Stumm eus an 5 Du 2006 da 16:29 kemmañ 88.137.5.162 (kaozeal) →‎Konter ha konterez ← Kemm kent		Stumm eus an 7 Du 2006 da 14:48 kemmañ dizober Bernez Bernioù (kaozeal \| degasadennoù) 670 kemm un tamm urzhiañ Kemm nevesoc'h →
Linenn 2: [[Rummad:Rummadoù_lennegel]] [[Rummad:Kontadennoù]] ~~[[category:Kontadenn]]~~ ~~{{peurunvan}}~~ ~~Implijet e vez ur ger heñvel e ster : marvailh (eus ar galleg ''merveille'')~~ ==Stumm, orin ha rummata== Ur '''gontadenn''' a zo un istor a vez kontet, pe lavaret da gentañ penn. Ur '''gontadenn''' a zo un testenn e-lec'h ma vez dibunet darvoudoù ha tudennoù ijinet hep klask ar gwirheñvelded. An darn-vuiañ a ra gant ar [[moliaj]] pe ar marzh. Orin kontadennoù'zo a zeu eus an amzerioù kozh-tre hag int o-deus bet treuskaset dre gomz ha setu perak e vez graet eus lod anezho eus ar c'hontadennoù [[hengoun]]el. Pa vez treuskaset un istor dre gomz e teu ingal da vezañ kemmet traou e-barzh evel al lec'h, an anvioù, an amzer, ar stumm lennegel (eus ar varzhoniezh d'ar c'homz-plaenn, da skouer), ar framm hag all.<br> En istor-se e vez kaoz eus tudennoù faltaziet, hag eus darvoudoù ijinet, hep klask gwirionez ebet, hep klask bout gwirheñvel e doare ebet. ==Gerioù damheñvel o ster== Se zo kaoz e vez graet a-wechoù gant ar ger marvailh (eus ar galleg ''merveille''), a zo heñvel e ster. Marvailher a zo dezhañ ar memes ster ha konter. Kalz tud a ra bremañ gant ar [[moliac'h ]] pe [[marzh]] ivez. ==Treuzkas== Orin kontadennoù'zo a zeu eus an amzerioù kozh-tre, hag int bet treuskaset dre gomz. Setu perak e vez graet kontadennoù [[hengoun]]el eus lod anezho. Pa vez treuskaset un istor dre gomz e vez kemmet atav tra pe dra ennañ: al lec'h, an anvioù, an amzer, ar stumm lennegel (eus ar varzhoniezh d'ar c'homz-plaen, da skouer), ar framm hag all.<br> Kontadennoù hengounel a vez kavet er bed-all o-deus ur pe vuioc'h steuñv-dezrevell kozhpatromel ''(ger da wiriekaat)''. Linenn 16 ⟶ 28: 2 340 patrom evit ar c'hontadennoù a zo er [[rummatadur Aarne-Thompson]] bremañ.<br> Ur folklorour [[Rusia\|rusian]], [[Vladimir Propp]] en-deus studiet framm ar c'hontadennoù ~~moliaj~~moliac'h hengounel ha [[Bruno Bettelheim]] en-deus diskouezet penaos e veze stagar ar steuñvoù-dezrevell ~~a veze stag~~ ouzh ar frammoù digemm lakaet wae wel gant ar [[psikologiezh\|bsikologourion]] pe ar [[bredelfennerezh]]. Gantañ eo bet renevezet elfennadur ar c'hontadennoù brudetañ (''Kroc'hen-azenn'', da skouer). ==Dastumerien ~~vrudet~~brudet==▼ En Europa, [[Charles Perrault]] (1628-1703) en deus kroget gant an dastum-kontadennoù hag an treuzsrivañ anezho. Heuliet eo bet gant Madame D'Aulnoye, ar vreudeur alaman [[Jacob ha Wilhem Grimm]], ar Rusian Alexandr Nikolaievitch Afanassiev (1826-1871). E Breizh e kaver [[Fañch an Uhel]] evel ar c'hentañ dastumer skiantel, an abad Fañch Kadik, [[Yves Le Diberder]] ha [[Loeiz Herrieu]] evel e heulierien pennañ. A wechoù e vez adkrouet ar c'hontadennoù hengounel gant skrivagnerien'zo. An Danad [[Hans Christian Andersen]] hag an Alaman [[Ernst Hoffmann]] aeo zo ar ~~muiañ~~re ~~anavezet. E [[Breizh]], [[Yann ar Floc'h]], [[Ivon Krog]] hag [[Erwan ar Moal]] o deus savet seurt kontadennoù, darn anezho ijinet diwar patrom an hengoun~~anavezetañ. ▼ ▲==Dastumerien vrudet== E [[Breizh]], [[Yann ar Floc'h]], [[Ivon Krog]] hag [[Erwan ar Moal]] o deus savet seurt kontadennoù, darn anezho ijinet diwar patrom an hengoun. En Europa, Charles Perrault (1628-1703) en deus kroget gant an dastum-kontadennoù hag o treuzsrivadur. Heuliet eo bet gant Madame D'Aulnoye, ar vreudeur alaman [[Jacob ha Wilhem Grimm]], ar Rusian Alexandr Nikolaievitch Afanassiev (1826-1871). E Breizh e kaver [[Fañch an Uhel]] evel ar c'hentañ dastumer skiantel, an abad Fañch Kadik, [[Yves Le Diberder]] ha [[Loeiz Herrieu]] evel e heulierien pennañ. ▲A wechoù e vez adkrouet ar c'hontadennoù hengounel gant skrivagnerien'zo. An Danad [[Hans Christian Andersen]] hag an Alaman [[Ernst Hoffmann]] a zo ar muiañ anavezet. E [[Breizh]], [[Yann ar Floc'h]], [[Ivon Krog]] hag [[Erwan ar Moal]] o deus savet seurt kontadennoù, darn anezho ijinet diwar patrom an hengoun. ==Konter ha konterez== A-gozh, ar c'hontañ a zo bet dibunet ha treuzkaset gant ar ~~vaouez,~~merc'hed a veze o wiata pe o nezañ. E [[Bro-Dreger]] e vezent anvet [[~~nozwezh~~nozvezh]]ioù hag e veze kontet istorioù er filajoù-se. Ar [[magerez\|vagerezed]] o-deus treuskaset hep ehan keid ar c'hantvedoù miliadoù a gontadennoù ivez.<br> Hag evit gwir, ar merc'hed o deus kroget er XVIIvet ktvd; treuzskrivañ kantadoù a gontadennoù en ur dastum bras, "Le cabinet des fées", meur a levrennoù gantañ. E-~~touezh~~touez ar merc'hed-se e kaver Madame d'Aulnoye("Contes de ma mére l'Oye).<br> ~~Marvailher a zo dezhañ ar memes ster ha konter.~~ ==~~Daveou~~Daveoù== Delarue, Tenèze *Bruno Bettelheim

Kontadenn : diforc'h etre ar stummoù