Krennsaozneg

Ar c'hrennsaozneg (Middle English e saozneg) zo ur stumm eus ar saozneg hag a veze komzet goude aloubadeg Bro-Saoz gant Normaned Gwilherm an Alouber (1066) betek dibenn ar XV^vet kantved, da lavaret eo eus ar Grennamzer uhelañ betek er Grennamzer diwezhat.

Ur bajennad eus Canterbury Tales, gant Chaucer, skrivet e krennsaozneg

Diagent e veze komzet hensaozneg e Bro-Saoz, met gant levezon an Normaned e cheñchas kalz ar yezh-se, a-fet yezhadur, distagadur ha reizhskrivadur. E-pad mare ar c'hrennsaozneg ne oa ket unvan an doare-skrivañ, met e dibenn ar mare-se, ha gant deroù ar moullañ, e oa bet unvanet tamm-ha-tamm ha diazezet e voe ar yezh unvan-se war an doare-komz a oa e korn-bro Londrez. Goude dibenn ar XV^vet kantved e reer gant un anv all evit ar yezh komzet e Bro-Saoz hag ober a reer anezhi ar saozneg modern. En amzer-se e teuas kemm etre yezh kreisteiz Bro-Saoz hag an hini komzet e hanternoz Bro-Saoz hag e gevred Bro-Skos, hag a roas-hi ar pezh a anver ar skoteg.

E krennsaozneg e voe eeunaet kalz ar yezhadur a oa en hensaozneg. Da get ez eas an troadoù ha dibennoù an anvioù-kadarn, an anvioù-gwan hag ar verboù. Degemeret e voe er yezh ur bern amprestoù normanek, war tachennoù evel ar politikerezh, al lezennoù, an arzoù, ar relijion ha tachennoù all hag a veze anv anezho e lez ar roue. Geriaoueg pemdez ar bobl a chomas digemm a-walc'h, da lavaret eo gant gerioù germanek, ha antg amprestoù norsek ivez. Kemm a reas an distagadur, dreist-holl hini ar vogalennoù hir hag an diftongennoù.

Ne chom ket kalz skridoù eus mareoù kentañ ar c’hrennsaozneg, rak da neuze e veze komzet normaneg ha skrivet galleg gant an dud uhel ha n’eo ket saozneg. Er XIV^vet kantved e teuas ul lennegezh krennsaoznek war wel, gant skrivagnerien evel John Wycliffe ha Geoffrey Chaucer, ken brudet e Canterbury Tales hag a vez lennet ha studiet c’hoazh. Tud zo a gred a-wechoù e oa bet skrivet krennsaozneg gant William Shakespeare, met skrivet en doa e yezh deroù mare ar saozneg modern.