Kalann

Kalann a zo ur gumun eus Breizh e kanton Gwidel e departamant ar Mor-Bihan .

Kalann

Iliz katolik an Dreinded.

Anv gallek (ofisiel)

Calan

Melestradurezh

Arondisamant an Oriant

56029

56240

Maer
Amzer gefridi

Yann Guignen
2022-2026

Etrekumuniezh

An Oriant tolpad-kêrioù

Bro velestradurel

Bro an Oriant

Lec'hienn web

(fr)Ti-kêr

Poblañsouriezh

Poblañs

1 247 ann. (2020)^[1]

Stankter

101 ann./km²

Douaroniezh

Daveennoù
lec'hiañ

47° 52′ 31″ Norzh
3° 19′ 19″ Kornôg / 47.875235, -3.322036

Uhelderioù

kreiz-kêr : 100 m
bihanañ 57 m — brasañ 114 m

Gorread

12,29 km²

Kalann

Douaroniezh kemmañ

Anv kemmañ

Erwan Vallerie ː Cazlan, 1387; Cozlan, 1516

Gerdarzh kemmañ

An anv a c'hellfe dont eus ar gerioù brezhonek kad (emgann) ha lann (tachenn)^[2].
Hervez Hervé Abalain e teufe diwar un anv den Catlon, ur sant diazezer ar barrez kentidik moarvat.

Ardamezioù kemmañ

Palefarzhet etre gul ha glazur; karget ar c'hlazur gant ur vrizhenn ginerminig en argant"

Istor kemmañ

Parrez katolik diskennet da drev kemmañ

Kalann a c'hellfe bout bet savet diwar ul lodenn eus pennbarrez Zinzag. Emichañs e voe krouet Kalann gant ur gumuniezh relijiel. Meneget e voe parrez Kalann e titloù kuzul-chalonied Eskopti Gwened e 1387 hag ur barrez e oa c'hoazh e 1422, war a seblant
. A-raok 1516 e voe kollet hec'h emrenerezh ganti, ha sellet e veze outi evel un drev eus parrez Lanvodan^[3].

Dispac'h Gall kemmañ

Melestradurezh: krouet e voe ar gumun e 1790 diwar un drev eus parrez katolik Lanvodan. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet e kanton Ploue; e Bann Henbont e oa ; chom a reas e kanton Ploue bet miret ha brasaet e 1801 gant al lezenn eus an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix; lakaet e voe Kalann en arondisamant An Oriant bet krouet e 1800^[4]^,^[5].
Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret : e 1791 e voe nac'het al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant he c'hure, G. Le Doussal e anv^[6].

XIX^vet kantved kemmañ

Pa voe adkempennet ar parrezioù e 1802 e chomas Kalann e parrez Lanvodan. Gant un ordrenañs roueel e teuas da vout ur barrez en-dro d'an 29 a viz Mezheven 1841; gwiriekaet e voe an disparti gant un dekred bet kemeret gant eskob Gwened^[6].

XX^vet kantved kemmañ

Brezel-bed kentañ kemmañ

Mervel a reas 34 gwaz abalamour d'ar brezel^[7], da lavaret eo 4,37 % eus he foblañs e 1911.
E miz Mae 1915 e voe disklêriet Pierre Le Cren da brefed ar Mor-Bihan gant Louise Beller-Le Béhérec, ur skolaerez : Le Cren, ur zouav yaouank eus ar gumun, en dije eztaolet komzoù faezhegel p'edo distroet d'ar gêr da gaout ehan diglañvañ^[8].

Brezelioù didrevadennañ kemmañ

Brezel Aljeria kemmañ

Mervel a reas ur soudard eus ar gumun e Bejaia d’ar 1 a viz Eost 1957 ^[9].

Brezhoneg kemmañ

Brezhoneg a weler ouzh monumant ar re varv hag ouzh ar maerdi, ha plakennoù straed divyezhek ivez.

Monumant ar re varv gant ur meneg e brezhoneg.
Plakenn leurgêr.
Plakenn straed.

Monumantoù ha traoù heverk kemmañ

Ar forn.
Monumant ar re varv.

Forn er vourc'h, XV^vet kantved, nepell diouzh an iliz katolik.
Monumant ar re varv. E 1922 e voe echuet^[10].

An iliz katolik kemmañ

Iliz katolik An Drinded-Santel, XI-XII^vet kantved (gant ul lodenn bet savet e penn-diwezhañ an X^vet kantved marteze...), adkempennet a-galz er XV^vet kantved.

Porched an iliz.
Delwenn.
Delwenn ar Werc'hez-Vari hag ar Mabig Jezuz.
Delwenn ar Werc'hez-Vari hag ar Mabig Jezuz, penn-kentañ an XIX^vet kantved, ouzh an aoter-su.
Izelvos, Kemenn an Ael Gabriel d'ar Werc'hez Vari, XVI^vet kantved, ouzh an aoter-su.
Jezuz-Krist ouzh ar groaz, XV^vet kantved, skourret er c'heur.
Livadenn romanek ha pileroù, penn-diwezhañ an X^vet kantved pe penn-kentañ an XIvet kantved.
Livadenn romanek: an Ifern.
Treustoù, bolz ha livadenn romanek.

Armerzh kemmañ

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 kemmañ

Niver a annezidi

Melestradurezh kemmañ

Ar maerdi nevez (2013), e savadur ar presbital kozh^[11]

Mare		Anv
Roll maered ar gumun
Eost 2022	→ bremañ	Yann Guiguen^[12]
Meurzh 2014	Gouhere 2022	Pascal Le Doussal^[13]
Meurzh 1983	Meurzh 2008	Serge Salvat
1790	1791	Marc Le Floch
N'eo ket anavezet c'hoazh an holl fedoù.

Tud kemmañ

Louise Beller-Le Béhérec, skolaerez ha flatrerez e-kerzh ar Brezel-bed kentañ^[8].
Pierre Le Cren (10 a viz Du 1894 e Kalann - 5 a viz Eost 1916 e Vaux-devant-Damloup, e departamant Meuse (Bro-C'hall), soudard yaouank er 4^re Rejimant Zouaved Bale, bet disklêriet gant ar skolaerez Louise Beller-Le Béhérec abalamour d'e gomzoù faezhegel; mervel a reas war an talbenn e 1916 e-kerzh ar Brezel-bed kentañ^[14].
Bernard Maligorne, c'hoarier ha gourdoner mell-droad, bet ganet e Kalann d'ar 25 a viz Even 1943.

Ardamezeg ar familhoù kemmañ

Gevelliñ kemmañ

Bro	Kêr	Abaoe
Kernev-Veur	Eglosveryan	1993

Kroaz gevelliñ bet profet gant Eglosveryan.

Liammoù diavaez kemmañ

(br) Kalann war lec'hienn Geobreizh

Levrlennadur kemmañ

(br)Ar Gouloù Gwenn n°19, genver 2022 : Kalan, parrez uvel eus bro Wened.

Daveoù ha notennoù kemmañ

↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
↑ Martezeadenn ǃ Geobreizh
↑ (fr)infobretagne Joseph-Marie Le Mené, "Histoire des paroisses du diocèse de Vannes", Gwened, 1891
↑ (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 59
↑ (fr)Cassini - EHESS - Kalann - Fichenn ar gumun
↑ ^6,0 ha^6,1 (fr)infobretagne Joseph-Marie Le Mené, "Histoire des paroisses du diocèse de Vannes", Gwened, 1891
↑ (fr)Monumant ar re varv
↑ ^8,0 ha^8,1 (fr)Lizher flatrañ
↑ Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
↑ (fr)Université de Lille
↑ (fr)Le Télégramme, d'ar 7 a viz Here 2013
↑ (fr)Le Télégramme
↑ (fr)Ouest-france.fr, d'an 29 a viz Meurzh 2014
↑ (fr)E fichenn hiniennel - Mémoire des Hommes

[1] Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA

[2] Martezeadenn ǃ Geobreizh

[3] (fr)infobretagne Joseph-Marie Le Mené, "Histoire des paroisses du diocèse de Vannes", Gwened, 1891

[4] (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 59

[5] (fr)Cassini - EHESS - Kalann - Fichenn ar gumun

[infobretagne.com-6] 6,0 ha^6,1 (fr)infobretagne Joseph-Marie Le Mené, "Histoire des paroisses du diocèse de Vannes", Gwened, 1891

[Monumant_ar_re_varv-7] (fr)Monumant ar re varv

[Lizher_flatrañ-8] 8,0 ha^8,1 (fr)Lizher flatrañ

[9] Fichenn hiniennel - Memorial Genweb

[10] (fr)Université de Lille

[11] (fr)Le Télégramme, d'ar 7 a viz Here 2013

[12] (fr)Le Télégramme

[13] (fr)Ouest-france.fr, d'an 29 a viz Meurzh 2014

[14] (fr)E fichenn hiniennel - Mémoire des Hommes

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Kalann

Douaroniezh kemmañ

Anv kemmañ

Gerdarzh kemmañ

Ardamezioù kemmañ

Istor kemmañ

Parrez katolik diskennet da drev kemmañ

Dispac'h Gall kemmañ

XIXvet kantved kemmañ

XXvet kantved kemmañ

Brezel-bed kentañ kemmañ

Brezelioù didrevadennañ kemmañ

Brezel Aljeria kemmañ

Brezhoneg kemmañ

Monumantoù ha traoù heverk kemmañ

An iliz katolik kemmañ

Armerzh kemmañ

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 kemmañ

Melestradurezh kemmañ

Tud kemmañ

Ardamezeg ar familhoù kemmañ

Gevelliñ kemmañ

Liammoù diavaez kemmañ

Levrlennadur kemmañ

Daveoù ha notennoù kemmañ

XIX^vet kantved kemmañ

XX^vet kantved kemmañ