Peurunvan : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 2:
{{Peurunvan}} {{LabourAChom}}
 
Ar '''peurunvan''' zo unan eus doareoùdoare-skrivañ pennan ar brezhoneg a vreman.
 
Pal ar peurunvan 'zo unvaniñ an [[doare-skrivañ KLT]] kozh,eus bet savet1908 gant [[François Vallée]] ha [[Meven Mordiern]], gant ar skriturhini Bro-Gwened.Wened, (Derc'helda kontgaout eusun parlantoù-kornaddoare n'eoskrivan kethepken aferevit ar peurunvanbrezhoneg tamm-ebetlennek.)
 
Evelkent e c'hell ar wenedourien silan e brezhoneg lennek perzhioù 'zo eus o rannyezh e-kenver doare-skrivan : Roperzh Ar Mason en deus skrivet ul levrig war-se a vo kavet aman an danvez anezhan.
Implij an doare-skrivañ-se zo bet sinet er bloaz 1941 gant un nebeud skrivagnerien, [[Roparz Hemon]] en o zouesk (nemed ne oa ket hemañ re a-du gant ar sistem-se d'ar mare).<br />
Ar c'hoant da lakaat ur skritur unvan evit an oll vrezhonegerien a oa dreist-oll hini ar lenguist alamant [[Leo Weisgerber]], met ijinet e oa bet priñsipoù ar skritur-se er bloavezhioù 30.
 
Implij an doare-skrivañ-se zo bet degemeret er bloaz 1941 gant an holl skrivagnerien gwitibunan, war bouez tri eus ar rummad kozh : Taldir, Vallée ha Meven Mordiern, na felle ket dezho lakaat kemm d'an doare skrivan evit rein digor d'ar gwenedeg a oa endeo war e dalaroù.
Soñjal a ra da dud gouiziek ha barrek war ar langaj, ne dalc'h ket ar peurunvan trawalc’h kont deus an etimologiezh hag an doare-distagañ, ha diazezet don eo e-barzh brezhoneg Leon (met pas penn-da-benn, peogwir pa vez lennet un destenn skrivet er skritur peurunvan ‘vel m’ema skrivet, ar pezh a vez klevet n’eo na leoneg, na tregereg, na kerneveg, na gwenedeg). Daoust da gement-se eo houmañ ar skritur a vez graet ar muiañ ganti bremañ, peogwir eo skritur ar stourmerien vreton (tud an "[[Emsav]]"), hag a zo e penn tout ar pezh a sell deus ar brezhoneg hiriv : ar skolioù [[Diwan]], ar skolioù [[Div-Yezh]], Skol-veur Roazon, ar c’hentelioù-noz (peurvuiañ), al lodenn vrasañ deus ar pezh a vez skrivet ha moullet e brezhoneg hiriv ive.
 
N’eo ket re-lojik anezhañ, ha leun a toulloù-trap eo evit ar re zo é teskiñ : simboloù ’zo n’int ket poellek ha ne vezont ket displeget gant ar gelennerien, setu perak kalz deus ar skolaerien ha deus ar studierien a zistag fall brezhoneg (i ‘zistag evel pa vije galleg).
 
 
abalamour d'ar skrivagnerien wenedek eo en deus asantet [[Roparz Hemon]] d'ar peurunvan a-benn ar fin.
Setu skouerioù deus an diforc'hoù a zo etre ar skriturioù brezhoneg :
Gwir eo e oa anv ivez da gelenn brezhoneg er skol hag e c'houlenne yezhourien alaman evel Leo Weisgerber e vefe unvanaet an doare-skrivan evit Breizh a-bezh
 
Setu skouerioù deus an diforc'hoù a zo etre aran skriturioùdoareoù-skivan a zo e brezhoneg :
 
 
 
{| border=0
! [[SkriturDoare-skrivan KLT "Feiz ha Breiz"]]
! [[SkriturDoare-skrivan brehoneg Guéned mod Dihunamb]]
! [[Doare-skrivan Peurunvan]]
! [[Skolveurieg]]
! [[Etrerannyezhel]]
Linenn 116 ⟶ 117:
|}
 
== Lec'hiennoù a-enep ar peurunvan ==
== Gwelit c'hoazh ==
* [http://emgleo.breiz.online.fr/ortho.htm Les orthographes du breton] (Emgleo Breiz)
* [http://www.geocities.com/ar_falz/Raude1.htm En parlant d'orthographe] (Jean Raude)