Langedig

Langedig a zo ur gumun eus Breizh e kanton Henbont e departamant ar Mor-Bihan.

Langedig

Ar maerdi.

Anv gallek (ofisiel)

Languidic

Melestradurezh

56101

56440

Maer
Amzer gefridi

Laurent Duval
2020-2026

Etrekumuniezh

Kab an Oriant tolpad-kêrioù

Bro velestradurel

Bro an Oriant

Lec'hienn web

(fr)Lec'hienn an ti-kêr

Poblañsouriezh

Poblañs

8 047 ann. (2020)^[1]

Stankter

74 ann./km²

Douaroniezh

Daveennoù
lec'hiañ

47° 50′ 03″ Norzh
3° 09′ 24″ Kornôg / 47.8341666667, -3.15666666667

Uhelderioù

kreiz-kêr : 66 m
bihanañ 7 m — brasañ 126 m

Gorread

109,08 km²

Langedig

Douaroniezh kemmañ

Langedig eo eil brasañ kumun Breizh, war-lerc'h Skaer ha dirak Pempont ha Gwenvenez-Penfaou.
Eieniñ a ra Stêr an Intel e Langedig.

Anv kemmañ

Erwan Vallerie ː Lankintic, 1160; Landgendic, Landgedic, 1264; Languidic, 1282; Languindic, 1291, 1310; Languendic, 1313; Languidic, 1387; Languendic, 1399; Languidic, 1453, 1516

Gerdarzh

Ardamezioù kemmañ

En glazur e gebrenn en erminoù, heuliet ouzh kab gant div steredenn en aour hag ouzh beg gant ur vleuñienn aval, an holl en aour.^[2] • Sturiad : Leuein ha frehin

Istor kemmañ

Dispac'h Gall kemmañ

Melestradurezh: krouet e voe kumun Langedig e 1790. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet Langedig da benn ur c'hanton, hini Langedig; div gumun a oa ennañ: Prederion ha Langedig, e Bann Henbont e oa. Diskaret e voe Kanton Langedig gant lezenn an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix. Lakaet e voe kumun Langedig e Kanton Henbont bet miret ha brasaet e 1801 gant an hevelep lezenn. Lakaet e oa bet en Arondisamant an Oriant bet krouet e 1800^[3]^,^[4].

XX^vet kantved kemmañ

Brezel-bed kentañ kemmañ

Mervel a reas 348 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel, da lâret eo 8,05 % eus he foblañs e 1911^[5].

Eil brezel-bed kemmañ

Ur c'harr-nij (Wellington Mk.IV marilhet Z1383 ha kodet UV-D) eus aerlu ar Rouantelezh-Unanet (Royal Air Force) a gouezhas e Kerroc'h d'ar 22 a viz Even 1942: mervel a reas ar pemp milour aostralian a oa ennañ, douaret int e bered Kerantreizh en Oriant^[6]^,^[7].
Ur c'harr-nij (B-17-F marilhet 40-BO) eus Aerlu SUA (United States Army Air Forces) a gouezhas e Kergurun d'ar 16 a viz Imbril 1943: pemp milour a varvas, ar pemp nijour all a voe tapet d'an Alamaned^[8]^,^[9].
D'ar 7 a viz Eost 1944 e voe dieubet gant lu SUA^[10], mervel a reas pemp den nann-soudard, 15 all a voe gloazet, pa voe tennet taolioù-kanol gant an Alamaned^[11]^,^[12].
D'an 16 a viz Mae 1945 e voe kavet korf marv un den eus ar gumun, ezel eus ar Rezistañs, bet boureviet, lazhet ha mañsonet d'an 13 a viz Gouere 1944 gant al lu alaman e kreñvlec'h Pentevr e Sant-Pêr-Kiberen^[13].
Mervel a reas 54 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[14].

Brezelioù didrevadennañ kemmañ

Brezel Indez-Sina kemmañ

Mervel a reas seizh milour.

Brezhoneg kemmañ

Ar Brezoneg er Skol, 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[15].
Klasoù divyezhek a zo eno abaoe 2001.
E distro-skol 2022 e oa enskrivet 137 skoliad er c'hlasoù divyezhek (18,8 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)^[16].

Monumantoù ha traoù heverk kemmañ

Meurvein Kersolan.
Peulvan Kerdanue.
Feunteun Sant Urloù e Langedig.
Iliz Langedig lec'h ma timezas Loeiz Herrieu gant Loeiza ar Meliner.

Steudadoù meurvein Kêrsolan.
Peulvan Kerdanue.
Feunteun Sant Urloù.
An iliz katolik.

Monumant ar re varv er vered.
Monumant an nijourion aostralian e Kerroc'h.
Monumant an nijourion SUAat e Kergurun.

Monumant ar re varv er vered, "De Vugale Languedeg Maru aveit er Vro", luc’hskeudennoù^[17] ha kartenn-bost^[18].
Monumantoù an nijourion aostralian ha SUAat.

Emdroadur ar boblañs abaoe 1793 kemmañ

Melestradurezh kemmañ

Tud kemmañ

Benoît Purenne, c'hoarier echedoù.

Ardamezeg ar familhoù kemmañ

	Loisel, Loaisel, Louaisel, Aotrounez Saint-Benoît, Espinefort, la Vigne	En argant e deir moualc'henn en sabel
	Barisy, Aotrounez Kerouriou	En argant, e deir joskenn diframmet en sabel
	de Baud Aotrounez la Vigne-le-Houlle hag Espinefort	En glazur e zek hanochenn en aour, 4, 3, 2, 1

Tud ganet eno kemmañ

Loeiza ar Meliner, skrivagnerez vrezhonek, d'an 9 a viz Meurzh 1887.
Lucien Pouëdras, livour, e 1937.

Tud marvet eno kemmañ

Gevelliñ kemmañ

Bro	Kêr	Abaoe
Bro-Saoz	Great Cornard	1989
Roumania	Silivașu de Câmpie	1990
Alamagn	Rimpar	1997

Krennlavar kemmañ

Re Langedig, pennoù du,
A ra krampouezh gant ludu
Evit armerzh o gwinizh-du !

Liammoù diavaez kemmañ

(br) Langedig war lec'hienn Geobreizh

Levrlennadur kemmañ

(fr)Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
(br)Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995

Notennoù ha daveoù kemmañ

↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
↑ Aozet gant an abad Marquer ha H. Martin.
↑ (fr)Cassini - EHESS - Langedig - Fichenn ar gumun
↑ (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 164
↑ (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv
↑ (fr)Ouest-France, 20 a viz Mae 2010
↑ (fr)Pertes RAF Morbihan
↑ (fr)Pertes USAAF
↑ (fr)Ouest-France, 20 a viz Mae 2010
↑ (fr)Le Télégramme, 17 a viz Eost 2010
↑ (fr)Roger Leroux, Le Morbihan en guerre 1939-1945, Imprimerie de la Manutention, Mayenne, 1991, pajenn 545
↑ (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 545
↑ (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajennoù 322-329
↑ (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv
↑ (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
↑ (br)Ofis ar Brezhoneg
↑ (fr)Memorial Genweb
↑ (fr)Memorial Genweb

[1] Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA

[2] Aozet gant an abad Marquer ha H. Martin.

[3] (fr)Cassini - EHESS - Langedig - Fichenn ar gumun

[4] (fr)Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 164

[5] (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv

[6] (fr)Ouest-France, 20 a viz Mae 2010

[7] (fr)Pertes RAF Morbihan

[8] (fr)Pertes USAAF

[9] (fr)Ouest-France, 20 a viz Mae 2010

[10] (fr)Le Télégramme, 17 a viz Eost 2010

[11] (fr)Roger Leroux, Le Morbihan en guerre 1939-1945, Imprimerie de la Manutention, Mayenne, 1991, pajenn 545

[12] (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajenn 545

[13] (fr)René Le Guénic, Morbihan - Mémorial de la Résistance, 1998, pajennoù 322-329

[14] (fr)Memorialgenweb - Monumant ar re varv

[15] (fr)Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936

[16] (br)Ofis ar Brezhoneg

[17] (fr)Memorial Genweb

[18] (fr)Memorial Genweb

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Langedig

Douaroniezh kemmañ

Anv kemmañ

Ardamezioù kemmañ

Istor kemmañ

Dispac'h Gall kemmañ

XXvet kantved kemmañ

Brezel-bed kentañ kemmañ

Eil brezel-bed kemmañ

Brezelioù didrevadennañ kemmañ

Brezel Indez-Sina kemmañ

Brezhoneg kemmañ

Monumantoù ha traoù heverk kemmañ

Emdroadur ar boblañs abaoe 1793 kemmañ

Melestradurezh kemmañ

Tud kemmañ

Ardamezeg ar familhoù kemmañ

Tud ganet eno kemmañ

Tud marvet eno kemmañ

Gevelliñ kemmañ

Krennlavar kemmañ

Liammoù diavaez kemmañ

Levrlennadur kemmañ

Notennoù ha daveoù kemmañ

XX^vet kantved kemmañ