Peurunvan : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 2:
{{Peurunvan}} {{LabourAChom}}
 
ArPal ar '''peurunvan '''oa zounvaniñ an [[doare-skrivañ pennanKLT]] eus 1908 gant hini Bro-Wened, da gaout un doare skrivan hepken evit ar brezhoneg a vremanlennek.
 
Pal arAr '''peurunvan ''' zo unvaniñhiziv an [[doare-skrivañ KLT]]pennan eusar brezhoneg. Implijet e 1908vez gant hinian holl skolioù, degemeret gant an holl Broskolioù-Wenedmeur, dahag gaoute unya doareda skrivanober hepkentost evitan arholl brezhoneglevrioù lennekembannet.
 
Da veur a hini e seblant rendael an doareoù-skrivan eus un amzer all pa n'eo ket peogwir e skriver e peurunvan ez eur "a-du gant an Nazied", evel ma veze lavaret, pa voe adkroget da skrivan e peurunvan e 1945 gant [[Youenn Olier]]. [[Andreo Ar Merser]], [[Armans Keravel]] pe c'hoazh [[Visant Seité]], daoust m'o doa asantet d'ar peurunvan e 1941 o deus e zilezet e 1945, hag aet a-du gant ar Skolveurieg e 1954.
Evelkent e c'hell ar wenedourien silan e brezhoneg lennek perzhioù 'zo eus o rannyezh e-kenver doare-skrivan : Roperzh Ar Mason en deus skrivet ul levrig war-se a vo kavet aman an danvez anezhan.
 
Gwir eo e oa anv ivez da gelenn brezhoneg er skol hag e c'houlenne yezhourien alaman evel Leo Weisgerber e vefe unvanaet an doare-skrivan evit Breizh a-bezh.
Implij an doare-skrivañ-se zo bet degemeret er bloaz 1941 gant an holl skrivagnerien gwitibunan, war bouez tri eus ar rummad kozh : Taldir, Vallée ha Meven Mordiern, na felle ket dezho lakaat kemm d'an doare skrivan evit rein digor d'ar gwenedeg a oa endeo war e dalaroù.
 
'''Implij an doare-skrivañ-se zo bet degemeret er bloaz 1941 gant an holl skrivagnerien gwitibunan''', war bouez tri eus ar rummad kozh : [[Taldir]], [[Vallée]] ha [[Meven Mordiern]], na felle ket dezho lakaat kemm d'an doare skrivan evit rein digor d'ar gwenedeg a oa endeo war e dalaroù.
Abalamour d'ar skrivagnerien wenedek eo en deus asantet [[Roparz Hemon]] d'ar peurunvan a-benn ar fin. O vezan maz eo ar rannyezh-se diforc'h-mat diouzh an teir all eo bet termenet betek pegeit e vez degemeret stummoù gwenedek-rik er yezh lennek : [[setu int]].
 
Da studian doare-skrivan ar peurunvan : [[Doareoù-skrivan e brezhoneg]]
 
abalamour d'ar skrivagnerien wenedek eo en deus asantet [[Roparz Hemon]] d'ar peurunvan a-benn ar fin.
Gwir eo e oa anv ivez da gelenn brezhoneg er skol hag e c'houlenne yezhourien alaman evel Leo Weisgerber e vefe unvanaet an doare-skrivan evit Breizh a-bezh
 
Setu skouerioù deus an diforc'hoù a zo etre an doareoù-skivan a zo e brezhoneg :
 
 
 
{| border=0
! [[Doare-skrivan KLT "Feiz ha Breiz"]]
! [[Doare-skrivan brehoneg Guéned mod Dihunamb]]
! [[Doare-skrivan Peurunvan]]
! [[Skolveurieg]]
! [[Etrerannyezhel]]
|-----
| evit
| aveit, eit
| evit
| evid
| ewid
|-----
| skouer
| skuér, skuir
| skouer
| skwer
| skwer
|-----
| emzao
| emsaù
| emsav
| emzao
| emsaw
|-----
| mat (adjektiv)
| mat
| mat
| mad
| mad ''ha'' mat ''(met bez' zo un diforc'h etre an daou. gw. '''Geriadur ar brezhoneg a-vremañ''')''
|-----
| mad (hanw)
| mad (?)
| mad
| mad
| mad
|-----
| guelout, gwelet (verb)
| guélet
| gwelout/et
| gweloud/ed
| gweled/gweloud
|-----
| mont
| monet, mont
| mont
| mond
| moned/mont
|-----
| pasaat
| pasat
| pasaat
| pasaad/pasâd
| passaad
|-----
| c’hoaz
| hoah
| c’hoazh
| c’hoaz
| c’hoazh
|-----
| c’houec’h
| hueh
| c’hwec’h
| c’hweh
| c’hwec’h
|-----
| noz
| noz
| noz
| noz
| nos
|-----
| brezoneg/k
| brehoneg (?)
| brezhoneg/k
| brezoneg
| brezhoneg
|-----
| diou
| diù
| div
| diou
| diw
|-----
| uhella(n)
| ihuéllan
| uhelañ
| uhella
| uhellañ
|-----
| senti
| sentein
| sentiñ
| senti
| sentiñ
|}
 
== Lec'hiennoù a-enep ar peurunvan ==
* [http://emgleo.breiz.online.fr/ortho.htm Les orthographes du breton] (Emgleo Breiz)
* [http://www.geocities.com/ar_falz/Raude1.htm En parlant d'orthographe] (Jean Raude)