Caligula : diforc'h etre ar stummoù

Hervez an holl testenioù deuet betek ennomp, e oa foll Caligula. N'eus nemet [[Plinius Kozh]] ha ne lar ger a se. N'ouzer ket avat pe ret eo kompren se evel ur skeudenn pe gwir eo e oa foll hervez ster ar medisinerezh. Ha diaes eo digejañ ar fedoù gwirion eus ar vojenn.

Sur eo e kemmas e demz-spered a-daol-trumm, marteze diwar ur [[kleñved|c'hleñved]], hag e reas traoù a c'hall lakaat da grediñ en e follentez. Evit kadarnaat an impalaeriezh en doa krouet [[Aogust]] kehelerezh awen an impalaer (Genius Augusti). Desavet gant servijerien egiptat (gourmab bihan e oa da [[Mark Anton]], pried ar rouanez egiptat [[Kleopatra]]) e krede Kaligula e doue an [[Heol]] hag e lavare bezañ e enkorfadur. Ar re na blegent ket diouzhtu dirak e [[doueelezh]] a veze kaset d'ar marv. Kas a reas d'ar marv e genderv, Tiberius, e dad-kaer, e genderv all, [[Ptolemaus]] ha miliadoù a dud. Goulenn a rae ma vije lazhet an dud ar goustadikañ ar gwellañ. Lavaret a rae alies : ''Oderint, dum metuant'' (Ra vagint kasoni gant m'o do aon dirazon).

=== Medisinerezh ===

Klasket ez eus bet displegañ e oberoù drema oa foll ha kavout abeg e follentez: droug-empenn, drougsant, pe [[meningitis]]. Hervez [[Philo Alexandria]], [[Josephus]] ha [[Seneca]] e oa aet foll Caligula abalamour d'ar vuhez a rene.<ref name="josephus-antiquities-18-7-2" /><ref>Philo Alexandria, ''On the Embassy to Gaius'' XIII</ref><ref>Seneca the Younger, ''On the Firmness of the Wise Person'' XVIII.1; Seneca the Younger, ''On Anger'' I.xx.8</ref> Hervez Seneca e krogas da vout lorc'hus, tagnous, hek, rok, pa voe lakaetda impalaer, ha g implij a ra e oberoù da genteliañ e lennerien .<ref>Seneca the Younger, ''On the Firmness of the Wise Person'' XVII-XVIII; Seneca the Younger, ''On Anger'' I.xx.8</ref> Josephus a skiv eo ar galloud a reas dezhañ krediñ eoa doue.<ref name="josephus-antiquities-18-7-2" />

<!--

===The question of insanity===

Some modern historians claim that Caligula suffered from [[hyperthyroidism]].<ref>R.S. Katz, "The Illness of Caligula" CW 65(1972),223-25, refuted by M.G. Morgan, "Caligula’s Illness Again", CW 66(1973),327-29.</ref> This diagnosis is mainly attributed to Caligula's irritability and his "stare" as described by Pliny the Elder.

-->

== Muntr an impalaer diroll ==

E-touez prefeded ar [[pretordi]] hag ar [[frankiziad|frankizidi]] uhelañ e oa savet un [[irienn]] evit lazhañ un den ken dañjerus evit ar re a laboure gantañ. Goulenn a reas Cassius Cherea, pennmilour ur bagad eus ar pretordi, enor an obererezh hag e tic'houzougas e vestr en e balez e Roma (Meurzh [[41]]).

 

== Sellet ivez ouzh ==

[[Rummad:Impalaerien roman]]

[[Rummad:Tud drouklazhet]]

 

{{Liamm PuB|de}}