Rouantelezh Kent : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Luckas-bot (kaozeal | degasadennoù)
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 19:
 
 
'''Rouantelezh Kent''' a oa ur rouantelezh angl-ha-saoz a gloke e dache tro pe dro gant [[kontelezh Kent]]. Krouet e voe war a-seblant er {{Ve kantved}} gant [[Juted]] hag unan eus ar rouantelezhioù angl-ha-saoz pouezusañ e voe betek ar {{VIvet kantved}}. Goude-se war zigresk eez yeaseas e levezon ha goude an hanterenn gentañ ar {{VIIvet kantved}} eez yeaseas da vezañ sujet d'e amezeien [[Wessex]] ha goude-seda c'houde [[Wessex]]. Tennañ a ra e anv eus meuriad brezhon, ar [[Cantiaci]], a oa anvet ar vro [[Ceint]] diouto war a-seblant.
 
==Savidigezh==
 
Hervez [[Nennius]] hag ar [[Kronik angl-ha-saoz|C'hronik angl-ha-saoz]] e vefe bet krouet rouantelezh kent gant [[Hengist]] hag e vab [[Horsa]], daou goprsoudard germanek a vefe bet galvet gant [[Vortigern]] d'e skoazell da zifenn [[Preden]] ouzh ar [[Pikted|Bikted]]. Dezho en-efedefe roet Vortigern enez [[Thanet]] ha e verc'h [[Rowena]] en-defe euredet.
 
Goude m'o-doa paouezet ar vrezhoned d'e baeañ en defe Hengist en em savet ha stourmet en-defe ouzh [[Vortigern]] hag e vab [[Vortimer]] en emgannoù [[Emgann Wippedesfleot|Wippedesfleot]], [[Emgann Aegelesthrep|Aegelesthrep]] ha [[Emgann Crecganford|Crecganford]] war-dro [[450]]. Divarrek e vefe bet ar saksoned da d'aloubiñ [[Preden]] a-bezh met mirout a reas [[Kent]]. Hervez [[Nennius]] en-defe Hengist aozet ur banvez gant uhelidi Preden da sinañ ur feur-skrid peoc'h met o zrubardiñ ha lazhadegañ en defe graet.
 
Difizius ez eo [[Nennius]] hag ar [[Kronik angl-ha-saoz|C'hronik angl-ha-saoz]] evit ar prantad-se, avat, hag heñvel -tre eo an danevell-se ouzh ar mojennoù germanek. Adkavout a reer, evit skouer, istor ar banvez elen [[Niebelungenslied]], gant [[Attila]] e perzh an trubard. Gwirheñvel eo mojennel pe damvojenell hag e oa kalz liesekoc'h istor savidigezh ar rouantelezh.
 
Hervez ar [[Kronik angl-ha-saoz|C'hronik angl-ha-saoz]] e vefe bet [[Oisc Kent]] roue kentañ ar vro hag anezhañ e tenn an dierniezh e anv - an ''[[oiscingas]]''. Gwirheñvel e voe furmet ar rouantelezh a-nebeudoù e fin ar {{Vvet kantved}} hag e deroù ar {{VIvet kantved}} gant goprsoudarded o-defe skrapet ar galloud digant an noblañs vrezhon.
Linenn 33:
==Ar {{VIvet kantved}}==
 
Hogozik netra a anavezer diwar-benn istor Kent e-pad ar {{VIvet kantved}} met, war a seblant e oa unan eus ar rouantelezhioù pouezusañ ha pinvidikañ e [[Preden]]. E binvidigezh e tenne eus e zarempredoù gant ar [[Franked]] hag e-pad ar prantad-se e oa ar greizenn genwerzhel pennañ er vro. Kornôk ar vro, a oa e sevenadur sakson kentoc'h eget jut, a voe aloubet ha staget gant rouaned Kent er {{VIvet kantved}}, d'un ampoent n'anavzeranavezer ket. He feurheñvelder hag he sevenadur ispisial a viras ar rannvro hag un isrouantelezh e furmas alies evit hered ar gurun.
 
AbalaourAbalamour d'e liammoù gant ar franked e voe Kent ar rouantelezh angl-ha-saoz kentañ gounezet d'ar feiz. E [[597]] eec'h erruas [[Sant-Aogustin]] er vro gant 40 manac'h hag erar pezh a yefe da vezañ arc'heskopti Canterbury ea aozas.
 
==Ar {{VIIvet kantved}}==
Linenn 42:
 
[[Image:Eadbaldobv.1.jpg|right|Moneiz Eadbald]]
Goude e varv eez yeaseas war zigresk galloud Kent avat. [[Essex]], a oa bet unur gwez dezhañ a adkavas e frankiz ha d'ar baganelezh e tistroas, ar pezh a viras an Iliz da lakaat e sez e [[Londrez]] evel ma venne. ArKregiñ rouantelezhioùa reas arallar arouantelezhioù krogasarall da genwerzhañ gant ar c'hevandir ha da vihanoc'h eez yeaseas perzh Kent. Goude [[650]], wr a seblant e oa aet war a seblant da sujet d'e amezeien. E [[686]] e voe aloubet gant [[Caedwalla Wessex]] a lakaas e vreur [[Mul Kent]] war an tron. Faezhet ha lazhet e voe gant un emsav e voe hemañ, avat ha daostdaoust ma tistroas Caewalla da wastrañ ar rouantelezh e voe divarrek d'e aloubiñ adarre.
 
[[Mercia]] a aotrounie ar vro dre ur roue gwaz [[Oswine Kent]] war-dro [[689]] met ne renas hemañ nemet div vloavezh. Kaset kuit e voe gant [[Withred Kent]] a adsavas frankiz ar vro. E [[694]] e sinas ar peoc'h gant [[Wessex]].
Linenn 50:
[[Image:Egbert of Wessex map.jpg|left|350px]]
 
Ar roue meur diwezhañ e voe Withred. Goudezañ e voe renet Kent gant meur a roue alies, daoust m'o-doe an dra-se en un doare peoc'hek. E [[764]] eez yeaseas ar vro da sujet da [[Offa Mercia]]. O zitl a viras rouaned Kent da gentañ met er bloavezhioù 770 eec'h esaeas Offa da ren ar vro gantañ e unanig. Abeg un emsavadeg e voe an dra-se ha trec'h e voe tud Kent, war a seblant, en un umgannemgann e-kichekichen [[Otford]] e [[776]] ; Reiñ a reas an trec'h-se tro d'ar vro da chom frank un nebeut bloavezhioù rak, war a seblant, [[Egbert II Kent]] hag [[Ealhmund Kent]] a oa barrek da ren en un doare dizalc'h. Ne badas ket, avat, hag adsevel a reas e aotrouniezh Offa e [[785]].
 
Ouzh [[Mercia]] e chomas staget Kent eus [[785]] betek [[796]]. Goude marv [[Offa Mercia|Offa]], avat e tistroas her ar rouantelezh, [[Eadbert Praen]] ha mont a reas da benn da d'adsevel ar vro e-pad div vloavezh. Faezhet e voe gant [[Coenwulf Mercia]] e [[798]]. E vreur [[Cuthred Kent]] e plasas hemañ war dron Kent. Goude e varv e [[807]] e voe adstaget Kent ouzh Mercia.
 
==An {{IXvet kantved}}==
 
Kent a voe adsavet war-dro [[820]] gant Mercia ha roet d'un isroue [[Baldred Kent]]. E [[825]] e voe faezhet Mercia gant [[Egbert Wessex]] en [[Emgann Ellendun]] ha gant hemañ e voe skrapet Kent. Diarbennet e voe Baldred ha staget e voe dachenntachenn Kent ouzh [[Wessex]]. D'un darn eus isrouantelezh [[Æthelstan Wessex]] eez yeaseas war-dro [[839]] met da [[Wessex]] e tistroas goude e varv.
 
==Gwelet ivez==