Kilogramm : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
adweladennig
D Reizhekaat ment al lizherennoù
Linenn 8:
 
<blockquote>
Ar c'hilogramm eo ar mas a vefe [[buanadur|buanaet]] eus 2×10<sup>-7</sup> m/[[segondenn|s]]² rik ma vefe sujet d'an [[nerzh]] dre vetr etre daou gonduer parallelek, eeun, anfin o hirder, disterdra o zroc'h kelc'hiek, lakaet war-hed ur metr an eil diouzh egile er [[goullonder]], hag a dremen drezo ur [[red elektrek]] digemm a 6,241&nbsp;509&nbsp;629&nbsp;152&nbsp;65.10<sup>18</sup> [[karg elfennel]] dre segondenn rik.
</blockquote>
 
Linenn 21:
:Ha pa vefe gwarezet ar c'hilogramm en ul lec'h ispisial dindan gondisionoù kontrollet er BIPM e c'hell e vas cheñch un disterig a vloaz da vloaz en abeg d'ar c'hontammadur, d'ar c'holl materi gant an naetaat war c'horre pe efedoù all. Ur perzh naturel, dre dermenadur, a vez atav ar memes hini ha gallout a reer muzuliañ anezhañ e pep lec'h tra ma n'eo ar nemet er BIPM e c'heller kavout ar c'hilogramm a c'hellfer gwallaozañ pe distruj.
 
En abeg da se e vo termenet ar gramm e-giz unanenn zeveret sur a-walc'h, da geñver kendac'h a zeu ar BIPM e miz Here 2007 e Pariz, ha roet e vo da [[digemmenn Planck|zigemmenn Planck]] an talvoud a-varv : 6,626&nbsp;069&nbsp;01 . 10<sup>-34</sup> J . s.
 
Diouzh resister [[balañs ar watt]] hag he c'henklotadur gant resister gwellaet mas ur [[mol]]ad [[silisiom]] pur-kenañ e vo. Hag an dra-se a vo diouzh resister ar metr « skinoù X » a c'hellfe gwellaat gant labourioù ar fizikour [[Theodor W. Hänsch]] (evit gouzout hiroc'h gwelet (e saozneg) : [http://www.nist.gov/public_affairs/releases/electrokilogram.htm] ha [http://www.nist.gov/public_affairs/newsfromnist_redef_kilogram.htm]).