Gouren : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Llydawr (kaozeal | degasadennoù)
adlakaat stumm 2009
Linenn 1:
{{LabourAChom}}
{{Raktres Lise Diwan}}
=An Istor=
 
Ar '''gouren''' a zo ur [[sport]] emgannañ a-zaou hag e bal dezhañ a zo da bep eneber diskar an eil hervez reolennoù termenet strizh. Ne c'heller implij nep arm nemet reoù an [[ezel|izili]] hag ar [[korf|c'horf]]. Meur a zoare a vez kavet e pep bro ken he deus [[Breizh]] he hengoun dezhi (sell ouzh [[gouren breizhek]]) ha e ve meneget ar gouren e Breizh evel an hini nemetañ.
Ar gouren a zo ur sport hengounel e Breizh. Emporzhiet eo bet en Arvorig get bretoned Breizh-veur er 4vet kantved, d'ar mare ma'z int bet skarzet ag o bro get meuriadoù norzhel.
:D'ar mare-mañ e oa ar gouren ur sport pleustret nemeken get tud a noblañs. Ur c'hoari evit en em gourdonaat d'an arz brezelour e oa, met ivez ur moaian da ziskouez e nerzh-kalon hag e ampartiz e-pad ar c'hrogadoù, pe gounid kalon ur plac'h benak. Hervez ar vojenn, marc'hegerien èl Gauvain, Lancelot pe Perceval a oa gourenerion a-feson. Ar Roue Arzhur a gare talañ e marc'hegerien. Ar roue Fañch I a zo en em lakaet d'ar gouren ivez, diwezatoc'h en istor. Gounezet en doa a-enep roue Bro-Saoz Henri VIII get ur Lamm.
 
Ar [[gouren libr]] a zo bet degemeret er [[C'hoarioù olimpek]] e 1901.<br/>Ar gouren gresian-ha-roman a zo nes d'ar gouren pleustret e Olimpia e-pad ar C'hoarioù olimpek kozh hag e veze priziet gant Gresianed kozh p'en em gannent en noazh, met gwisket gant [[eoul]] [[olivez]] evit ma vefe diaes tapout izili ar gourener all.
:Dont a ra ar gouren ag ar vroioù keltiek. E-pad pell ez eo chomet ur boelladenn implijet dreist-holl get emgannerien breizhad. Gwarnet en deus eus an amzer-se ur spered marc’heger a vez adkavet hiniv er le dibunet get ar gourenerien a-raok pep krogad.
:Goude-se ez eo ar gouren en em skignet àr ar maezoù, lec’h ma vehe an dud bamet o welout kreñder ha teknik reoù 'zo. Setu pep fest a oa un abeg evit ober krogadoù.
:Goude ar brezel bed kentañ sportoù nevez a zo deuet àr-wel, él ar melldroad hag ar c’hoursal, ha kroget en deus ar gouren da vezañ un tamm ankoueet get an dud. Kendalc ‘het e vez memestra da vout pleustret, ha talvoudegezh ar gourenerien breizhad a zo chomet brudet.
Tournezoù bras a zo aozet e Pariz, met memes get an taolioù-sikour-se e vez tamm ha tamm disoñjet ar gouren.
:Setu perak, e 1930, get ar c’hoant lakaat ar gouren da vout ur sport modern, e grouas ar medisin Charles Cotonnec ar FALSAB, a oa karget da kodifiiñ ha da aozañ ar gouren. Krouet eo bet rummadoù oad ha pouez, reo
:Hiniv an deiz eh eus tu pleutrañ ar gouren e kluboù e-dal 6 vlez. En ur sal e-pad ar goañv hag er-maez e-pad an hañv pa’z eus festoù hengounel.
 
Daou stil gouren a vez kavet : ar gouren gresian-ha-roman m'eo difennet d'an emgannerien tapout krog el lodenn eus ar c'horf zo dindan ar gouriz hag ar gouren libr. Ouzhpenn-se e weler gourenoù m'eo difennet chom e gourvez (gourenoù ar broioù keltiek evel ar [[gouren breizhek]] hag ar [[gouren skosat]]) hag darnvuiañ ar reoù all.
=Al Le=
Dibunet get ar gourenerien a-raok pep kejadenn, tre dirak an tredeogour. Plaseet int e div golonenn an eil dirak egile. Ret eo dezho lakaat o brec'h dehou e memes uhelder ag o skoaz e-pad al le, ag a zo laret e brezhoneg da gentañ hag e galleg da c'houde. E fin an dibunadeg en em kemeront a-vriad get an hani a zo dirak.
 
Peurliesañ e vez pleustret ar gourenoù gant amatourien. Ar broioù o deus kaset d'ar C'hoarioù olimpek ar c'hourenerien wellañ a zo bet [[Iran]], ar [[Stadoù Unanet]], [[Rusia]], [[Bulgaria]], [[Hungaria]], [[Sveden]], [[Finland]] ha [[Turkia]].
 
==Gourenoù==
:M'hen tou da c'houren get lealded
*[[Gouren breizhek]]
:Hep trubarderezh na taol fall ebet
*[[Backhold]]
:Evit ma enor
*gouren libr
:Ha hini ma bro
*gouren gresian-ha-roman
:En testoni da ma gwiriegezh
*[[Sumo]]
:Hag evit heul giz vat ma zud-kozh
*[[Ya&#287;l&#305; güre&#351;]] (gouren ma implijer eoul, e [[Turkia]])
:Kinnig a ran da ma c'henvreur
*[[glima]] (gouren pleustret en [[Island]])
:Ma dorn ha Ma jod
:[[Skeudenn:ST_CADOU_03.jpg.png|right|thumb|Al Le dibunet e St-Kadou]]
 
==Gourenerien vrudet==
Hag e Galleg
*[[Clark Gable]]
:Je jure de lutter en toute loyauté
:Sans traîtrise et sans brutalité
:Pour mon honneur et celui de mon pays
:En témoignage de ma sincérité
:Et pour suivre la coutume de mes ancêtres
:Je tends à mon adversaire ma main et ma joue.
 
==Ster all==
=Gerioù pouezus ar gouren=
Dre skeudenn e vez implijet ar verb gouren evit ar ster zo gant stourm enep un dra fetis pe difetis.
:*Skol gouren : a zo ar c’hlub lerc’h ma vez pleustret ar gouren.
:*Pallenn : a zo gorre an tapis gouren
:*Difenn : gorre diwall tro-dro d’ar pallenn.
==Termoù tredeog er c’hrogad==
:*Prest oc’h : en em lakaat a raont ar gourenerien e plas hag ober a reont ar vriata
:*Krogit : tu 'zo d’ar gourenerien krogiñ d’en em ganañ
:*Ehan : paouezet e-vez ar c’hrogad
:*E-kreiz : ret eo d’ar gourenerien en em lakaat en-dro e-kreiz ar pallenn
:*Dibenn : fin ar c’hrogad
:*Astenn : astennet e vez an amzer c’hoari
 
==Liammoù diavaez==
[[Skeudenn:Ar briata.jpeg|left|thumb|Ar vriata]]
 
*[http://www.fila-wrestling.com/home/index.php3?lang=an International Federation of Associated Wrestling Styles (FILA)] Lec'hienn ofisiel Kevread etrebroadel stiloù kevredet ar gouren
==Termoù tredeog evit an disoc’hoù==
:*Lamm : disoc’h dispar. Reiñ a ra an trec’h d’un taol. Ret eo evit-se ma kouezfe unan àr an div skoaz.
:*Kostin : kouez àr ur skoaz.
:*Poent : [[Gouren|Fazioù]]
:*Fazi :[[Gouren|Fazioù]]
:*Netra : disoc'h nul. Kouezet eo àr un dra all eget ar gein (revr, divgar, brec'h...)
:*Kein : un avañtaj eo. Kouez àr traoñ ar gein.
:*Diviz :un diviz a vez graet gant an tredeogourien evit reiñ an trec’h da unan ag ar gourenerienn e fin ar c’hrogad, ma vez par o disoc'hoù.
:*Kouez : Goude ma vehe bet astennet ar c'hrogad get an tredeogourien hep ma vehe poent ebet evit den, e vez divizet reiñ an trec'h d'an hini a rahe kouezout an hani all, àr n'eus forzh peseurt lodenn ag ar c'horf.
:*Dilez : Dilezadenn ur gourener eo. Alies eo rak e vezont gloazet e-pad ar c'hrogad. Reiñ a ra an trec’h d’an enebour.
:*Divrud :[[Gouren|Fazioù]]
:*Diwall : [[Gouren|Fazioù]]
 
==Fazioù==
 
Ar feulster e-pad ar c'hrogad a zo difennet : n'ez eus ket ar gwir da skeiñ, tagellañ. Ur gourenadenn a c'hell bout kastizet m'he deus lakaet an enebour e dañjer. Kastizet e vez ivez ar feulster dre gomz, ma vez kunujennet an enebour pe an tredeog.
:Nac'hiñ bout taget a zo ivez difennet : harpañ an enebour get ar brec'h pe get ar benn, bountañ an divc'har get ar brec'h, pe c'hoazh chom en ur stad difenn e-pad re bell. Lakaat ar brec'h àr al leur just a-raok kouezout a c'hell bout un nac'hadenn ivez.
 
:*Diwall : ur berz eo.
:*Fazi : a zo disoc'h ur fazi graet get ar gourener. 3 fazi a ro un divrud.
:*Poent : a zo roet da enebour an hani en deus graet 2 fazi. Par eo d'ur Kostin.
:*Divrud : a zo un diberzh evit peurest ar c'hevezerezh, roet evit ur fazi vras (feuls, emzalc'h fall)
 
=Araokadenn teknikel=
E pep stad ag an araokadenn eh eus diazezoù a rank bout mestroniet : div gourenadenn, disheñvel e-keñver ar rannig, met ivez anaoudegezh teknikoù ha reolennoù ar Gouren. N'eh eus nemet ar Monitourion Kevredadel o deus ar gwir da lakaat da dremen ha da reiñ ar Rannigoù.
 
:[[Skeudenn:Aroakadenn teknikel.jpg|right|thumb|150px|Gourenadenn]]
 
=Padelez ar c'hrogadoù=
Dipand a ra eus ar rummad oad hag ar kampeonnad.
 
:Poussins ha Benjamins: krogadoù 3’
:Minimes: 4 mn
:Cadets, Juniors ha Seniors (daeadenn): 5 mn
:Juniors e gourenadeg : 6 mn
:Seniors e gourenadeg : 7 mn
 
 
=Kampeonadoù=
E-keñver ar rummad oad ha pouez e vez graet ar c'hampeonnadoù. Pe dre skipailh pe hiniennel int.
 
===Daeadenn Breizh dre skipailh===
Reiñ a ra er fin klasamant ar c'hluboù e-keñver ar rummad oad hag unan all kentoc'h hollek anvet Kip Breizh ar Skolioù.
===Daeadenn Breizh hiniennel===
Ur c'hampeonad dre rummad pouez ha oad.
 
===Gourenadeg departamantel===
Tournez hinienel. Kej a reont ar gwellañ gourenerien ag an departamant.
===Gourenadeg kevredadel===
Kejadenn ar gwellañ gourenerien ar mare-bloaz. Un tournez hinienel eo, get titr Kampion Kevredadel ar blez da c'hounit.
===Etrevroadel===
Pep 2 vlez eh eus Kampeonadoù Europa ar Gourenoù Keltiek Senior ha Spi. Ha pep vlez e vez aozet tournezoù etrevroadel e-barzh mar a vroioù european.
 
=Stummadurioù=
===Deraouer===
 
Stad kentañ ar stummadurioù eo. An holl gourenerien o deus 14 vlez da nebeutañ, get ar rannig orañjez, a c'hellont heuliiñ ar stummadur-se. E-penn kantañ e sikour an deraouer ar monitour e-pad ar prantadoù. Tu 'zo dezhañ kemer e karg ur strollad gourenerien (chom a reont memestra dindan karg ar monitour pe un den gour ag ar skol) evit ober tommadur ar c'horf, sterniañ ur c'hoari hag eilañ ar monitour er mare teknikel.
 
===Monitour===
Ar monitour a zo koupabl da reiñ kentelioù er ur skol gouren. Gellout a ra bout sikouret get un deraouer. Koupabl eo da gemer perzh e buez ar c'hlub, er vuez kevredadel. Diouzh ar c'hoarvez e c'hell sikour e-barzhstummadur un deraouer.
:Evit bout monitour ez eo ret dija kaout e ziplom deraouer, ar PSC-1 ha kaout 18vlez deiz an arnodenn. Da nebeutañ eo ret bout aet e 4 staj àr 2 vlez.
 
===Brevet ar stad===
====Ar BEES 1°====
An diplom-mañ a zo digor evit ar gourenerien a zo dija monitour. Ouzhpenn gwiriekaat ar memes baregezhioù, e ro ur gopr . Un diplom ag ar stad eo, neuze eo ministrerezh ar sportoù a ro anezhñ. Evit an arnodenn-se eh eus :
:* Ur stummadur boutin
:* Ur stummadur difer
====Ar BEES 2°====
 
[[Rummad:Sportoù olimpek]]
Evit ar BEES 2 eo ret bout piaouer ag ar BEES 1 abaoe 2 vlez, kaout baregezhioù ar BEES 1 hag erruout da gaout ar re-se :
:* Stummadurioù
:* Barekaadur teknikel
:* Gourdonerezh kaer
 
[[ca:Lluita]]
===Tredeog===
[[da:Brydning]]
Bout eh eus 2 ziplom tredeog. An hani kentañ a ro tu da tredeogiñ pep kampeonad kevredadel, n'eus forzh al live. An eil hini a ro tu da tredeogiñ ar c'hampeonadoù etrevroadel él [http://br.wikipedia.org/wiki/Kampionad_europa_ar_gouren_hag_ar_back-hold kampeonad europa ar gouren].
[[de:Ringen]]
Digor eo da pep hini, gourener pe tudoù.
[[eo:Lukto]]
[[en:Wrestling]]
[[es:Lucha]]
[[fa:کشتی (ورزش)]]
[[fr:Lutte]]
[[fy:Wrakselje]]
[[gl:Loita]]
[[hr:Hrvanje]]
[[id:Gulat]]
[[it:Lotta]]
[[ht:Lit]]
[[ms:Gusti]]
[[nl:Worstelen]]
[[no:Bryting]]
[[pl:Zapasy]]
[[rm:Lutga]]
[[ru:Борьба]]
[[sah:Тустуу]]
[[simple:Wrestling]]
[[sk:Zápasenie]]
[[sl:Rokoborba]]
[[sr:Рвање]]
[[fi:Paini]]
[[sv:Brottning]]
[[tl:Pagbubuno]]
[[ta:மற்போர்]]
[[th:มวยปล้ำ]]
[[tr:Güreş]]
[[uk:Боротьба (спорт)]]
[[vi:Đấu vật]]
[[zh-yue:摔角]]