Roeñverezh : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
kroget gant ar reizhañ
Disteurel kemmoù 711664 a-berzh PLOG (kaozeal)
Linenn 1:
{{Raktres Lise Diwan}}
 
Ar '''roeñverezh''' a zo ur [[sport]] eus familh ar sportoù-moraerezh. Ur sport Olimpek eo abaoe m'eo bet krouet ar [[c'hoarioù Olimpek]], da lâret eo abaoue 1896 a-drugarez da luskadenn ar [[Baron Per Koubertin]]. Pal ar roeñverezh a zo kas war-roak ur vag dre sikour palioù anvet ken ha ken roeñvoù. Kavet e vez div rummad : ar roeñverezh war ar [[stêr]]ioù ''(Sport Olimpek)'' hag ar roeñverezh war ar [[mor]] ''(N'eo ket ur sport Olimpek)''.
 
==An teknik==
 
Ar '''roeñverezhRoeñverezh''' a zo ur [[sport]] eus familh ar sportoù-moraerezh. Ur sport Olimpek eo abaoe m'eo bet krouet ar [[c'hoarioù Olimpek]] a-vremañ, da lâretlaret eo abaouee 1896 a-drugarez dadindan luskadenn ar [[Baron Per Koubertin]]. Pal ar roeñverezh a zo kas war-roak ur vag dre sikour palioù anvet ken ha ken roeñvoù. Kavet e vez div rummad : ar roeñverezh war ar [[stêr]]ioù ''(Sport Olimpek)'' hag ar roeñverezh war ar [[mor]] ''(N'eo ket ur sport Olimpek)''.
 
* Ar roeñverezh war [[stêr]]ioù. ''(Olimpek eo)''
* Ar roeñverezh war ar [[mor]]. ''(N'eo ket Olimpek)''
 
 
 
== An Teknik ==
[[Skeudenn:Reonverezh.jpg|150px|right|thumb|'''An div zoare Pal''']]
Ur sport tizh eo ar roeñverezh. BigiEus bigi hir ha moan a vez ezhomm, e koad pe e danvezioù kompozitkompizit ez eus ezhomm. Ar roeñvergourener a zo azezet a-us da live an dour war un azezenn war ruilh, anvet risklerezh"Risklerezh". Treiñ a ra enezh e geiñ da avañsamant ar vag. ServijoutServij a ra ar roeñvoù da gas ar vag war-raok ar vag. Ervezh aran vagambarkasionoù, e implij ar roeñver :
 
* Ur bal metken (hirder an hollad a zo etre 3.5 m ha 4 m).
* DivUr bal anvetmetken "dre(Hirder goublad"an (warhollad droa zo eus 3.5 metradm evitda pep4 palm).
* Div bal anvet "dre goublad" ( war dro 3 metrad evit pep pal).
Kavet e vez div stumm pal, Makon pe Hachoir <ref>{{Fr}} [http://www.avironfrance.asso.fr/Pratiquer/Bateaux/Avirons.htm Ar Roeñvoù (Palioù)]</ref>.
 
=== An Taol Roeñv ===
 
Spis- tre eo fiñv ar roeñver, ur meskaj kreñvder ha resisder eo. Ur roeñver a en em ziskuilhziskul bezañ un teknisian a-zoare a zo neuze gouest dagoust enebiñ, war an dour, ouzhgant ur roeñver a vefe kigenekoc'h egetañegetan. Pal ar roeñver a zo lakaat da brofitañ ar vag eus e nerzh plouzañ. Talvezout a ra eo ret klask ar finvadurioù kontrol da riskl ar glorenn. Ur pebez berusted a zo diaes-dias tre da gaout, (galloud a raio un deraouer kadarnat), dre ma 'z eo luziet ar jestrgestr.
 
Div brantad 'vez kavet en taol roeñverezh :.
 
* Ar '''c'has"gas war raok'''", prantad 'leclerc'h m'eo harpet ar palioù en dour. Astenn ' ra ar roeñver e divhar, digas a ra e divrec'h etrezek e kef (un tamm dindan e bruched) evit diblasiñ ar gouc'h. Prim ha nerzhus eo ar brantad, stenned eo ar c'higennoù.
Div brantad 'vez kavet en taol roeñverezh :
* An '''"distro'''", prantad lerc'h m'eo ar palioù e diavez an dour. Astenn ' ra ar roeñver e divrec'h, adlec'hiañ ' ra e kef hag adplegañ ' ra e divhar a-benn adkregiñ gant ur c'hasgas war raok nevez.
 
Ar brantadoùbrantedoù-se a zo eilet a drugarez da fiñvadurioù tremenadur. Bezañ prim ha gwevnsoupl e-pad an tremenadurioù ha lak ar fiñvadur hollek da gounez beridigezh.
* Ar '''c'has war raok''', prantad 'lec'h m'eo harpet ar palioù en dour. Astenn 'ra ar roeñver e divhar, digas a ra e divrec'h etrezek e kef (un tamm dindan e bruched) evit diblasiñ ar gouc'h. Prim ha nerzhus eo ar brantad, stenned eo ar c'higennoù.
* An '''distro''', prantad lerc'h m'eo ar palioù e diavez an dour. Astenn 'ra ar roeñver e divrec'h, adlec'hiañ 'ra e kef hag adplegañ 'ra e divhar a-benn adkregiñ gant ur c'has war raok nevez.
 
* Etre ar c'hasgas war raok hag an distro ez eus an '''"distro dorn'''", da lâretlaret eo, e astenn buan, ar roeñver, an divrec'h hag ar c'hef dre zirak.
Ar brantadoù-se a zo eilet a drugarez da fiñvadurioù tremenadur. Bezañ prim ha gwevn e-pad an tremenadurioù ha lak ar fiñvadur hollek da gounez beridigezh.
* Etre an distro hag ar c'hasgas war raok, eo ret d'ar roeñver ober ar pezhpez a vez anvet an '''"tagañ'''". Ar jestrgestr-mañ a rank bezañ spis a-benn lakaat harp, ,en dour, ouzh ar balioù.
 
* Etre ar c'has war raok hag an distro ez eus an '''distro dorn''', da lâret eo, e astenn buan, ar roeñver, an divrec'h hag ar c'hef dre zirak.
* Etre an distro hag ar c'has war raok, eo ret d'ar roeñver ober ar pezh a vez anvet an '''tagañ'''. Ar jestr-mañ a rank bezañ spis a-benn lakaat harp, en dour, ouzh ar balioù.
 
Ma tiveromp, e talc'himp soñj eus tri ger : Divhar, Keiñ, divrec'h distro : Divhar, Kef, divrec'h.
Linenn 29 ⟶ 38:
== FISA ==
[[Skeudenn:Skeudenn_FISA.jpg‎|90px|left|thumb]]
Ar Roeñverezh a vremañ a zo rennet gant ar FISA (''Fédération international des societés d'Aviron''), krouet e Turin, d'ar 25 a viz Eveneven 1892 gant dileuridi broBro [[Suis]], Bro [[Frañs]], [[Belgia]], an Adriatica. Ar FISA a zo ar gevredigezh kozhañkosañ a touez al lusk Olimpek <ref>{{en}} [http://www.worldrowing.com/index.php?pageid=12 World Rowing]</ref>.
 
Aozet he deus ar c'hentañ kampionadoù European e 1893 hag ar c'hampionadoù Bedel abaoe 1962. Ur sport Olimpek eo ar roeñverezh abaoe 1896 (Ar roeñvadeg aozet d'ar 1añ a viz Ebrel a zo da gentañ, bet daleet , evit bezañ nulet dre fazifazhi ur barr-amzer da vare ar c'hentañ c'hoarioù Olimpek e 1896).
 
 
Linenn 52 ⟶ 61:
| 4x || Pevar dre goublad
|-
| 2x || Daou dredra goublad pe ''{{lang|en|double }}''
|-
| 1x || Skiff
Linenn 59 ⟶ 68:
Ur rakger P (''evit Paotr'') pe Pl (''evit Plac'h'') a ziskouez reizh al lodegion.
 
E-pad ar roeñvadegoù e kavomp rummadoù evit pep roeñver, "B" evit bihanig ( 13 ha 14 bloazh), "Y" evit yaouaer ( 15 ha 16 bloazh), "M" evit mibion ( 17 ha 18 bloazh), "H" evit hen ( 19 ha 34 bloazh). Ar rakger-mañ a zo heuliet eus an niver a roeñverion (1, 2, 4 pe 8).
Al lizheren "X" a arouez ar fed e vefe ar vag er stad "dre goublad" (2 bal evit pep roeñver). Hep ar sign-mañ e talvez eo armet ar vag "dre poent" (1 bal dre roeñver). Ar sign ''+'' a dalvez ez eus ur sturier war ar vag tra ma ''-'' a dalvez n'ez eus sturier ebet war ar vag.
 
 
Skouerioù <ref>{{Fr}} [http://www.avironfrance.asso.fr/Pratiquer/Bateaux/TousLesBateaux/TousLesBateaux.htm Ar rummadoù bigi]</ref> :
Linenn 69 ⟶ 79:
* PB1X = Skiff bihanig (''Minime'') paotr.
* MF4X+ = Pevar dre gouplad bihanig plac'h gant ur sturier.
 
 
 
<gallery perrow="5" widths="160">
Linenn 81 ⟶ 93:
Image:Huite.jpg‎ |8+ / Eizh (''Filippi'').
</gallery>
 
 
Leun a kampionadoù 'zo, anvet vezont roeñvadegoù.
 
== KevezerezhKevaezerezh ==
 
=== Redadenn a steud ===
 
Ar redadennoù a- steud a zo graet kentoc'h 'pad an nevez-amzer pe 'pad an hañv. An hed Olimpek, implijet e kerzh an darn vrasañ eus ar radennoù a steud, a zo eus 2000 m. Kavet e vez un eil stumm, evit an henerien, anvet ar sprint, war 1000 m eoe en em dremen ar redadenn-mañ. An hedoù a cheñch ervezh an oad. Ar bihanigerien o devo 1000 m d'ober, ar yaouaerien, 1500 m, ar mibioned hag an henerien, 2000 m. Goulenn a ra ar radedennoù a- steud ur bec'hadenn puilh (e pad un nebeut minutennoù).
 
=== Penn stêrioù ===
 
Ur penn stêr a zo un doare roeñvadeg, aozet kentoc'h e fin an diskar amzer ha 'pad an nevez amzer. Mont a ra kuit an akipajoù unan war lerc'h egile. Roeñvañ a reont a enep an amzer. An hedoù a zo kemmus, and'al aliesañliesañ etre 2000 m ha 12 000m. SkouerioùSkourioù penn stêrioù :
 
* '''Head of the Charles''' e Boston en SUA
Linenn 99 ⟶ 112:
=== Kampionad beldel ha c'hoarioù Olimpek ===
 
El live Bedel, ez eus "dre goublad"... :
 
* Bagig / 4X-1X (pevar reoñver nemet ar sturier)
Linenn 106 ⟶ 119:
* Skiff / 1X
 
... "dre poent" :...
 
* Eizh gant ur Sturier / 8+
Linenn 116 ⟶ 129:
=== Rummadoù ===
 
Kavet 'vez div rummad pouezpouezh :
 
* PouezPouezh skañv : Evit ar baotred o deus ur pouezpouezh izeloc'h da 72,5 Kg gant keidenn ar vag par da 70 Kg pe nebeutoc'h (estreget evit ar Skiff) hag evit mec'hed o deus ur pouezpouezh izeloc'h da 59 Kg gant keidenn ar vag izeloc'h pe par da 57 Kg.
* Holl rummadoù : Hep forsadenn.
 
Linenn 127 ⟶ 140:
 
Graet eo ar bigi hag ar roeñvoù (palioù) ervezh ar skouer alliet gant ar FISA (Fédération internationale des sociétés d'aviron).
Posubl eo kaouttapout listenn ar savourien bedel, [http://www.aviron-line.com/liens-aviron/liste_liens_fournisseurs_aviron.php amañ].
 
Gwechal e oant graet e koad (skañv a- walc'h), met hiriv an deiz vezont graet e kevlar, neudenn karbonek pe e karbon. Skiffoù 'zo (bag gant ur plas) a c'hell diskenn dindan 12Kg, met ervezh ar reolennaoueg 'n eus ket tu diskenn didan 14Kg. Diferet e vez, ar gouc'h, an dougerezhioù, ar roeñvoù a gevrenn ar vag.
 
Ar saverien brasañ a vez gwellet war roeñveadegoù etrevroadel a zo Empacher, Filippi, Stämpfli, Hudson, Salani, Douglas, Vespoli, BBG, WinTech ha Vega evit ar bigi., Concept2, Croker, Drakkar evit ar palioùbalioù.
Gobari ar bigi a en em rankran dre an niver a roeñverpaotred en ekipaj, ar moander pe o zanvez.
 
=== Roeñv ===
Linenn 138 ⟶ 151:
Anvet roeñv pe pal, n'haller ket o tiouveriñ. Tu 'zo d'ar roeñver implij ur bal pe daou ervezh m'eo ar vag armet "dre goublad" pe "dre poent". Ar balioù a oa graet e koad, a-raok bezañ graet e karbon (evit an darn vrasañ). Fardañ anezho e karbon a lak ar roeñv da vezañ kaletoc'h ha kalz skanvoc'h.
 
Kavet 'vez div rummad skouer pal : Ar balioù anvet "Makon" hag ar balioù anvet "Hache" (sellout ouzh ar skeudenn uheloc'h). Ar roeñvoù-se a ro un harp gwelloc'h war an dour. Er roeñvadegoù vezont difennet d'ar bihanigoù (''minime''), rakse 'zo peogwir e goulenn ar palioù "Hache" muioc'h a kreñvder.
 
Galloud a ra bezañ reoliet ar roeñvoù o kemm al loc'h a neuze an dezrevell kreñvder.
Linenn 144 ⟶ 157:
=== Mekanik roeñvañ ===
[[Skeudenn:Mekanik_roeñvañ.jpg‎|140px|right|thumb|'''Mekanik roeñvañ''']]
Ar mekanikoù roeñvañ <ref>{{Fr}} [http://www.concept2.fr/rameurs/acheter-rameur/comparatif-rameurs.php Concept 2]</ref> a zo mekanikoù a servij da devreziñ fiñvadennoù ar roeñverezh. Ur muzulier tredandredan a'z zoeus d'ar peurlisañ. ArUn binvijibenvegoù-mañ a vez implijet a-lies gant ur roeñverien a zo dispar evit en em kigenañ en un doare hollek. Bez ez eus kampionadoù mekanikoù roeñvañ, evel hini Koubertin (Concept 2).
 
 
 
 
 
 
== Notennoù ha daveoù ==