Brezel Yen : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Luckas-bot (kaozeal | degasadennoù)
D Robot ouzhpennet: af:Koue Oorlog
D Robot ouzhpennet: tk:Sowuk uruş; Kemm dister
Linenn 29:
En ur spas ekonomek "dollariset" gant [[emglevioù Bretton Woods]], steuñv Marshall a voe savet evit leuniañ an « [[dollar gap]] », evel-se e c'helle an Europeaniz prenañ d'ar Stadoù-Unanet pourvezadennoù hag ekipamantoù o asurañ ur fred d'ar produioù stadunanat. E 1946, 42% eus an ezporzhadurioù stadunanat a oa davet Europa ar c'hornôg, un enkadenn european a vefe bet drastus war ekonomiezh ar Stadoù-Unanet.
 
Hogen, pal ar steuñv Marshall ne oa ket ekonomikel nemetken. Gouarnamant federalour ar Stadoù-Unanet e Washington en doa komprenet e sikoure arvar Europa ar strolladoù [[Marksourezh|MarksourMarksourien]]ien staliet e [[Moskou]], e [[Bro-C'hall]] hag e [[Italia]] dreist-holl lec'h ma vote ur c'hard eus an dileuridi evit ar [[Komunouriezh|c'homunourien]]. Neuze, ensinklerezh ar c'hevala stadunanat a voe ar c'henglokausted ekonomikel evit doktrin ar c'h/''[[containment]]'' : chaoseriañ al levezon soviedel en ur c'hrouiñ ur spas a berzh mat e Europa.
 
Ar Soviediz a verzo kement-se, hag e miz Here [[1947]] e-pad emvod diazezer ar c'h/[[Kominform]], [[Andrei Jdanov]], sekretour [[strollad kommunour an Unaniezh Soviedel]] (SKUS), bodet gant kannaded an nav strollad kommunour European, a freuzas an "impalaerouriezh stadunanat". Hervez doktrin Jdanov, ar bed a oa bremañ rannet e daou : ul lodenn "impalaerour ha enep-demokratel", ar Stadoù-Unanet o vezañ "an nerzh sturiañ pennaén" hag ul lodenn "enep-impalaerour ha demokratel", Moskou en he benn.
Linenn 45:
==== An abegoù kentañ : ar blegenn goude ar brezel ====
[[Staline]] a glask goudoriñ an URSS eus un tagadenn nevez en ur c'hrouiñ ur "rakkêr" douarel hag ideologel, da lâret eo ur spas gwarezour a pella gourdrouz an harzhoù soviedel :
* O bountañ davet ar c'hornôg harzhoù an URSS dre stagañ ar [[broioù baltek]] hag ul lodenn eus [[Polonia]], pa 'z eo douaroù Alamagn lec'hiet e reter an [[Oder]] hag eus [[Neisse]] [[Görlirz]] lakaet dindan melestradurezh Polonia (kenrann divizet e-pad [[kendiviz Potsdam]]) ;
* O rediañ gouarnamatoù pro-soviedel e broioù Europa ar c'hreiz hag Europa ar reter okupet gant an arme ruz (war-bouezh [[Aostria]]), broioù a vo diwezatoc'h "[[demokratelezh poblek|demokratelezhioù poblek]]". [[Taol Prag]] e Tchekoslovakia, unan eus an demokratelezhioù gwirion Europa a-raok ar brezel e Europa ar reter, a voe ur skouer splann evit ar c'hornôg eus ar politikerezh-mañ hag e vo gwelet evel un arouez eus ar c'hoant bezañ mestr gant an URSS.
 
A-raok fin ar brezel gant Alamagn, an unaniezh soviedel en deus staliet e galloud e tachennoù dieubet gant an arme ruz :
Linenn 64:
== Daveoù ==
<references/>
 
 
[[Rummad:Brezel Yen]]
Linenn 161 ⟶ 160:
[[tg:Ҷанги Сард]]
[[th:สงครามเย็น]]
[[tk:Sowuk uruş]]
[[tl:Digmaang Malamig]]
[[tr:Soğuk Savaş]]