Deiziadur sinaat : diforc'h etre ar stummoù

Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
Pajenn nevez : An '''deiziadur sinaek''' zo un deiziadur loarel-ha-heolel (e [sinaeg yīn-yáng lì 陰陽曆, en arouezennoù eeunaet 阴阳历), ar mizioù zo mizioù graet diouzh al Loar, da...
 
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Linenn 1:
 
An '''deiziadur sinaek''' zo un deiziadur loarel-ha-heolel (e [[[sinaeg]] yīn-yáng lì 陰陽曆, en arouezennoù eeunaet 阴阳历), ar mizioù zo mizioù graet diouzh al Loar, da lâret eo e krog kentañ devezh bep miz gant al loar nevez hag e klot ar 15vet devezh gant al [[loargann]]. Abalamour ma'z eus 12 miz loarel hag ouzhpenn 10 devezh en ur bloavezh muzuliet diouzh an Heol, e lakaer seizh miz etrelakaet (闰月 rùnyuè) e korf naontek vloaz, a-benn ma chom ar bloavezh dre vras ur bloavezh heolel.
 
Linenn 6 ⟶ 5:
Hervez an hengoun e oa krouet ar c'hentañ reizhiad deiziadur ([[kelc'hiad tri-ugent vloaz]]) gant an [[Huángdì|Impalaer melen]] e 2637 kent J.K. ha lakaet e pleustr adalek bloavezh e c'hanedigezh -2697 pe eus e grouañs -2698.
 
Implijet e oa an [[deiziadur gregorian]] en un doare ofisiel gant [[Republik Sina]] adalek [[1912]], met, abalamour ma talc'hhe ar bobl d'ober gant an deiziadur hengounel ha ma oa an norzh dindan Aotrounez ar brezel, e oa ret gortoz ar 1{{añ}} a viz Genver [[1929]] evit ma talvezfe er vro a-bezh. An eur ofisiel a oa choazet a oa hini ar c'hentañ porzhioù digoret da Gornôgiz war aod ar reter (120° [[hedred]] reter), ha neket hini [[Pekin]] evel diaraok.
 
Impliet e vez an deiziadur sinaek gant al labourerien douar evit gounit an douar hag evit ar gouelioù hengounel pe gouelioù relijius evel ar [[Kala bloaz sinaat|c'hala bloaz sinaat]] pe gouel kreiz an diskar-amzer, hag evit [[steredouriezh sinaat|steredouriezh ]].
 
Meur a anv zo gant an deiziadur sinaek. Ar re implijet ar stankañ zo « Deiziadur ar Xia » ''xìalì'' (夏曆), « Deiziadur al labour-douar » ''nónglì'' (農曆), pe er yezj pemdez « Deiziadur loarel » (e [[sinaeg]] Yīnlì) zo ur stumm eunaet diwar « deiziadur loarel-ha-heolel ».
<!--
 
Graet e vez « Deiziadur kumun » (公曆 ''gōnglì'') eus an deiziadur ofisiel, pe « Deiziadur ar C'hornôg » (西曆 ''xīlì''), pe er yezh pemdez « Deiziadur heolel » (e sinaeg Yánglì).
Le calendrier chinois est largement utilisé par les paysans pour mieux gérer l'agriculture, et les fêtes traditionnelles ou [[religion traditionnelle chinoise|religieuses]] comme le [[Nouvel An chinois]] ou la [[Fête de la mi-automne]], ainsi que l'[[Astrologie chinoise|astrologie]] sont issues de ce calendrier.
 
Ar pobladoù n'int ket [Han (strollad etnek)|Han]] o doa peurliesañ pep a zeiaiadur, a vez implijjet c'hoazh gant ar minorelezhioù broadel e [[Republik Pobl Sina]] evito deizioù gouel.
Le calendrier chinois porte plusieurs noms, les plus courants étant « calendrier des Xia » ''xìalì'' (夏曆), « calendrier agricole » ''nónglì'' (農曆), ou dans le langage quotidien « calendrier lunaire » (en chinois Yīnlì) qui est l'appellation simplifiée du « calendrier luni-solaire ».
 
<!--
Le calendrier officiel est appelé « calendrier commun » (公曆 ''gōnglì''), « calendrier occidental » (西曆 ''xīlì''), ou dans le langage quotidien « calendrier solaire » (en chinois Yánglì).
 
Les populations non-[[Han (groupe ethnique)|Han]] avaient en général leurs propres calendriers, encore utilisés par les minorités nationales de [[République populaire de Chine]] pour déterminer leurs jours de fête.
 
== Évolution ==