Roeñverezh : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
D Lamet kuit eo bet ar restr ''Roeñverezh_taolenn.PNG'' peogwir e oa bet diverket war Commons gant Killiondude
kroget gant ar reizhañ
Linenn 1:
{{Raktres Lise Diwan}}
 
Ar '''Roeñverezhroeñverezh''' a zo ur [[sport]] eus familh ar sportoù-moraerezh. Ur sport Olimpek eo abaoe m'eo bet krouet ar [[c'hoarioù Olimpek]] a-vremañ, da laretlâret eo eabaoue 1896 dindana-drugarez da luskadenn ar [[Baron Per Koubertin]]. Pal ar roeñverezh a zo kas war-roak ur vag dre sikour palioù anvet ken ha ken roeñvoù. Kavet e vez div rummad : ar roeñverezh war ar [[stêr]]ioù ''(Sport Olimpek)'' hag ar roeñverezh war ar [[mor]] ''(N'eo ket ur sport Olimpek)''.
 
==An teknik==
 
Ar '''Roeñverezh''' a zo ur [[sport]] eus familh ar sportoù-moraerezh. Ur sport Olimpek eo abaoe m'eo bet krouet ar [[c'hoarioù Olimpek]] a-vremañ, da laret eo e 1896 dindan luskadenn ar [[Baron Per Koubertin]]. Pal ar roeñverezh a zo kas war-roak ur vag dre sikour palioù anvet ken ha ken roeñvoù. Kavet e vez div rummad :
 
* Ar roeñverezh war [[stêr]]ioù. ''(Olimpek eo)''
* Ar roeñverezh war ar [[mor]]. ''(N'eo ket Olimpek)''
 
 
 
== An Teknik ==
[[Skeudenn:Reonverezh.jpg|150px|right|thumb|'''An div zoare Pal''']]
Ur sport tizh eo ar roeñverezh. Eus bigiBigi hir ha moan, a vez ezhomm e koad pe e danvezioù kompizit ez eus ezhommkompozit. Ar gourenerroeñver a zo azezet a-us da live an dour war un azezenn war ruilh, anvet "Risklerezh"risklerezh. Treiñ a ra enezh e geiñ da avañsamant ar vag. ServijServijout a ra ar roeñvoù da gas war-raok ar vag war-raok. Ervezh anar ambarkasionoù,vag e implij ar roeñver :
* Ur bal metken (hirder an hollad a zo etre 3.5 m ha 4 m).
 
* UrDiv bal metkenanvet (Hirder"dre angoublad" hollad(war a zo eusdro 3.5 mmetrad daevit 4pep mpal).
* Div bal anvet "dre goublad" ( war dro 3 metrad evit pep pal).
Kavet e vez div stumm pal, Makon pe Hachoir <ref>{{Fr}} [http://www.avironfrance.asso.fr/Pratiquer/Bateaux/Avirons.htm Ar Roeñvoù (Palioù)]</ref>.
 
=== An Taol Roeñv ===
 
Spis -tre eo fiñv ar roeñver, ur meskaj kreñvder ha resisder eo. Ur roeñver a en em ziskulziskuilh bezañ un teknisian a-zoare a zo neuze goustgouest da enebiñ, war an dour, gantouzh ur roeñver a vefe kigenekoc'h egetanegetañ. Pal ar roeñver a zo lakaat da brofitañ ar vag eus e nerzh plouzañ. Talvezout a ra eo ret klask ar finvadurioù kontrol da riskl ar glorenn. Ur pebez berusted a zo dias diaes-tre da gaout, (galloud a raio un deraouer kadarnat), dre ma 'z eo luziet ar gestrjestr.
 
Div brantad 'vez kavet en taol roeñverezh.
 
Div brantad 'vez kavet en taol roeñverezh. :
* Ar "gas war raok", prantad lerc'h m'eo harpet ar palioù en dour. Astenn ' ra ar roeñver e divhar, digas a ra e divrec'h etrezek e kef (un tamm dindan e bruched) evit diblasiñ ar gouc'h. Prim ha nerzhus eo ar brantad, stenned eo ar c'higennoù.
* An "distro", prantad lerc'h m'eo ar palioù e diavez an dour. Astenn ' ra ar roeñver e divrec'h, adlec'hiañ ' ra e kef hag adplegañ ' ra e divhar a-benn adkregiñ gant ur gas war raok nevez.
 
* Ar "gas'''c'has war raok"''', prantad lerc'lec'h m'eo harpet ar palioù en dour. Astenn ' ra ar roeñver e divhar, digas a ra e divrec'h etrezek e kef (un tamm dindan e bruched) evit diblasiñ ar gouc'h. Prim ha nerzhus eo ar brantad, stenned eo ar c'higennoù.
Ar brantedoù-se a zo eilet a drugarez da fiñvadurioù tremenadur. Bezañ prim ha soupl pad an tremenadurioù ha lak ar fiñvadur hollek da gounez beridigezh.
* An "'''distro"''', prantad lerc'h m'eo ar palioù e diavez an dour. Astenn ' ra ar roeñver e divrec'h, adlec'hiañ ' ra e kef hag adplegañ ' ra e divhar a-benn adkregiñ gant ur gasc'has war raok nevez.
 
Ar brantedoùbrantadoù-se a zo eilet a drugarez da fiñvadurioù tremenadur. Bezañ prim ha souplgwevn e-pad an tremenadurioù ha lak ar fiñvadur hollek da gounez beridigezh.
* Etre ar gas war raok hag an distro ez eus an "distro dorn", da laret eo, e astenn buan, ar roeñver, an divrec'h hag ar c'hef dre zirak.
* Etre an distro hag ar gas war raok, eo ret d'ar roeñver ober ar pez a vez anvet an "tagañ". Ar gestr-mañ a rank bezañ spis a-benn lakaat harp ,en dour, ouzh ar balioù.
 
* Etre ar gasc'has war raok hag an distro ez eus an "'''distro dorn"''', da laretlâret eo, e astenn buan, ar roeñver, an divrec'h hag ar c'hef dre zirak.
* Etre an distro hag ar gasc'has war raok, eo ret d'ar roeñver ober ar pezpezh a vez anvet an "'''tagañ"'''. Ar gestrjestr-mañ a rank bezañ spis a-benn lakaat harp , en dour, ouzh ar balioù.
 
Ma tiveromp, e talc'himp soñj eus tri ger : Divhar, Keiñ, divrec'h distro : Divhar, Kef, divrec'h.
Linenn 38 ⟶ 29:
== FISA ==
[[Skeudenn:Skeudenn_FISA.jpg‎|90px|left|thumb]]
Ar Roeñverezh a vremañ a zo rennet gant ar FISA (''Fédération international des societés d'Aviron''), krouet e Turin, d'ar 25 a viz evenEven 1892 gant dileuridi Bro bro[[Suis]], Bro [[Frañs]], [[Belgia]], an Adriatica. Ar FISA a zo ar gevredigezh kosañkozhañ a touez al lusk Olimpek <ref>{{en}} [http://www.worldrowing.com/index.php?pageid=12 World Rowing]</ref>.
 
Aozet he deus ar c'hentañ kampionadoù European e 1893 hag ar c'hampionadoù Bedel abaoe 1962. Ur sport Olimpek eo ar roeñverezh abaoe 1896 (Ar roeñvadeg aozet d'ar 1añ a viz Ebrel a zo da gentañ, bet daleet , evit bezañ nulet dre fazhifazi ur barr-amzer da vare ar c'hentañ c'hoarioù Olimpek e 1896).
 
 
Linenn 61 ⟶ 52:
| 4x || Pevar dre goublad
|-
| 2x || Daou dradre goublad pe ''{{lang|en|double }}''
|-
| 1x || Skiff
Linenn 68 ⟶ 59:
Ur rakger P (''evit Paotr'') pe Pl (''evit Plac'h'') a ziskouez reizh al lodegion.
 
E-pad ar roeñvadegoù e kavomp rummadoù evit pep roeñver, "B" evit bihanig ( 13 ha 14 bloazh), "Y" evit yaouaer ( 15 ha 16 bloazh), "M" evit mibion ( 17 ha 18 bloazh), "H" evit hen ( 19 ha 34 bloazh). Ar rakger-mañ a zo heuliet eus an niver a roeñverion (1, 2, 4 pe 8).
Al lizheren "X" a arouez ar fed e vefe ar vag er stad "dre goublad" (2 bal evit pep roeñver). Hep ar sign-mañ e talvez eo armet ar vag "dre poent" (1 bal dre roeñver). Ar sign ''+'' a dalvez ez eus ur sturier war ar vag tra ma ''-'' a dalvez n'ez eus sturier ebet war ar vag.
 
 
Skouerioù <ref>{{Fr}} [http://www.avironfrance.asso.fr/Pratiquer/Bateaux/TousLesBateaux/TousLesBateaux.htm Ar rummadoù bigi]</ref> :
Linenn 79 ⟶ 69:
* PB1X = Skiff bihanig (''Minime'') paotr.
* MF4X+ = Pevar dre gouplad bihanig plac'h gant ur sturier.
 
 
 
<gallery perrow="5" widths="160">
Linenn 93 ⟶ 81:
Image:Huite.jpg‎ |8+ / Eizh (''Filippi'').
</gallery>
 
 
Leun a kampionadoù 'zo, anvet vezont roeñvadegoù.
 
== KevaezerezhKevezerezh ==
 
=== Redadenn a steud ===
 
Ar redadennoù a -steud a zo graet kentoc'h 'pad an nevez-amzer pe 'pad an hañv. An hed Olimpek, implijet e kerzh an darn vrasañ eus ar radennoù a steud, a zo eus 2000 m. Kavet e vez un eil stumm, evit an henerien, anvet ar sprint, war 1000 m e en em dremeneo ar redadenn-mañ. An hedoù a cheñch ervezh an oad. Ar bihanigerien o devo 1000 m d'ober, ar yaouaerien, 1500 m, ar mibioned hag an henerien, 2000 m. Goulenn a ra ar radedennoù a -steud ur bec'hadenn puilh (e pad un nebeut minutennoù).
 
=== Penn stêrioù ===
 
Ur penn stêr a zo un doare roeñvadeg, aozet kentoc'h e fin an diskar amzer ha 'pad an nevez amzer. Mont a ra kuit an akipajoù unan war lerc'h egile. Roeñvañ a reont a enep an amzer. An hedoù a zo kemmus, d'alan liesañaliesañ etre 2000 m ha 12 000m. SkourioùSkouerioù penn stêrioù :
 
* '''Head of the Charles''' e Boston en SUA
Linenn 112 ⟶ 99:
=== Kampionad beldel ha c'hoarioù Olimpek ===
 
El live Bedel, ez eus "dre goublad"... :
 
* Bagig / 4X-1X (pevar reoñver nemet ar sturier)
Linenn 119 ⟶ 106:
* Skiff / 1X
 
... "dre poent" ...:
 
* Eizh gant ur Sturier / 8+
Linenn 129 ⟶ 116:
=== Rummadoù ===
 
Kavet 'vez div rummad pouezhpouez :
 
* PouezhPouez skañv : Evit ar baotred o deus ur pouezhpouez izeloc'h da 72,5 Kg gant keidenn ar vag par da 70 Kg pe nebeutoc'h (estreget evit ar Skiff) hag evit mec'hed o deus ur pouezhpouez izeloc'h da 59 Kg gant keidenn ar vag izeloc'h pe par da 57 Kg.
* Holl rummadoù : Hep forsadenn.
 
Linenn 140 ⟶ 127:
 
Graet eo ar bigi hag ar roeñvoù (palioù) ervezh ar skouer alliet gant ar FISA (Fédération internationale des sociétés d'aviron).
Posubl eo tapoutkaout listenn ar savourien bedel, [http://www.aviron-line.com/liens-aviron/liste_liens_fournisseurs_aviron.php amañ].
 
Gwechal e oant graet e koad (skañv a -walc'h), met hiriv an deiz vezont graet e kevlar, neudenn karbonek pe e karbon. Skiffoù 'zo (bag gant ur plas) a c'hell diskenn dindan 12Kg, met ervezh ar reolennaoueg 'n eus ket tu diskenn didan 14Kg. Diferet e vez, ar gouc'h, an dougerezhioù, ar roeñvoù a gevrenn ar vag.
 
Ar saverien brasañ a vez gwellet war roeñveadegoù etrevroadel a zo Empacher, Filippi, Stämpfli, Hudson, Salani, Douglas, Vespoli, BBG, WinTech ha Vega evit ar bigi,. Concept2, Croker, Drakkar evit ar balioùpalioù.
Gobari ar bigi a en em kranran dre an niver a paotredroeñver en ekipaj, ar moander pe o zanvez.
 
=== Roeñv ===
Linenn 151 ⟶ 138:
Anvet roeñv pe pal, n'haller ket o tiouveriñ. Tu 'zo d'ar roeñver implij ur bal pe daou ervezh m'eo ar vag armet "dre goublad" pe "dre poent". Ar balioù a oa graet e koad, a-raok bezañ graet e karbon (evit an darn vrasañ). Fardañ anezho e karbon a lak ar roeñv da vezañ kaletoc'h ha kalz skanvoc'h.
 
Kavet 'vez div rummad skouer pal : Ar balioù anvet "Makon" hag ar balioù anvet "Hache" (sellout ouzh ar skeudenn uheloc'h). Ar roeñvoù-se a ro un harp gwelloc'h war an dour. Er roeñvadegoù vezont difennet d'ar bihanigoù (''minime''), se 'zo peogwirrak e goulenn ar palioù "Hache" muioc'h a kreñvder.
 
Galloud a ra bezañ reoliet ar roeñvoù o kemm al loc'h a neuze an dezrevell kreñvder.
Linenn 157 ⟶ 144:
=== Mekanik roeñvañ ===
[[Skeudenn:Mekanik_roeñvañ.jpg‎|140px|right|thumb|'''Mekanik roeñvañ''']]
Ar mekanikoù roeñvañ <ref>{{Fr}} [http://www.concept2.fr/rameurs/acheter-rameur/comparatif-rameurs.php Concept 2]</ref> a zo mekanikoù a servij da devreziñ fiñvadennoù ar roeñverezh. Ur muzulier dredantredan 'za eus d'arzo peurlisañ. UnAr benvegoùbinviji-mañ a vez implijet a-lies gant ur roeñverien a zo dispar evit en em kigenañ en un doare hollek. Bez ez eus kampionadoù mekanikoù roeñvañ, evel hini Koubertin (Concept 2).
 
 
 
 
 
 
== Notennoù ha daveoù ==