoo eured d’an [[19 a viz Even]] [[1942]]. Norma a krogogrogas da vezañ emrennemren, met apa drugarezgrogas d’arar brezel, dont ae raioteuas Jim da vezañ Marin. Kavout a raiorae hir ehec'h amzer heptañ.
Ar vaouez a gavogavas labour: ober àr-dro an urzhioù-lamm en R. Planete CO. Du-se e vovoe Norma remerket get un tenner-poltriji evit poziñ evit ar c’hentañ bajenn eus « frank » ar gazetenn kanadianganadian,d’ar [[26 a viz Even]] [[1945]] eez zaioeas er -maez aar gelaouenn, ar pezh a roioroas dezhi spi enni. Norma en em ginnigoginnigas e ti Jak anvet “Blue Book” deuseus Emmelin Snively. Don’tDont a raioreas da vezañ veleganezmeleganez dindan ali Emmeline hervezhhervez ar vaouez ea roioroas un c'hostezneuz “Flemmus” dezhi. Diaes eoe voe eviti kevrediñ ehe vuhezbuhez santimantel hag e labour, goulenn a raioreas an disparti, a vovoe ofisializet d’an [[2 a viz Here]] [[1946]]. Don’tDont a rareas da vezañ Norma brudet, gwelet voe voe anezhi e bep seurt gazetennkazetennoù. Miss Snively a kempenoaozas un emgav get Ben Lyon tutaer a vicher eus anen 20th centuryCentury Fox (un embregerzh a brodu filmoù brudet meurbet) hag a aotreoaotreas un taol-esae dezhi, hervezhhervez ar baotrpaotr eo he leun a ferzhioù mat hag e c’helloc’hellfe ober ul labour vat, he zo ur « sex-appeal » a oa enni.
A-drugarez da Daryl Zanuck e vovoe lakaet Norma da siniñ ur c’hontratc’hontrad. Roet ae vovoe un anv nevez dezhi, ne vovoe ket mui anvet Norma Jeane met Marilyn Monroe, Marilyn en enor d’an aktourezaktorez Marilyn Miller ha choazet eoe betvoe Monroe get Norma dre ma oa anv he vammmamm-gozh.
C’hoari a raioreas Marilyn 'barzh rolioù bihan evit ar Fox, ehe c’hontratc’hontrad ne vovoe ket adanavesetadnevesaet. Siniñ a raioreas un esae d'ar 6 viz get "Colombia" e-lec’h lerc’h ema c’hoarioc’hoarias rolioù eil derezrenk e-barzh heuliadennoù B. E-pad an amzer-se heuliiñ ae raioheulias kentelioù arz dramatikel ha distilh. Ur wezh echu he 6 vizmiz e "Colombia" he vovoe Marilyn e dilabour, neuze heec'h asantoasantas Poziñpoziñ evit kazetennoù pe reportajoù poltriji èl an hini get Tom Kelley hag a raioreas ur reportaj hag a stroñsostroñsas an holl, un deiziataer e-lerc’h ma bozoboze Marilyn en noaznoazh.
 
[[Skeudenn:Marilyn_monroe.jpg|right|200px]]
Linenn 26:
== Marilyn er sinema ==
 
E [[1950]] Grouchoe Marxtibabas aGroucho ouestlMarx anezhi evit c'hoari e-barzh “Love Happy” ur film amerikan c’hoariet gant David Miller ha Leo McCarey, hervez an dud he deusdoa “vravañ“bravañ revr ar vicher !”. Bevañ a raioreas gant Johnny Hyde un ajant pouezus e metoù ar filmoù, hervez ar brudoù e veze lâret e oant e karantez hag en doa Johnny, evel raktres eurediñ ganti, Marilyn ne asantoasantas ket. Gouestlañ a raioreas Johnny, Marilyn evit ar film eusgant [[John Huston]], “Asphalt Jungle” e ditl. Pa'z zaioeas er-maez ar film e vovoe berzh-mat evit Marilyn. Ar "Fox" a ouestloouestlas en-dro Marilyn hag e vovoe lañset he micher. Betek ma zafe er-maez stroñs an deiziater e ler’chm' he doa pozet en noazh evit Tom Kelley e [[1952]]. Goulenn a raioreas ar "Fox" diganti nac’hañ e oa-hi war ar poltriji. Nac’hañ a raioreas fichañ gevier d’ar publik, en em zisplegozisplegañ a raioreas gant “ezhomm am boa arc’hant”. Kemeret e vovoe an deiziataer evel un dra liboudennegliboudennek, berziet e vovoe ar skignadur e stadoù 'zo, hag e vovoe lakaet er-maez unan all e-lec’h lerc’h ema vovoe treset dilhad war ar poltred orin.
 
E penn -kentañ [[1952]], e kejokejas getouzh Joe DiMaggio, idol ar base-ball. Eurediñ a raintrejont d’ar [[24 a viz Genver]] [[1954]], Met Joe a vovoe lakaet diaes get Brud Marilyn, sell ar baotred warni, he dilhadoù atahin, hag e c’houlennoc’houlennas an disparti d’ar [[27 a viz Here]] [[1954]].
Marilyn hoa hunvrealhunvree doc’h un tiegezh, bugale, ur vuhez normal. Ar pezh a zo diaes da unvaniñ get he labour evit ur plac’h a resevreseve tro-dro 250 goulenn eurediñ drear sizhun. Soñjal a rarae Marilyn remediiñ doc’h he brud, mont a raioreas eda [[New York]] evit heuliañ kentelioù an “Actor Studio” renet get Lee Strasberg. Un deskourezhdeskourez vat a oa he-hi.
 
== Amzerioù diaes evit Marilyn ==
 
Er c’houlz-mañ e vezveze gwelet Marilyn get Marlon Brando. Hag er memes-tro e grogokrogas da daremprediñzaremprediñ get Arthur Miller, oberer reuzuedikreuzeudik, dimezet ha tad eus 2 vugel. Kaout a raioreas an disparti d'an [[11 a viz genverGenver]] [[1956]], hagha zimezodimeziñ geti d’an [[29 a viz Even]] [[1956]]. EnKemmañ em konvertisiñkredenn a raioreas Marilyn d’arhag e teuas da vezañ yuzeverezhyuzev. EnAn hañv [[1956]] tremenet een Amagansett a zo betvoe mare plijusañ ha eürusañ eviti eus èhe buhaezbuhez a-bezh. E miz Gouere e zizolotizoloas eoe heoa dougerezhdougerez, Marilyn plijet get ar soñj bout mammig, e vovoe he gwallerus anav eo ur faos-dougen. Beuzet e vovoe Marilyn Monroe en un ziwaskadenn, ha savetet e vovoe eus daou overdoz.
 
Micher skrivagner Miller a redredie anezhañ d’ur zigenvez, e penn -kentañ asantet get hee vouezvaouez, hag àr lerc’h ur bennadigpennadig e zirenktirenkas anezhi, neuze eec'h zegemeroasantas c’hoari ‘barzh arer film « Some like it hot ». àrWar ar bladenn-filmañ an holl a gav anezhi toc’hpenntorr-penn get he froudennoù, hag he daleoù. E fin Kerzhumiz oberKerzu ae raioreas Marilyn ur faos-dougen arall , brud ar film “Some Like it Hot” ane raioreas mann ebet dezhi ha kendec’helkenderc’hel a raioreas get he ziwaskadenndiwaskadenn. KrogKrogiñ a raioreas ar gudennoùc'hudennoù d’en em ziskouez en he goubladc'houblad. E-pad filmadurezhfilmañ ar film “Let’s Make Love” ur brud a zo àrnezhi emañ hoo daremprediñtaremprediñ get Yves Montand un aktouraktor, kaner ha dansourdañsour brudet er bed. Met gwiroc’h eo he deus betdoe ur bik-kalon evitañ Metmet ne oa ket kemm-ouzh-kemm. E-pad filmadurezhfilmañ “The Misfits” Skrivetskrivet get Arthur Miller ispisiala-ratozh evit Marilyn, e vovoe o c’houpladc’houblad en em diemprediñ. En em zispartiiñDispartiiñ a rintrejont e miz Du [[1960]]. Hag e vovoe ofisialofisiel d’an [[20 a viz Genver]] [[1961]]. Heuliiñ a raioreas Marilyn en-dro un diwaskadenn, ober a raioreas ar vaouez meur a chomadenn eren ur c’hlinikglinikenn, drougimplijiñ an alkol hag ar louzoù a raioreas Marilyn.
 
E penn -kentañ ar blezad [[1962]] e veze lavaret he doa Marilyn un istor karantez get Robert Kennedy, ur paotr politikelpolitikour. Ar pezh a roioroas startijenn dezhi, hag e vovoe c’hoariet geti ur film arall. PossublPosupl eeo vefe he defe bet un istor get ar bresidantprezidant Kennedy.
 
arzetHarzet e vovoe filmadurezhfilmañ “Something got to give” e miz Even [[1962]], dre m’emañma oa Marilyn skuizh -marv ha ne c’hellc’helle ket kendec’hellkenderc’hel get ar film. Ret e vovoe dezhi aha d’he mignon vihan Dean Martin paeañ ur sammad arc’hant d’ar Fox evit torr ar c’hontratc’hontrad.
 
== Kanourez ==
 
Estreget aktourezaktorez ha diskouezerez-c'hiz e oa Marilyn, rak aktourez e oa ivez ; kanet he deus war-dro 30 kanaouenn, "Do it againAgain", "When I fallFall youYou" en o zouesk. Enrollet he deus sonennoù evit filmoù zo evel "Bye byeBye babyBaby" eus arer film "GentlemanGentlemen preferPrefer blondsBlondes" pe c'hoazh "specialzationSpecialzation" euser film "Let's Make Me Love".
 
== EHe varvmarv ==
 
D’ar [[5 a viz Eost]] [[1962]] beure eoe voe kavet Norma Jeane, lesanvet Marilyn Monroe, marv en he zi e Los Angeles. Douaret e vovoe Marilyn d'an [[8 a viz Eost]] e “Westwood Memorial Cemetery” e Los Angeles.
 
Un nebeud bloavezhioù war-lerc'h he marv, klozet evel un emlazh, en deus bred-mezeg Marilyn, Ralph Greenson, roet bandennoù enrollet e-pad o emgavioù d'ar prokulor John Miner, evit ma rafe-eñ e enklask war marv Marilyn. Hervez an aotrou Miner e tiskouez ar bandennoù-se eo bet drouglazhet Marilyn, peogwir e oa leun a raktresoù resis evit he buhez : Lee Starsberg en deus roet arc'hant da Varilyn evit ma c'hoarife perzhioù gant Shakespeare. Hervez John eoe voe bet ouzhpennet sustañsoù a lakolakaas ar plac'h da gousket betek mervel. Met ne vo ket dalc'het soñj eus ar muntr dre m'eo bet nac'het gant mouezh Ralph Greenson bezañs an enrolladurioù.
 
== Kanaouennoù enrollet ==
 
<br />"Ladies of the chorus" eus film Ladies of the Chorus" e 1948
<br />"Every baby Needs a Da Da Daddy" eus film "Ladies of the Chorus" e 1948
<br />"Anyone Can See I Love You" euser film "Ladies of the Chorus" e 1948
<br />"Kiss" eus film "Niagara" e 1953
<br />"She Acts Like a Woman Should" e 1953
Linenn 61 ⟶ 60:
<br />"A Fine Romance" e 1953
<br />"Do It Again" e 1953
<br />"Diamonds Are a Girl's Best Friends" euser film "Gentlemen Prefer Blondes" e 1953
<br />"Bye Bye Baby" euser flm "Gentlemen Prefer Blondes" e 1953
<br />" When Love Goes Wrong" euser film "Gentlemen Prefer Blondes" e 1953
<br />"Two Girls From Little Rock" euser film "Gentlemen Prefer Blondes" e 1953
<br />"The River Of Return" euser film "River of No Return" e 1954
<br />"One Silver Dollar" euser film "River of No Return" e 1954
<br />"I'm Gonna File My Claim euser film "River of No Return" e 1954
<br />"Down In The Meadow" euser film "River of No Return" e 1954
<br />"Lazy" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"You'de be surprised" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"Heat wave" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"A Man Chases a Girl" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"After You Get What You Want, You Don't Want It" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"There's No Business Like Show Business" euser film "There's No Business Like Show Business" e 1954
<br />"That Old Black Magic" euser film "Bus Stop" e 1956
<br />"I Found a Dream" euser film "The Prince and the Showgirl" e 1957
<br />"I Wanna be Loved By You" euser film "Some Like it Hot" e 1959
<br />"Runnin' Wild" euser film "Some Like it Hot" e 1959
<br />"I'm Thru With Love" euser film "Some Like it Hot" 1959
<br />"Some Like It Hot" euser film "Some Like it Hot" 1959
<br />"My Heart Belongs to Daddy" euser film "Let's Make Love" e 1960
<br />"Specialization" euser film "Let's Make Love" e 1960
<br />"Let's Make Love" euser film "Let's Make Love" e 1960
<br />"Incurably Romantic" euser film "Let's Make Love" e 1960
<br />"Happy Birthday, Mr President"
 
== filmoùFilmoù ==
 
<br />"The Shocking Miss Pilgrim" sevenet get George Seaton e 1947
<br />"Dangerous Years" sevenet get Arthur Pierson, e 1947
Linenn 121 ⟶ 119:
<br />"The Misfits", sevenet get John Huston, e 1961
<br />"Something's Got to Give" sevenet get George Cukor, e 1962
 
{{Commons|Category:Marilyn Monroe}}
[[Rummad:Ganedigezhioù 1926]]
[[Rummad:Marvioù 1962]]
[[Rummad:Tud]]
[[Rummad:Aktourezed SUA]]
 
[[af:Marilyn Monroe]]